Wieści z Unii: Unia przygląda się Chinom

Wskazują one 10 konkretnych działań, które zostaną poddane pod dyskusję szefom państw lub rządów UE w celu ich zatwierdzenia na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 21 marca.

Unia Europejska i Chiny są zaangażowane w kompleksowe partnerstwo strategiczne. W Europie wzrasta jednak przekonanie, iż zmieniła się skala wyzwań i możliwości, które obecnie wiążą się z Chinami. Publikując wspólny komunikat, Komisja Europejska i Wysoka Przedstawiciel pragną zainicjować dyskusję nad udoskonaleniem europejskiej strategii i nad tym, jak uczynić ją bardziej realistyczną, stanowczą i wielowymiarową.

Chiny są dla UE jednocześnie partnerem do współpracy, z którym Unia dzieli te same skoordynowane cele, partnerem negocjacyjnym, z którym UE musi wypracować równowagę interesów, konkurentem gospodarczym dążącym do osiągnięcia wiodącej pozycji w dziedzinie technologii, lub rywalem systemowym, który promuje alternatywne modele sprawowania rządów. UE będzie wykorzystywać powiązania między różnymi obszarami polityki i sektorami w celu skuteczniejszej realizacji swoich celów. Zarówno UE, jak i jej państwa członkowskie mogą osiągnąć swoje cele dotyczące Chin tylko wówczas, gdy będą działać jednomyślnie.

Wiceprzewodnicząca Komisji i Wysoka Przedstawiciel ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa Federica Mogherini powiedziała: – Chiny są strategicznym partnerem Unii Europejskiej. Prowadzimy ścisłą dwustronną i wielostronną współpracę w sprawach, w których mamy wspólne interesy – począwszy od handlu i łączności, aż po Wspólny kompleksowy plan działania dotyczący Iranu oraz przeciwdziałanie zmianie klimatu. Jesteśmy gotowi podtrzymywać silne zaangażowanie także w przypadku odmiennych lub wręcz konkurencyjnych strategii politycznych. Taki jest cel 10 działań, które proponujemy z myślą o zacieśnieniu relacji z Chinami, w duchu wzajemnego szacunku.

Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za zatrudnienie, wzrost gospodarczy, inwestycje i konkurencyjność, powiedział: – UE i Chiny są strategicznymi partnerami gospodarczymi, ale także konkurentami. Nasze stosunki gospodarcze mogą być bardzo korzystne dla obu stron, pod warunkiem, że konkurencja jest uczciwa, a stosunki handlowe i inwestycyjne opierają się na zasadzie wzajemności. W dzisiejszym komunikacie przedstawiamy konkretne propozycje działań, dzięki którym UE wzmocni swoją konkurencyjność, zapewni większą wzajemność i równość szans, a także ochroni swoją gospodarkę rynkową przed ewentualnymi zakłóceniami.

W dzisiejszym wspólnym komunikacie przedstawiono do dyskusji 10 działań: działania te zaproponowano wprawdzie w kontekście stosunków z Chinami, ale niektóre z nich dotyczą globalnej konkurencyjności i bezpieczeństwa UE. Ogólnie rzecz biorąc, podejście UE będzie służyć realizacji trzech celów:

• Po pierwsze, kierując się wyraźnie określonymi interesami i zasadami, UE powinna pogłębiać swoją relację z Chinami, aby propagować wspólne interesy o wymiarze światowym.
• Po drugie, w relacjach gospodarczych UE powinna zdecydowanie dążyć do uzyskania bardziej wyrównanych warunków opartych na zasadzie wzajemności.
• Po trzecie, aby móc utrzymać w długim okresie dobrobyt, unijne wartości i model społeczny, UE powinna dostosować się w pewnych obszarach do zmieniających się realiów gospodarczych oraz wzmocnić własną politykę wewnętrzną i bazę przemysłową.

Komisja i Wysoka Przedstawiciel zwracają się do Rady Europejskiej o zatwierdzenie w szczególności następujących działań:

Działanie 1: UE wzmocni swoją współpracę z Chinami w celu zrealizowania wspólnych zobowiązań dotyczących wszystkich trzech filarów ONZ: praw człowieka, pokoju i bezpieczeństwa oraz rozwoju.

Działanie 2: Aby walczyć skuteczniej ze zmianą klimatu, UE wzywa Chiny do rozpoczęcia ograniczania poziomów emisji przed 2030 r., zgodnie z celami porozumienia paryskiego.

Działanie 3: UE pogłębi współpracę w dziedzinie pokoju i bezpieczeństwa, wykorzystując doświadczenie płynące z pozytywnej współpracy nad opracowaniem Wspólnego kompleksowego planu działania dotyczącego Iranu.

Działanie 4: Mając na uwadze stabilność, zrównoważony rozwój gospodarczy i dobre rządy w krajach partnerskich, UE będzie stosować w sposób bardziej zdecydowany istniejące umowy dwustronne i instrumenty finansowe. UE będzie współpracować z Chinami na rzecz wdrożenia strategii UE dotyczącej łączenia Europy i Azji, co zagwarantuje przestrzeganie tych samych reguł przez wszystkie strony.

Działanie 5: W celu uzyskania bardziej wyrównanej relacji gospodarczej opartej na zasadzie wzajemności UE wzywa Chiny do wypełnienia dotychczasowych wspólnych zobowiązań. Zobowiązania te obejmują reformę Światowej Organizacji Handlu, w szczególności w zakresie dotacji i przymusowych transferów technologii, a także zawarcie dwustronnych umów w sprawie: inwestycji (do 2020 r.), oznaczeń geograficznych (w jak najszybszym terminie) i bezpieczeństwa lotniczego (w nadchodzących tygodniach).

Działanie 6: Aby promować wzajemność i otworzyć możliwości udziału w zamówieniach publicznych w Chinach, Parlament Europejski i Rada powinny przyjąć do końca 2019 r. instrument dotyczący udzielania zamówień publicznych w kontekście międzynarodowym.

Działanie 7: Pragnąc zapewnić uwzględnianie w zamówieniach publicznych nie tylko cen, ale również wysokich norm pracy i norm środowiskowych, Komisja opublikuje do połowy 2019 r. wytyczne dotyczące udziału zagranicznych oferentów w unijnym rynku zamówień publicznych oraz wprowadzania na ten rynek towarów zagranicznych. Przed końcem 2019 r. Komisja dokona wspólnie z państwami członkowskimi przeglądu wdrażania obecnych ram pod kątem ewentualnych luk.

Działanie 8: Aby w pełni rozwiązać problem zakłóceń na rynku wewnętrznym, które są efektem posiadania przez państwa trzecie udziałów w majątku krajowym, a także stosowania finansowania ze środków publicznych, Komisja określi przed końcem 2019 r., w jaki sposób uzupełnić luki w prawie UE.

Działanie 9: UE musi przyjąć wspólne podejście dotyczące bezpieczeństwa sieci 5G w celu ochrony krytycznej infrastruktury cyfrowej przed potencjalnymi poważnymi zagrożeniami. Komisja Europejska zainicjuje ten proces, wydając zalecenie po zakończeniu posiedzenia Rady Europejskiej.

Działanie 10: W celu wykrywania ryzyka dla bezpieczeństwa wynikającego z inwestycji zagranicznych w krytyczne aktywa, technologie i infrastrukturę oraz zwiększania świadomości na temat takich zagrożeń państwa członkowskie powinny zapewnić szybkie, pełne i skuteczne wdrożenie rozporządzenia w sprawie monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

Co dalej?

Wspólny komunikat zostanie przedstawiony Radzie Europejskiej podczas jej posiedzenia w dniach 21–22 marca, a państwa członkowskie będą miały możliwość przedyskutować go na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych w dniu 18 marca. Kolejny szczyt UE-Chiny zaplanowano na początek kwietnia.

Kontekst

Ramy polityczne będące podstawą współpracy UE z Chinami stanowią obecnie: konkluzje Rady w sprawie strategii UE wobec Chin przyjęte w lipcu 2016 r. oraz wspólny komunikat Komisji i Wysokiej Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z czerwca 2016 r. pt. „Elementy nowej strategii UE wobec Chin”. Ramy te pozostają fundamentem polityki UE wobec Chin.