Wieści z Unii: Brexit: firmy gotowe na każdy scenariusz

Zainaugurowana kampania informacyjna wpisuje się w prowadzone przez Komisję działania przygotowawcze na wypadek wyjścia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej bez porozumienia, w odpowiedzi na zawarty w konkluzjach Rady Europejskiej (art. 50) z grudnia 2018 r. apel o przyspieszenie prac przygotowawczych na każdy scenariusz.

Kampania ta powinna ułatwić informowanie przedsiębiorstw, które chcą prowadzić handel ze Zjednoczonym Królestwem po 30 marca, o działaniach, jakie należy podjąć, by konsekwencje zmian były możliwie jak najłagodniejsze. Przygotowanie się do tego, że Zjednoczone Królestwo stanie się państwem trzecim, jest sprawą najwyższej wagi, jeśli chcemy uniknąć poważnych zakłóceń w działalności unijnych przedsiębiorstw.

Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatków i ceł, stwierdził: – W miarę jak zbliża się 29 marca, rośnie ryzyko brexitu bez porozumienia. Komisja Europejska i krajowe organy celne dokładają wszelkich starań, by móc wprowadzić kontrole przepływu towarów między UE i Zjednoczonym Królestwem. Jest to konieczne do ochrony naszych konsumentów i rynku wewnętrznego. Dużo zależy od tego, czy przedsiębiorstwa prowadzące handel ze Zjednoczonym Królestwem będą na bieżąco z przepisami celnymi, które w przypadku braku porozumienia zaczną obowiązywać od pierwszego dnia po brexicie. Czas ucieka, dlatego pragniemy udzielić im wsparcia za pośrednictwem kampanii informacyjnej.

Rozpoczęta kampania ma na celu zwiększenie świadomości w społeczności unijnych przedsiębiorców, w szczególności wśród MŚP. Przedsiębiorstwa, które chcą przygotować się do scenariusza zakładającego brak porozumienia i nadal prowadzić handel ze Zjednoczonym Królestwem, powinny:

• Ocenić, czy ich zasoby ludzkie i możliwości techniczne pozwolą na zastosowanie się do procedur i przepisów celnych, np. do „reguł preferencyjnego pochodzenia”.
• Zbadać, jakie formalności (pozwolenia celne, wpis do rejestru) mogą ułatwić im prowadzenie handlu, jeśli Zjednoczone Królestwo jest częścią ich łańcucha dostaw.
• Dowiedzieć się w krajowym organie celnym, jakie inne działania przygotowawcze można podjąć.

Przedsiębiorstwom udostępniono szereg materiałów, w tym prostą listę kontrolną składającą się z 5 punktów, która pozwala zorientować się, jakie działania należy podjąć. Materiały opublikowane w ramach kampanii są dostępne we wszystkich językach UE.

Mimo że nie da się całkowicie złagodzić ogólnego wpływu, jaki będzie miał scenariusz zakładający brak porozumienia, dzisiejsza kampania powinna uzupełnić podejmowane na szczeblu krajowym wysiłki mające na celu informowanie unijnych przedsiębiorstw, a także pomóc w dotarciu do przedsiębiorstw w UE, które odczują negatywne skutki braku porozumienia.

W państwach członkowskich od dłuższego czasu prowadzone są, przy wsparciu Komisji, prace przygotowawcze, których celem jest zapewnienie, by wszystko w obszarze infrastruktury celnej i logistyki było gotowe na wypadek spełnienia się scenariusza zakładającego brak porozumienia.

Kontekst

Ratyfikacja umowy o wystąpieniu pozostaje celem i priorytetem Komisji. Stoi ona jednak pod znakiem zapytania. Ze względu na możliwy scenariusz zakładający brak porozumienia Komisja od grudnia 2017 r. prowadzi intensywne prace przygotowawcze. Komisja konsekwentnie wzywa obywateli i przedsiębiorstwa w Unii, a także państwa członkowskie UE do przygotowania się na każdy możliwy scenariusz, do oceny ryzyka związanego z wystąpieniem i zaplanowania działań mających ograniczyć takie ryzyko.

Jak podkreślono w pierwszym komunikacie Komisji w sprawie przygotowań do brexitu z 19 lipca 2018 r., bez względu na przewidywany scenariusz, decyzja Zjednoczonego Królestwa o wyjściu z Unii Europejskiej spowoduje znaczne zakłócenia.

W związku z tym zainteresowane strony, a także organy krajowe i unijne muszą przygotować się na dwa możliwe scenariusze:

• jeżeli umowa o wystąpieniu zostanie ratyfikowana przed 30 marca 2019 r., prawo UE przestanie obowiązywać w stosunku do Zjednoczonego Królestwa i na terenie tego państwa 1 stycznia 2021 r., tj. po upływie 21–miesięcznego okresu przejściowego; Umowa o wystąpieniu przewiduje możliwość jednorazowego przedłużenia okresu przejściowego o maksymalnie rok lub dwa lata.
• jeżeli natomiast umowa o wystąpieniu nie zostanie ratyfikowana przed 30 marca 2019 r., nie będzie okresu przejściowego, a prawo UE przestanie obowiązywać w stosunku do Zjednoczonego Królestwa i na terenie tego państwa od 30 marca 2019 r. Ten drugi scenariusz określa się mianem „scenariusza zakładającego brak porozumienia” lub „twardym brexitem”.

W odpowiedzi na apele Rady Europejskiej (art. 50), która w listopadzie i grudniu 2018 r. wzywała do intensyfikacji prac przygotowawczych na wszystkich szczeblach, Komisja przyjęła 19 grudnia 2018 r. plan działań awaryjnych i szereg środków ustawodawczych; m.in. odnośnie do ceł. Jest to zgodne z poprzednimi komunikatami opublikowanymi w listopadzie i lipcu 2018 r.

W przypadku scenariusza zakładającego brak porozumienia towary pochodzące ze Zjednoczonego Królestwa lub do niego przywożone będą traktowane jako przywóz z / wywóz do państwa trzeciego. Oznacza to, że formalności i kontrole celne będą stosowane przy przywozie i wywozie. Cło, VAT i akcyza będą pobierane przy przywozie, a wywóz do Zjednoczonego Królestwa będzie zwolniony z podatku VAT.

Komisja opublikowała szereg zawiadomień we wszystkich językach UE, aby skuteczniej poinformować zainteresowane strony i podróżnych o ewentualnych konsekwencjach scenariusza zakładającego brak porozumienia w obszarze procedur celnych i podatków pośrednich, takich jak VAT i akcyza, reguły preferencyjnego pochodzenia oraz przyzwolenia na przywóz i wywóz.

Działania państw członkowskich są również niezwykle ważne. Organy krajowe odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu i prowadzeniu przygotowań w branży przemysłowej. W tym kontekście Komisja prowadziła rozmowy techniczne z państwami członkowskimi UE-27 zarówno na temat ogólnych kwestii dotyczących gotowości, jak i na temat konkretnych działań sektorowych, prawnych i administracyjnych. Ponadto Komisja rozpoczęła wizyty w 27 państwach członkowskich UE, aby upewnić się, że opracowywanie krajowych planów awaryjnych jest w toku, i w razie potrzeby udzielić wyjaśnień na temat procesu przygotowania.