Wieści z Unii: Ulepszony ECRIS

Podstawowym celem centralnego systemu jest usprawnienie wymiany informacji z rejestrów karnych dotyczących skazanych osób niebędących obywatelami UE oraz bezpaństwowców za pośrednictwem istniejącego europejskiego systemu przekazywania informacji z rejestrów karnych (ECRIS).

Věra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci stwierdziła: – Nowy system umożliwi organom ścigania szybszą i łatwiejszą identyfikację obywateli państw trzecich, którzy byli wcześniej skazani w UE, poprzez proste wyszukiwanie w ECRIS. Przyczyni się to do poprawy współpracy policyjnej i wymiarów sprawiedliwości na rzecz skuteczniejszego zwalczania przestępczości i terroryzmu w całej UE i w konsekwencji sprawi, że Europa stanie się bezpieczniejszym miejscem dla wszystkich obywateli.

Główne cechy systemu ECRIS-TCN

• Baza danych będzie dostępna w internecie i organy będą mogły łatwo wyszukać informacje w oparciu o mechanizm wyszukiwania na zasadzie „wynik/brak wyniku”: w przypadku trafienia wskazane zostaną państwa członkowskie, od których można uzyskać pełne informacje z rejestru karnego dotyczące danej osoby.
• System będzie zawierał wyłącznie informacje dotyczące tożsamości, w tym odciski palców, a także wizerunek twarzy, jeżeli jest dostępny.
• Systemem zarządzać będzie eu-LISA, agencja UE odpowiedzialna za zarządzanie wielkoskalowymi systemami informatycznymi w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
• Poza wykorzystaniem systemu do celów postępowań karnych można go będzie również stosować do realizacji innych uzasadnionych celów, takich jak sprawdzanie osób, które mają pracować z dziećmi lub które ubiegają się o wydanie pozwolenia na broń palną.

Dalsze działania

Nowe przepisy zostały już przyjęte przez Parlament Europejski i wejdą w życie we wszystkich państwach członkowskich po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym w nadchodzących tygodniach.

Toczą się również negocjacje w sprawie dalszych przepisów zaproponowanych przez Komisję, które umożliwiłyby również sprawdzanie w bazie danych ECRIS-TCN w sytuacji, gdy złożono wniosek o zezwolenie na podróż w celu wjazdu na teren UE (za pośrednictwem systemu ETIAS, przy rozpatrywania wniosków o wizę (za pośrednictwem wizowego systemu informacyjnego lub przy badaniu oszustw dotyczących tożsamości.

W takich przypadkach dostępne byłyby jedynie informacje dotyczące tożsamości osób skazanych za poważne przestępstwo lub przestępstwo o charakterze terrorystycznym.

Kontekst

ECRIS jest obecnie wykorzystywany około 3 mln razy w ciągu roku w celu wymiany informacji na temat wcześniejszych wyroków skazujących. W przypadku około 30 proc. spraw, przy których złożono wniosek o dostęp do informacji z rejestrów karnych, otrzymano odpowiedź pozytywną, co oznacza, że wnioskodawcy otrzymali faktyczne informacje z rejestrów karnych. System jest wykorzystywany głównie w postępowaniach karnych. Może być on jednak również stosowany do realizacji innych uzasadnionych celów, takich jak procedura ubiegania się o wydanie pozwolenia na broń palną lub sprawdzanie osób, które mają pracować z dziećmi.

Ulepszenie ECRIS w odniesieniu do obywateli państw trzecich jest częścią Europejskiej agendy bezpieczeństwa. ECRIS-TCN wpisuje się również w nowe podejście przedstawione przez Komisję Europejską w odniesieniu do zarządzania danymi w kontekście granic i bezpieczeństwa, w ramach którego wszystkie scentralizowane systemy informacyjne UE w zakresie bezpieczeństwa oraz zarządzania granicami i zarządzania migracjami mają być interoperacyjne, przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych.