Czechy, Węgry i Polska nadal nie wypełniają swoich zobowiązań prawnych i nie relokowały ani jednej osoby albo nie zadeklarowały żadnych miejsc na potrzeby relokacji – wynika z najnowszego sprawozdania KE w sprawie kryzysu migracyjnego. Komisja z zadowoleniem przyjęła orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE, w którym potwierdził on ważność decyzji Rady w sprawie relokacji i oddalił skargi wniesione przez Słowację i Węgry.
KE przyjęła cztery sprawozdania z postępu prac, w których wzywa wszystkie strony do podtrzymania i dalszego przyspieszenia zadowalających postępów w zakresie zarządzania nieuregulowanymi przepływami migracyjnymi, ochrony granic zewnętrznych UE i wspierania państw członkowskich pierwszej linii będących pod presją.
Unijny mechanizm relokacji w sytuacjach nadzwyczajnych funkcjonuje i przynosi pozytywne rezultaty, o czym świadczy fakt, że dotychczas relokowano ponad 27 695 osób. Istotne jest, by państwa członkowskie jak najszybciej relokowały wszystkie pozostałe osoby kwalifikujące się do relokacji z Włoch i Grecji. Oświadczenie UE–Turcja konsekwentnie zapewnia niewielki napływ migrantów o nieuregulowanym statusie do Grecji. Równocześnie umożliwiło ono przesiedlenie blisko 10 tys. Syryjczyków do UE. W miesiącach letnich na szlaku środkowośródziemnomorskim wyraźnie zmalała liczba przypadków niedozwolonego przekraczania granic i wypadków śmiertelnych, co stanowi także odzwierciedlenie wspólnych wysiłków UE, szczególnie Włoch. Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej dysponuje odpowiednimi narzędziami, lecz państwa członkowskie muszą podjąć dalsze wysiłki, by można było w pełni skorzystać z rozszerzonego mandatu agencji w kwestii powrotów.
Pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans powiedział: – Wszystkie podmioty unijne z oddaniem pracują wspólnie nad zarządzaniem przepływami migracyjnymi, ochroną naszych granic zewnętrznych i wspieraniem państw członkowskich pierwszej linii. Jesteśmy na dobrej drodze i widzimy wymierne wyniki w terenie. Nadal jednak mierzymy się z wyzwaniami, a czynniki ryzyka wciąż się utrzymują. Dlatego musimy w dalszym ciągu usprawniać nasze działania, by ocalać istnienia ludzkie, otwierać bezpieczne i legalne szlaki dla tych, którzy zasługują na ochronę, i zawracać tych, którzy nie mają prawa zostać.
Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos stwierdził: – Gdy Europa współpracuje w duchu odpowiedzialności i solidarności, wówczas dokonujemy postępów i osiągamy wymierne rezultaty, zarówno wewnątrz Unii, jak i poza jej granicami. Dostrzegamy to dzisiaj bardzo wyraźnie: zmniejszenie nieregularnych przepływów migracyjnych, zwiększenie liczby przesiedlanych uchodźców, pełna operacyjność w terenie wspólnej Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, a także wspólne działania podejmowane w celu wsparcia Włoch i na szlaku środkowośródziemnomorskim. Jesteśmy również świadkami solidarności wewnątrz Unii Europejskiej: program relokacji przynosi wyniki i prawie wszystkie zarejestrowane osoby ubiegające się o relokację zostały relokowane z Grecji i Włoch. Musimy teraz kontynuować te udane działania na wszystkich wspomnianych frontach.
Relokacja i przesiedlenie – autentyczna solidarność
Dwa lata po uruchomieniu specjalnego mechanizmu relokacja w dalszym ciągu przynosi pozytywne wyniki, co potwierdza tym samym istotne przyspieszenie procesu relokacji w 2017 r. Od lutego 2017 r. co miesiąc relokowanych jest średnio 2,3 tys. osób do prawie wszystkich państw członkowskich. Według stanu na dzień 4 września relokacja objęła 27 695 osób (19 244 z Grecji i 8 451 z Włoch). Nadal jednak wszystkie strony muszą podejmować stałe wysiłki, gdyż blisko 2,8 tys. osób wciąż czeka na relokację z Grecji, a do Włoch codziennie przybywają nowe osoby ubiegające się o relokację. Państwa członkowskie muszą przyspieszyć proces relokacji i zadeklarować wystarczającą liczbę miejsc na potrzeby przyjęcia wszystkich kwalifikujących się osób. Włochy muszą nadać tempo procesowi identyfikacji i rejestracji osób kwalifikujących się do relokacji (zwłaszcza Erytrejczyków).
Szereg państw członkowskich (Malta i Łotwa) dokonało już pełnej relokacji przydzielonych im osób przebywających w Grecji, natomiast pozostałe państwa (Finlandia, Litwa, Luksemburg i Szwecja) finalizują ten proces. Malta i Finlandia również kończą relokację przydzielonych im osób we Włoszech. Komisja z zadowoleniem przyjmuje także fakt, że Austria przystąpiła do relokacji osób z Włoch i że trwają obecnie przygotowania do pierwszych relokacji z Włoch do Słowacji. Czechy, Węgry i Polska nadal nie wypełniają swoich zobowiązań prawnych i nie relokowały ani jednej osoby (Węgry i Polska) bądź też nie zadeklarowały żadnych miejsc na potrzeby relokacji od ponad roku (Czechy). W związku z tym dnia 26 lipca Komisja nadała tempo postępowaniom w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego i rozesłała uzasadnione opinie do wymienionych państw członkowskich. Komisja z zadowoleniem przyjmuje dzisiejsze orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym potwierdził on ważność drugiej decyzji Rady w sprawie relokacji i oddalił skargi wniesione przez Słowację i Węgry.
Zobowiązanie prawne do relokacji, jakie spoczywa na państwach członkowskich, nie ustaje we wrześniu. Decyzje Rady w sprawie relokacji mają zastosowanie do wszystkich kwalifikujących się osób, które przybyły do Grecji lub Włoch do dnia 26 września 2017 r. Oznacza to, że wszystkie osoby kwalifikujące się do relokacji powinny być nadal relokowane po tym terminie. Dlatego ważne jest, by wszystkie państwa członkowskie, przede wszystkim Polska, Węgry i Czechy, a także te państwa, które nie dokonały pełnej relokacji przydzielonych im osób, wzmogły swoje wysiłki i dokonały relokacji kwalifikujących się osób.
Przyjęty w lipcu 2015 r. europejski program przesiedleń niedługo dobiegnie końca i odnotowuje pozytywne wyniki: państwa członkowskie i państwa stowarzyszone w ramach Schengen już przesiedliły 17 305 spośród 22 504 osób, które objęto tym programem. Zgodnie z oświadczeniem UE–Turcja łącznie z Turcji do UE przesiedlono dotychczas 8 834 Syryjczyków, w tym 1 028 od ostatniego sprawozdania. Od uruchomienia programów przesiedleń na szczeblu unijnym przesiedlono łącznie 22 518 osób. Dnia 4 lipca 2017 r. Komisja rozpoczęła nowy proces składania deklaracji w zakresie przesiedleń planowanych na rok 2018, by zapewnić kontynuację wysiłków UE w zakresie wspólnych przesiedleń do momentu przyjęcia wniosku Komisji w sprawie unijnego programu przesiedleń. Zachęca się państwa członkowskie do składania deklaracji na rok 2018 w terminie do dnia 15 września 2017 r. i skoncentrowania się także na przesiedleniach z Afryki Północnej i Rogu Afryki oraz zapewnienia dalszych przesiedleń z Turcji. Komisja przeznaczyła 377,5 miliona euro na przesiedlenie co najmniej 37 750 osób (10 tys. euro na osobę).
Oświadczenie UE–Turcja – w dalszym ciągu widoczne wymierne rezultaty
Oświadczenie UE–Turcja niezmiennie przynosi wymierne wyniki i odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi na szlaku wschodniośródziemnomorskim.
Mimo nieznacznego wzrostu liczby przybywających osób w okresie letnim liczba osób przekraczających codziennie granicę między Turcją a wyspami greckimi utrzymuje się na niskim poziomie od ostatniego sprawozdania z dnia 13 czerwca, tj. średnio 75 przybywających osób na dzień. Jest to zgodne z trendami sezonowymi zaobserwowanymi dla analogicznego okresu w 2016 r. Liczba przybywających osób spadła o 97 proc., od kiedy oświadczenie weszło w życie, i utrzymał się wyraźny spadek liczby osób, które giną na morzu Egejskim. Niezbędne są jednak dalsze wzmożone wysiłki, by zmniejszyć liczbę zaległych wniosków o udzielenie azylu i rozwiązać problem związany z niedostatecznymi zdolnościami w zakresie przetwarzania poprzedzającego powroty i niewystarczającą liczbą miejsc w ośrodkach detencyjnych w Grecji, by osiągnąć postępy w zakresie powrotów. Od daty podpisania oświadczenia UE–Turcja do Turcji zawrócono łącznie 1 896 migrantów o nieuregulowanym statusie. Postęp nastąpił także w innych obszarach, o których mowa w oświadczeniu. Komisja przyspiesza działania mające na celu zapewnienie wsparcia finansowego w ramach Instrumentu Pomocy dla Uchodźców w Turcji. Na finansowanie w latach 2016-2017 przeznaczono 3 miliardy euro, z czego podpisane dotychczas kontrakty opiewają na łącznie 1,66 miliardów euro, a wartość wypłat wzrosła do 838 milionów euro. Odnotowano szybki wzrost liczby uchodźców będących w najtrudniejszym położeniu, wspieranych w ramach siatki bezpieczeństwa socjalnego w sytuacjach nadzwyczajnych: z 600 tys. do 860 tys. osób. Zakłada się, że do końca 2017 r. liczba uchodźców wyniesie 1,3 milionów.
Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej – konieczne większe wysiłki w zakresie powrotów
W ostatnich miesiącach trwało uruchamianie Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, a także rozpoczęto dwie dodatkowe operacje w celu wsparcia Hiszpanii w zachodniej części regionu Morza Śródziemnego. Obecnie państwa członkowskie wspiera w terenie łącznie 1,7 tys. funkcjonariuszy Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Nadal jednak utrzymuje się problem związany z niedostateczną liczbą rozmieszczonych funkcjonariuszy, a od kwietnia 2017 r. nie przekazano żadnego sprzętu na rzecz rezerw szybkiego reagowania. Państwa członkowskie muszą bezzwłocznie wypełnić swoje zobowiązania i uzupełnić pozostałe braki, by zapewnić skuteczne zarządzanie granicami zewnętrznymi UE.
Agencja dokonała ocen narażenia dla szeregu państw członkowskich. Teraz organy krajowe muszą zapewnić terminowe wykonanie przekazanych zaleceń. Agencja wsparła także 193 operacji, w ramach których zawrócono 8 606 nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, co stanowi wzrost liczby operacji w dziedzinie powrotów o ponad 160 proc. w stosunku do pierwszego półrocza 2016 r. Państwa członkowskie nadal jednak nie korzystają z pełnego spektrum zdolności Agencji. Konieczne są dalsze wysiłki, by Agencja mogła wypełniać zadania wynikające z jej rozszerzonego mandatu w kwestii powrotów. Wraz z państwami członkowskimi Agencja powinna dążyć do lepszego dostosowywania czynności związanych z powrotami i w pełni wykorzystywać swoje ulepszone narzędzia i instrumenty.
Ramy partnerstwa i szlak środkowośródziemnomorski – widoczny spadek liczby przybywających osób
Środki wdrożone na szlaku środkowośródziemnomorskim i we współpracy z partnerami w Afryce zaczynają przynosić rezultaty. W miesiącach letnich znacznie spadła liczba przypadków śmiertelnych na morzu, a także wyraźnie zmalała liczba migrantów przekraczających szlak środkowośródziemnomorski. Podejmowane przez UE wysiłki nadal pomagają ocalać istnienia ludzkie, rozbijać model biznesowy przemytników i handlarzy ludźmi, eliminować podstawowe przyczyny problemu i współpracować w ramach partnerstw z państwami trzecimi. To wszystko odbywa się przy pełnym poszanowaniu europejskich wartości i praw człowieka. Należy kontynuować – w tym samym tempie i z tym samym zapałem – wdrażanie planu działania dotyczącego środków wspierania Włoch (przyjętego w dniu 4 lipca 2017 r.), po powołaniu grupy kontaktowej w sprawie szlaku środkowośródziemnomorskiego i po spotkaniu w Paryżu w dniu 28 sierpnia 2017 r.
WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT <<==>> LINK
materiał: Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
tekst: Wydział Prasy Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
opracowanie: Radiobiper Biała Podlaska
