Za oknem wiosna rozkwita pełnym oddechem, przyroda nabiera kolorów a w koło rozbrzmiewa śpiew ptaków, kumkanie żab, dostrzega się również zwiększoną ruchliwość innych zwierzątek. W jednym z naszych odcinków wspominałem, że na Południowym Podlasiu nie brakuje osobliwości przyrodniczych, wiosna daje pretekst do odkrywania kolejnych. Dziś prezentuje osobliwość przyrodniczą znajdującą się zaledwie kilka kilometrów od Białej Podlaskiej w lesie Grabarka. Jest nią unikatowe stanowisko rzadko występującej rośliny Wawrzynka wilczełyko.
Roślina kwitnie jeszcze przed wypuszczeniem liści, na przedwiośniu, od lutego do kwietnia, najczęściej w marcu i na początku kwietnia, dlatego udałem się do lasu Grabarka specjalnie teraz, aby móc zobaczyć i sfotografować piękne kwiaty tej rośliny.
Jak czytamy na Wikipedii, Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum L.) jest to gatunek krzewu należący do rodziny wawrzynkowatych. Występuje w całej Europie, w zachodniej Syberii, na Ałtaju i Kaukazie, a także w Azji Mniejszej. W Polsce rośnie na całym terytorium, ale jest rośliną rzadką. Dość często występuje w południowej, wschodniej i północno-wschodniej części kraju. Na pozostałym obszarze spotykany rzadziej i na rozproszonych stanowiskach.
Przyjrzyjmy się morfologii rośliny:
Łodyga
Łodyga zdrewniała, osiąga 0,3 do 1 m (do 1,5, rzadziej 2 m) wysokości, o szarobrązowej korze. Gałązki początkowo omszone, gdy starsze nagie. Kora pomarszczona, ciemna i lekko lśniąca.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście całobrzegie, zaostrzone, osadzone na krótkim ogonku, spodem sinawe, długości 4-8 cm, szerokości do 2 cm, gęsto skupione na szczytach gałązek. Opadające na zimę. Kształt liści lancetowaty do klinowatolancetowatego. Po roztarciu nieprzyjemnie pachną.
Kwiaty
Kwiaty różowe, rzadko białe, wonne, niepozorne, czterokrotne, obupłciowe, po trzy w bliznach po ubiegłorocznych liściach, o średnicy 1-1,5 cm. Rurka okwiatu jedwabiście owłosiona, długości 5-10 mm. Słupek dwuznamionowy, osiem pręcików. Roślina miododajna, nektar wydzielany jest przez miodniki znajdujące się przy nasadzie słupka.
Owoce
Soczyste pestkowce, w dojrzałym stanie intensywnie czerwone, o średnicy 8 mm, w skupieniach po trzy – jak wcześniej kwiaty.
Roślinna choć jest piękna, to jest bardzo silnie trująca. Jak czytamy: Zjedzenie 10-12 dojrzałych owoców może spowodować śmierć dorosłego człowieka, dla dziecka nawet 1-2 owoce mogą być śmiertelne. Owoce i liście zawierają dwa trujące składniki: glikozyd dafninę i mezereinę. Ma słodko-cierpki smak. Pierwszymi objawami zatrucia jest pieczenie i drętwienie ust, puchnięcie warg, krtani i twarzy, ślinotok, chrypka oraz trudności w połykaniu. Potem pojawiają się silne bóle brzucha i głowy, odurzenie, skurcze, wymioty i krwawe biegunki. Śmierć występuje wskutek zatrzymania krążenia (zapaść). Roślina działa szkodliwie również na skórę i błony śluzowe; już sam kontakt z nią, bez doustnego spożycia, może powodować zaczerwienienie i obrzęki oraz pojawienie się pęcherzy na skórze.
W latach 1946–2014 gatunek był objęty w Polsce ochroną ścisłą, od 2014 roku podlega ochronie częściowej.
Stanowisko tego krzewu zostało wpisane na listę pomników przyrody w województwie lubelskim w 1994 r. Znajduje się na terenie Nadleśnictwa Biała Podlaska, leśnictwo Janówka (dawniej Grabarka, oddział 121k, w pobliżu stawu rybnego „Murosowy”).
Jak widać po raz kolejny, aby zobaczyć różne ciekawe osobliwości nie trzeba wyruszać na dalekie poszukiwania, wystarczy poznać własną okolicę. Zachęcam do wycieczki, to ostatnie chwile, aby zobaczyć na własne oczy, jak Wawrzynek pięknie kwitnie.
[foogallery id=”19900″]
materiał: Osobliwości Południowego Podlasia
zdjęcia: Jakub(OvO)Sowa
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynek_wilcze%C5%82yko
