Komisja z powodzeniem przetestowała nowy program mający promować mobilność artystów i osób zawodowo związanych z kulturą. i-Portunus, będący projektem pilotażowym finansowanym ze środków unijnego programu „Kreatywna Europa”, jest efektem prac realizowanych w ramach Nowego europejskiego programu na rzecz kultury przyjętego w 2018 r. Do udziału w programie i-Portunus wybrano 343 artystów i profesjonalistów z 36 państw, którzy zajmują się sztukami performatywnymi lub wizualnymi i wyrazili chęć pracy w innym kraju przez okres 15-85 dni. Na ich wyjazdy i działania przeznaczono w 2019 r. środki w wysokości 1 milion euro.
Komisarz do spraw edukacji, kultury, młodzieży i sportu Tibor Navracsics powiedział: – Jestem dumny, że uruchomiłem pierwszy w historii program finansowany ze środków Unii, który ma pomóc artystom i osobom zawodowo związanym z kulturą zdobyć doświadczenie za granicą i podjąć nową współpracę z twórcami z innych państw. Program ten ma kluczowe znaczenie dla pobudzenia innowacyjności i konkurencyjności w sektorze kultury i sektorze kreatywnym w Europie. Sektory te odgrywają ważną rolę w naszych gospodarkach i społecznościach.
Aby zakwalifikować się do udziału w programie i-Portunus, należało podać szczególny i jasno określony cel, np. rozwój międzynarodowej współpracy, pobyt rezydencjonalny ukierunkowany na stworzenie produktu artystycznego lub rozwój zawodowy w docelowym kraju. Od kwietnia do września 2019 r. wpłynęło ponad 3,2 tys. zgłoszeń od artystów i osób zawodowo związanych z kulturą.
Wrażenia uczestników i instytucji w sektorach kultury są bardzo pozytywne. Projekt i-Portunus spotkał się z entuzjazmem przede wszystkim wśród młodych artystów rozpoczynających karierę. Na konferencji zorganizowanej w Brukseli w dniach 15 i 16 października w gronie niektórych artystów biorących udział w programie, najważniejszych instytucji reprezentujących sektory związane z muzyką, teatrem, tańcem, festiwalami i literaturą, a także krajowych i międzynarodowych instytucji kultury dyskutowano o tym, jak można by udoskonalić program. Wnioski z tych dyskusji zostaną uwzględnione w zaleceniach, jakie instytucje mają przedstawić Komisji pod koniec projektu.
Co dalej?
W 2020 r. Komisja przeznaczy kolejne 1,5 miliona euro na dwa podobne przedsięwzięcia. Wyniki wszystkich projektów pilotażowych i zalecenia z nich wynikające pomogą określić stałe działanie zaproponowane w ramach kolejnej edycji programu „Kreatywna Europa” w latach 2021–2027.
Kontekst
W maju 2018 r. Komisja Europejska opublikowała komunikat „Nowy europejski program na rzecz kultury”, w którym nakreśla ramy współpracy na poziomie UE oraz proponuje 25 priorytetowych działań. Jednym z nich jest zachęcanie do mobilności osób zawodowo związanych z sektorem kultury i sektorem kreatywnym. Program mobilności transgranicznej skierowany do artystów i osób kreatywnych uwzględniono również w programie prac „Kreatywna Europa” na rok 2018, a jego celem jest przetestowanie nowego programu finansowania, który ma być poszerzony w latach 2019–2020 i regularnie realizowany po roku 2020 w ramach przyszłej edycji programu „Kreatywna Europa”.
i-Portunus to krótkoterminowy projekt pilotażowy, wybrany i finansowany w ramach programu „Kreatywna Europa” wspierającego sektor kultury i sektor wizualny w Europie.
Aby umożliwić realizację tej nowej inicjatywy, w 2018 r. opublikowano zaproszenie do składania ofert. Zwycięską ofertę złożyło konsorcjum złożone z Instytutu Goethego (Niemcy), Instytutu Francuskiego (Francja), Nida Art Colony przy Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych (Litwa) oraz fundacji – centrum sztuki Izolyatsia (Ukraina). Projekt pilotażowy ruszył w styczniu i potrwa do lutego 2020 r., kiedy konsorcjum ma przedstawić swoją ocenę i zalecenia dotyczące polityki kulturalnej.
