Wieści z Unii: Międzyuczelniane sojusze

Spośród 54 otrzymanych wniosków, wybrano 17 europejskich szkół wyższych obejmujących 114 instytucji szkolnictwa wyższego z 24 państw członkowskich, na podstawie oceny przeprowadzonej przez 26 niezależnych ekspertów zewnętrznych, w tym rektorów, wykładowców oraz naukowców, wyznaczonych przez Komisję. Europejskie szkoły wyższe stanowią transnarodowe sojusze instytucji szkolnictwa wyższego z całej UE, które łączy wspólna długoterminowa strategia, i które promują europejskie wartości oraz europejską tożsamość. Celem tej inicjatywy jest znaczne wzmocnienie mobilności studentów oraz pracowników, a także podniesienie jakości, włączającego charakteru oraz konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego.

Tibor Navracsics, komisarz ds. edukacji, kultury, młodzieży i sportu, powiedział: Z zadowoleniem przyjmuję ambicje pierwszych 17 europejskich szkół wyższych, które będą wzorem postępowania dla innych w całej UE. Dzięki nim przyszłe pokolenia studentów będą mogły poznać Europę, studiując w różnych państwach. Jestem przekonany, że ta inicjatywa, kluczowy element europejskiego obszaru edukacji, stanie się prawdziwym przełomem dla szkolnictwa wyższego w Europie i wzmocni doskonałość i włączenie.

W skład europejskich szkół wyższych wchodzi szeroki wachlarz instytucji szkolnictwa wyższego z całej UE, począwszy od szkół wyższych nauk stosowanych i politechnik, przez akademie sztuk pięknych, a skończywszy na wszechstronnych szkołach wyższych nastawionych na intensywną działalność naukową.

Europejskie szkoły wyższe staną się międzyuniwersyteckimi kampusami, między którymi studenci, doktoranci, pracownicy oraz badacze będą mogli swobodnie się przemieszczać. Będą się dzielić wiedzą fachową, platformami oraz zasobami w celu realizacji wspólnych programów nauczania lub modułów obejmujących różne dyscypliny. Te programy nauczania będą bardzo elastyczne i umożliwią studentom dostosowanie procesu edukacji do własnych potrzeb, wybranie co, gdzie i kiedy będą studiować oraz otrzymanie europejskiego dyplomu. Europejskie szkoły wyższe przyczynią się także do zrównoważonego rozwoju gospodarczego regionów, w których będą się znajdowały, z uwagi na fakt, że studenci będą ściśle współpracować z przedsiębiorstwami, lokalnymi władzami, pracownikami naukowymi oraz badaczami celem znalezienia rozwiązań na wyzwania stojące przed tymi regionami.

Pierwszych 17 „europejskich szkół wyższych” otrzyma łącznie środki w wysokości do 85 mln EUR.Każdy z sojuszy otrzyma w ciągu najbliższych trzech lat do 5 mln EUR na rozpoczęcie wdrażania swoich planów i przetarcie ścieżki dla pozostałych instytucji szkolnictwa wyższego z całej Europy. Ich postępy będą ściśle monitorowane.

To pierwsze zaproszenie do składania ofert (wraz z drugim, które zostanie opublikowane na jesieni) pozwoli przetestować różne możliwe modele wdrażania koncepcji europejskich szkół wyższych i ocenić potencjał tej inicjatywy pod kątem poprawy systemu szkolnictwa wyższego. Komisja zaproponowała pełne wdrożenie inicjatywy dotyczącej europejskich szkół wyższych w ramach programu Erasmus+ ze znacznie zwiększonym budżetem w ramach następnego długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027. Podczas gdy niektóre sojusze są wszechstronne i obejmują wszystkie obszary, inne skupiają się na przykład na zrównoważonym rozwoju miejskich obszarów przybrzeżnych, naukach społecznych lub kwestii zdrowia na świecie. W skład każdego z sojuszy wchodzi średnio siedem instytucji szkolnictwa wyższego z całej Europy, co prowadzi do powstania nowych partnerstw. Odzwierciedla to rozkład wniosków otrzymanych z różnych krajów.

Kontekst

Komisja Europejska przedstawiła przywódcom Unii Europejskiej projekt tej inicjatywy jeszcze przed Szczytem Społecznym w Göteborgu, który miał miejsce w listopadzie 2017 r. W grudniu 2017 r. inicjatywę zaaprobowała Rada, która wezwała do utworzenia do 2024 r. przynajmniej 20 europejskich szkół wyższych, dając w ten sposób istotny impuls do utworzenia europejskiego obszaru edukacji do 2025 r.

Koncepcję europejskich szkół wyższych opracowano wspólnie z państwami członkowskimi, instytucjami szkolnictwa wyższego i organizacjami studenckimi. Przyciągnęła ona 54 sojusze obejmujące ponad 300 instytucji szkolnictwa wyższego z 28 państw członkowskich i innych krajów uczestniczących w programie Erasmus+. Odpowiedziały one na zaproszenie do składania wniosków w ramach programu Erasmus+ z października 2018 r., które dotyczyło „europejskich szkół wyższych”.

Początkowo zakładano, że na nową inicjatywę w ramach programu Erasmus+ przeznaczona zostanie kwota w wysokości 60 mln EUR, co pozwoliłoby na sfinansowanie 12 sojuszy. Zwiększono ją jednak do 85 mln EUR, co pokryje potrzeby finansowe 17 sojuszy.