Rok 2021, jako moment 80. rocznicy powstania IV Lubelskiego Okręgu BCH., uchwałą Rady Powiatu z dnia 25 lutego br. został ustanowiony rokiem Batalionów Chłopskich. Spotkanie, które miało miejsce w romanowskim muzeum, było okazją do przypomnienia burzliwych losów żołnierzy oraz otwarcia poświęconej im czasowej wystawy „Bataliony Chłopskie 1940-1945”. Wystawa została wypożyczona ze zbiorów Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie i potrwa do 31 października. – Bataliony Chłopskie były bardzo liczną zbrojną organizacją ruchu ludowego powstałego w okresie II wojny światowej, która podjęła czynną walkę z okupantem – mówił dyrektor Muzeum im. J. I. Kraszewskiego w Romanowie Krzysztof Bruczuk przedstawiając założenia wystawy i jej elementy składowe. Spotkaniu towarzyszył koncert piosenek żołnierskich w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej im. ppłk. S. Skoczylasa z Rossosza, do których w sposób szczególny, jako do przedstawicieli młodzieży z powiatu bialskiego, zwrócił się w kilku słowach sekretarz powiatu bialskiego Sławomir Sosnowski. – Dziękujemy przewodniczącemu Mariuszowi Kiczyńskiemu i radnym za to, że z taką motywacją i determinacja przyjęli rok Batalionów Polskich. Jest to ważny moment w obliczu tego, co pokazuje się w mediach, kogo dzisiaj stawia się na czele walk z okupantem. Szanowna młodzieży, nie możemy zapomnieć, jak wielki był udział chłopów w walce z najeźdźcami. Ludność ta była zawsze gotowa tej ziemi strzec, bronić i ją żywić. Starajmy się uświadamiać i kształtować zachowania i postawy, ale i bronić prawdy, by nie ujmować udziału poszczególnych grup – apelował Sławomir Sosnowski. Sekretarz powiatu bialskiego podkreślił również nieoceniony wkład dr Tadeusza Doroszuka, który, jak zaznaczył, jako Podlasianin poczuł potrzebę przypomnienia dokonań Batalionów Chłopskich ludowi Podlasia.
Dr Tadeusz Doroszuk, historyk i dokumentalista, wystąpił z prelekcją „Bataliony Chłopskie na Podlasiu”. – Po klęsce wrześniowej działacze ludowi są rozproszeni. Dopiero w połowie 1940 r. Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego podejmuje działania zmierzające do powołania organizacji zbrojnej. Powołuje Straż Chłopską, która w połowie 1941 r. zostaje przemianowana na Bataliony Chłopskie. W województwie lubelskim w czternastu z piętnastu ówczesnych powiatów (za wyjątkiem siedleckiego) ludowcy pełnili funkcje starostów – przypomniał dr Tadeusz Doroszuk. – Dlaczego powołano Bataliony Chłopskie? Bo chłopi powiedzieli, że nie dadzą się po raz kolejny nabrać. Dali daninę krwi w odzyskaniu niepodległości, a nie odzyskali tego, czego chcieli: ziemi, reformy rolnej, oświaty itp. Chcieli, by ruch ludowy odegrał samodzielną rolę w przyszłym niepodległym państwie polskim – wyjasniał Doroszuk.
materiał: Gmina Sosnówka Radio Biper
tekst: Anna Ostapiuk
zdjęcia i film: Radio Biper
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
