O Wspólnej Polityce Rolnej (WPR) w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu komisarz rozmawiał z liczną publicznością, biorącą udział w konferencji „Wiejska Polska – Polska Wieś w Unii Europejskiej”. Nie zabrakło pytań o kształt WPR w ramach nowego budżetu unijnego, ani o wyzwania dla rolnictwa wobec zmian klimatycznych.
Komisarz Janusz Wojciechowski podkreślał swój osobisty i rodzinny stosunek do rolnictwa. Zaznaczył również, że choć objęcie teki komisarza było dla niego zaskoczeniem, to fakt, że tak ważne portfolio przypadło Polsce, jest dużym sukcesem polskiej dyplomacji. Komisarz zapewnił, że z pełnym zaangażowaniem stara się działać na rzecz całego rolnictwa europejskiego. Podkreślił, że rok 2020 jest momentem szczególnym – gdyż to czas ustalenia budżetu i zasad WPR na kolejne 7 lat.
Wojciechowski podkreślał, że nowa KE przywiązuje ogromną wagę do ochrony środowiska i zapobieganiu zmianom klimatycznym. – Europejski Zielony Ład, główny priorytet Komisji pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen, może być szansą dla rolnictwa w całej Europie, może być szczególną szansą dla rolnictwa w Polsce, bo jest tam szereg działań skierowanych do mniejszych gospodarstw rodzinnych. To również szansa dla polskich firm, które wiele mogą zaoferować Europie pod kątem nowoczesnych technologii, np. w zakresie rozwoju rolnictwa precyzyjnego.
Komisarz wspomniał również o negocjacjach budżetowych. – W rozmowach z wieloma przedstawicielami państw członkowskich podkreślam, że skoro wymagamy od rolników więcej, chcemy, żeby byli bardziej ekologiczni, to polityka rolna i jej budżet muszą być bardziej przyjazne dla rolników. Musi być więcej środków, by kupować, stosować i rozwijać przyjazne dla środowiska technologie i rolnictwo ekologiczne.
Pierwszego dnia po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE trudno było uniknąć pytania o brexit. Komisarz ocenił „rozwód” Wielkiej Brytanii z Unią z perspektywy rolnictwa. – Brexit jest smutnym wydarzeniem, UE zmniejsza się o państwo niezwykle znaczące, o dużego płatnika do budżetu, ale też wielki rynek. […] Konsekwencje dla rolnictwa to z pewnością pojawienie się argumentu, że skoro tracimy dużego płatnika netto, to budżet na wspólną politykę rolną musi się zmniejszyć. Z drugiej strony, Wielka Brytania otrzymywała duże dopłaty na rolnictwo, ok. 23 miliardów euro. Będą oczywiście konsekwencje rynkowe – to nadal przedmiotem negocjacji.
Komisarz podkreślał, że Europejski Zielony Ład stawia rolnictwo europejskie przed wyzwaniami, które nie były znane w momencie planowania budżetu i przyjmowania propozycji WPR. – Dlatego musimy zmienić to co jest możliwe do zmiany, na obecnym etapie debaty. Możliwe są poprawki, możliwy jest inny budżet. Przedstawiłem własną koncepcję zwiększenia budżetu w taki sposób, by było to akceptowalne dla wszystkich państw członkowskich, by możliwy był kompromis. Mam nadzieję, że będziemy mieli więcej pieniędzy na WPR.
Uczestników Dialogu Obywatelskiego interesowały plany rozwoju rolnictwa ekologicznego w UE oraz możliwe wsparcie działań integrujących wieś np. sołtysów czy kół gospodyń wiejskich. Dyskusje zdominowały jednak tematy związane z ochroną środowiska. – Kraje członkowskie, w tym Polska, dostają więcej możliwości, by dostosować WPR do swojej szczególnej sytuacji. Mamy bardzo różne rolnictwo w Europie. Instrumenty WPR muszą to uwzględniać. Również problemy są różne. Nawet kwestia taka jak wymiana pokoleniowa w rolnictwie: są kraje, gdzie ponad połowa rolników jest w wieku powyżej 65 lat i takie, jak Polska, gdzie sytuacja pokoleniowa należy do najlepszej w Europie.
40 proc. wydatków na WPR ma być skierowane na działania związane ze środowiskiem i klimatem. Każde państwo członkowskie będzie musiało to w swoim planie strategicznym uwzględnić. […] Tempo pracy nad Europejskim Zielonym Ładem jest ekspresowe. Pierwszy komunikat, który zakreśli ramy strategii „od pola do stołu” jest przewidywany na przełomie marca i kwietnia. Intensywnie nad nim pracujemy, a rolnictwo ma na tę strategię duży wpływ.
Spotkanie poprowadził red. Maciej Zakrocki.
Po Dialogu Obywatelskim Janusz Wojciechowski wziął udział w panelu dyskusyjnym pt. „Wyzwania dla Polski i polskiej wsi w Unii Europejskiej po 2020”, prowadzonym przez wiceministra ds. rolnictwa, Ryszarda Kamińskiego.
W dyskusji wzięli udział także poseł do PE Jerzy Buzek, Iwona Nurzyńska z Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN i Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych.
Prezentacja Natalii Brzeziny, ekspertki DG AGRI ds. programów badawczych Komisji Europejskiej dotyczyła innowacji na obszarach wiejskich w Polsce i Europie. Konferencję zakończyła prezentacja projektu „Innowacje w uprawie i przetwórstwie ziół – przykład dobrej praktyki dla rolnictwa, środowiska, nauki i konsumentów”, realizowanego przy wsparciu KE. Przedstawili go: dr Barbara Baj Wójtowicz, prof. dr hab. Ewa Osińska, dr Wiesława Rosłon oraz Roman Wierzbicki – reprezentujący rolnictwo, naukę (SGGW) i przedsiębiorstwo. Swój projekt łączący tematykę Europejskiego Zielonego Ładu i WPR zaprezentował również prof. dr hab. Zbigniew Karaczun z SGGW.
