„Muzeum na kółkach” to podróżująca wystawa edukacyjna przygotowana przez Muzeum POLIN. Mobilna ekspozycja upamiętnia i popularyzuje historię polskich Żydów oraz wielokulturową przeszłość naszego kraju. Każdego roku wystawa odwiedza mniejsze miejscowości – liczące do 50 tysięcy mieszkanek i mieszkańców – oraz miasta, w których odbywają się festiwale kulturalne i rocznicowe wydarzenia upamiętniające.
W tym roku trasa „Muzeum na kółkach” obejmuje dziesięć miejscowości z trzech województw: świętokrzyskiego, małopolskiego oraz lubelskiego. W maju i czerwcu wystawę mogli już oglądać mieszkańcy Końskowoli, Starachowic, Chęcin, Opatowa, Żubna, Buska-Zdroju, Niepołomic i Dąbrowy tarnowskiej.
W dniach 11-13 czerwca mobilne muzeum stacjonuje w Tomaszowie Lubelskim, natomiast w dniach 15-17 czerwca zawita do Wisznic.
Miejscowości te zostały wyłonione w konkursie na koordynację działań lokalnych towarzyszących mobilnej wystawie. To właśnie w tych regionach znajdowały się dawne sztetle (jid. miasteczka), do których nawiązuje tematycznie najnowsza wystawa czasowa w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Ekspozycja „(po)ŻYDOWSKIE… Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata” – podobnie jak „Muzeum na kółkach” – opowiada o przedwojennej codzienności Żydów i Żydówek, Polek i Polaków w małych miasteczkach. Przypomina naszą wspólną, zapomnianą historię.
„Muzeum na kółkach” pozwala w ciekawy sposób doświadczać historii:
– trójwymiarowa makieta sztetla przybliża miejsca typowego polsko-żydowskiego miasteczka;
– nagrania z fragmentami wypowiedzi młodych polskich Żydów pozwalają dowiedzieć się: kim są Żydzi oraz, co znaczy być Żydem dzisiaj;
– kalendarium porządkuje najważniejsze wydarzenia z historii polskich Żydów;
– dzięki cytatom zaczerpniętym z przedwojennych pamiętników, odwiedzający dowiadują się więcej o trzech językach polskich Żydów: polskim, jidysz i hebrajskim;
– stół warsztatowy z prawdziwymi judaikami pozwala przyjrzeć się religijnym zwyczajom Żydów.
Serce wystawy stanowi interaktywna mapa, przygotowana specjalnie dla każdej odwiedzanej miejscowości. Mapa zawiera punkty związane z żydowską historią miejsca – z uwzględnieniem instytucji życia społecznego i religijnego, zakładów usługowych, przedsiębiorstw, a także miejsc powojennego upamiętnienia. Dzięki mapie młodsi mieszkańcy lepiej poznają historię swojego miasta, a starsi dzielą się wspomnieniami o dawnych żydowskich sąsiadach.
Odkrywaniu historii własnej miejscowości służy również bogaty program edukacyjny, przygotowany przez koordynatorki i koordynatorów lokalnych. W ramach działań towarzyszących na mieszkanki i mieszkańców odwiedzanych miejscowości czekają m.in. koncerty, warsztaty, spacery szlakiem lokalnej społeczności żydowskiej oraz gry miejskie.
Partnerzy lokalni 2024:
• Gminny Ośrodek Kultury w Końskowoli,
• Park Kultury w Starachowicach,
• Centrum Kultury i Sportu w Chęcinach,
• Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej,
• Gminne Centrum Kultury w Żabnie,
• Buskie Samorządowe Centrum Kultury,
• Stowarzyszenie Propagujące Idee Kazimierzowskie (Niepołomice),
• Dąbrowski Dom Kultury,
• II Liceum Ogólnokształcące w Tomaszowie Lubelskim,
• Muzeum Regionalne im. dr Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim,
• Stowarzyszenie Promocji Zdrowego Życia „Istnienie” (Wisznice).
Projekt powstał z myślą o osobach z mniejszych miejscowości, w każdym wieku, dla których przyjazd do Warszawy oraz udział w wydarzeniach kulturalnych wciąż może być przedsięwzięciem kosztownym i trudno dostępnym.
Więcej o muzeum na stronie – „Muzeum na kółkach”. Realizacja projektu jest możliwa dzięki środkom Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Wystawa w Wisznicach:
Wystawa czynna 15-17 czerwca (sobota – poniedziałek) w godz. 10:00-17:00
16.06 (niedziela) godz. 14:30 Kino w Wisznicach – film T. Doroszuka „Byli od wieków, odeszli na zawsze”
17.06 (poniedziałek)
– 8:00-11:30 warsztaty dla uczniów „Dopóki będą kuropatwy…”, „Historia jednego zdjęcia”
– 9:00 dla uczniów klas IV-VI warsztaty „Nie bądź obojętny”.
– 10:30 dla uczniów Liceum Ogólnokształcącego pokaz filmu „Byli od wieków, odeszli na zawsze”
– 11:30 warsztaty „Nie bądź obojętny”
Autorka plakatu: Katarzyna Walentynowicz
materiał: Biuro prasowe Muzeum POLIN
opracowanie: Anna Ostapiuk
