Wieści z Unii: Sankcje według nowej metody

W przypadku wniesienia przez Komisję sprawy przeciwko państwu członkowskiemu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z naruszeniem przez to państwo prawa Unii, Trybunał może w pewnych sytuacjach nałożyć sankcje finansowe. Komisja proponuje wysokość sankcji finansowych Trybunałowi Sprawiedliwości, który wydaje ostateczną decyzję w tej sprawie.

Przy obliczaniu proponowanej kwoty sankcji finansowych oprócz wagi uchybienia i czasu trwania Komisja zawsze bierze pod uwagę również sytuację gospodarczą danego państwa członkowskiego i jego znaczenie instytucjonalne. Aby przełożyć te dwa elementy na wartość liczbową, Komisja dotychczas uwzględniała produkt krajowy brutto (PKB) państwa członkowskiego i liczbę głosów, jaką dysponuje ono w Radzie.

W wydanym niedawno orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości uznał jednak, że zasady głosowania w Radzie, w wersji zmienionej Traktatem z Lizbony, nie mogą już być w tym celu stosowane. Ponieważ Komisja uważa, że oprócz PKB państwa członkowskiego nadal powinno się brać pod uwagę również jego znaczenie instytucjonalne, konieczne stało się wypracowanie nowej metody uwzględniającej to znaczenie.

Do tego celu Komisja w przyszłości stosować będzie liczbę przedstawicieli w Parlamencie Europejskim przypadających na każde państwo członkowskie. Obliczone w ten sposób kwoty nie będą powodować nieuzasadnionych różnic między państwami członkowskimi i będą możliwie najbardziej zbliżone do wartości wynikających z obecnej metody obliczania, które są jednocześnie proporcjonalne i odpowiednio odstraszające. Przy zastosowaniu tej nowej metody podejście Komisji w dalszym ciągu będzie stanowcze, zrównoważone i sprawiedliwe wobec wszystkich państw członkowskich.

Dalsze działania

Komisja zacznie stosować zmienioną metodę obliczania od dnia publikacji przedstawionego dziś komunikatu w Dzienniku Urzędowym.

Po tym jak wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej stanie się prawnie skuteczne, niezależnie od wejścia w życie Umowy o wystąpieniu, Komisja ponownie obliczy odpowiednie średnie i skoryguje wartości liczbowe podane w komunikacie.

Kontekst

Zgodnie z Traktatem UE Komisja może podjąć kroki prawne – wszcząć postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – wobec państwa członkowskiego UE, które nie wdroży unijnych przepisów. W przypadku wniesienia przez Komisję sprawy przeciwko państwu członkowskiemu do Trybunału Sprawiedliwości, Trybunał może nałożyć na to państwo sankcje finansowe w dwóch sytuacjach: po pierwsze, jeżeli Trybunał stwierdził, że państwo członkowskie naruszające prawo Unii do tej pory nie zastosowało się do jego wcześniejszego wyroku, w którym stwierdzono, że doszło do takiego naruszenia (art. 260 ust. 2 TFUE); po drugie, jeżeli państwo członkowskie uchybiło obowiązkowi poinformowania o środkach podjętych w celu transpozycji dyrektywy przyjętej zgodnie z procedurą ustawodawczą (art. 260 ust. 3 TFUE).

W obydwu przypadkach sankcja polega na zapłacie kary ryczałtowej, aby ukarać za samo zaistnienie naruszenia, oraz okresowej kary pieniężnej, aby ukarać za kontynuowanie naruszenia po wydaniu wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości. Komisja proponuje wysokość kwoty Trybunałowi Sprawiedliwości, który wydaje ostateczną decyzję w tej sprawie.

Chociaż obliczone według nowej metody kwoty kar pieniężnych mogą być niższe od obecnych, to są one bardziej zbieżne z praktyką Trybunału, który z reguły nakłada niższe kary niż te proponowane przez Komisję Europejską.