System podatkowy w Polsce to jeden z bardziej rozbudowanych systemów na świecie. Budżet naszego państwa w głównej mierze opiera się na podatkach, 90% wpływów do budżetu pochodzi właśnie z nich. Podatki płacimy codziennie, są nierozerwalną częścią naszej rzeczywistości, z czego często nie zdajemy sobie sprawy. Poniżej przedstawiamy rodzaje podatków obowiązujących w naszym kraju wraz z wyjaśnieniem kiedy jesteśmy zobowiązani je płacić.
Podatki ukryte w cenach
VAT to najbardziej powszechny podatek, który płacimy wszyscy, jest to podatek od towarów i usług. Doliczany jest każdorazowo podczas obrotu towarami i usługami, jednakże system odliczeń powoduje to, że nie kumuluje się on, a jego faktycznym płatnikiem jest konsument. Oznacza to, że robiąc jakiekolwiek zakupy, do każdej ceny mamy doliczony podatek VAT, a budżet jest zasilany każdorazowo, gdy coś kupujemy.
Kolejnym podatkiem ukrytym w cenie jest Akcyza. Jest to podatek, który ma za zadanie ograniczenie popytu lub jego regulację na określoną grupę towarów. Akcyza najczęściej nakładana jest na towary szkodliwe, a więc papierosy czy alkohol, ale w naszym kraju możemy się jej też doszukać w cenach takich towarów jak paliwo, węgiel czy samochody.
Podatki od naszych dochodów
Każdy obywatel Polski osiągający przychód zobowiązany jest do opłacenia podatku dochodowego. Wyróżniamy dwa tego typu podatki: PIT i CIT
Podatek PIT jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że każda pracująca osoba raz w roku zobowiązana jest do jego obliczenia i rozliczenia się z fiskusem. Zaliczki na podatek natomiast pobierane są przez płatników czyli naszych pracodawców. Rozliczenia możemy dokonać poprzez samodzielne wypełnienie deklaracji PIT i wysłanie jej drogą elektroniczną lub tradycyjną do urzędu skarbowego. Do tego roku mogliśmy też z oficjalnej strony Ministerstwa Finansów pobrać zeznanie PFR, czyli wstępnie wypełnioną deklarację, uzupełnić o brakujące informacje lub ulgi i odliczenia – i w takiej formie odesłać fiskusowi. W tym roku doczekaliśmy się rewolucji w systemie podatkowym poprzez wprowadzenie usługi „Twój e-PIT”, która spowodowała przerzucenie obowiązku rozliczenia się z podatnika na urząd skarbowy.
Osoby prawne, czyli przede wszystkim przedsiębiorstwa i spółki zobligowane są do płacenia podatku CIT. Opodatkowane zostają dochody przedsiębiorstwa, a więc nadwyżka przychodu nad kosztami prowadzenia ich działalności. Podatek ten w Polsce jest na poziomie 19 %, w niektórych przypadkach może zostać obniżony do 15%.
Podatek od posiadanego majątku
Podatek ten głównie dotyczy nieruchomości, a także nabytych spadków i darowizn. Podatek od nieruchomości obliczany jest przez organy samorządowe raz w roku i płacą go właściciele gruntów i nieruchomości. Jego wysokość uzależniona jest od metrażu gruntu, a także od metrażu powierzchni użytkowej w budynku. Natomiast podatek od spadków i darowizn opłacany jest przez spadkobiercę lub osobę, która otrzymała darowiznę. Na szczęście przy tych podatkach przewidziano dosyć sporo ulg i zwolnień, dzięki czemu przekazując sobie spadki i darowizny w obrębie najbliższej rodziny nie musimy odprowadzać tej daniny.
Podatek od zawartych umów
Podatek ten dokładniej jest nazywany podatkiem od czynności cywilnoprawnych i naliczany jest podczas zawierania różnego rodzaju umów np.: umowy sprzedaży czy pożyczki. Taki podatek będzie musiała zapłacić np. osoba kupująca samochód. Nie jest on na szczęście wysoki – w zależności od czynności jest to od 0,5% do 2%.
Nasz system podatkowy nakłada na nas jeszcze kilka innych podatków z którymi spotkamy się zdecydowanie rzadziej. Będą to takie podatki jak: podatek rolny i leśny, od dochodów kapitałowych i gier hazardowych, a także od środków transportu.
Artykuł powstał przy współpracy z portalem Pitax.pl. Dzięki PITax rozliczysz swoje podatki w prosty i wygodny sposób nie wychodząc z domu.
materiał: parter wydawniczy
opracowanie: Leszek Niedaleki
