Statystyki pokazują, że padaczka w 75% przypadków jest diagnozowana przed 19. rokiem życia. Z danych lubelskiego NFZ wynika, że w województwie lubelskim w 2024 roku ponad dwa tysiące dzieci choruje na epilepsje. Objawy padaczki mogą być bardzo różnorodne i nie zawsze łatwe do zidentyfikowania, ponieważ u dzieci i niemowląt napady padaczki często przybierają inne formy niż u dorosłych.
Pierwsze symptomy mogą obejmować:
1. Zmiany w zachowaniu – dzieci z padaczką mogą doświadczać nagłych zmian nastroju, dezorientacji, problemów z koncentracją lub okresowych zaników świadomości, które trwają od kilku sekund do kilku minut.
2. Drgawki – najbardziej rozpoznawalnym objawem padaczki są napady drgawkowe, które mogą obejmować całe ciało lub jego część. W przypadku dzieci, mogą one objawiać się jako krótkie i nieregularne skurcze mięśni.
3. Niewyjaśnione upadki – niespodziewane upadki bez wyraźnej przyczyny mogą być oznaką napadu padaczkowego, zwłaszcza jeśli występują regularnie.
4. Nieobecności – napady które polegają na krótkotrwałym “zawieszeniu się” dziecka, są często mylone z chwilową nieuwagą. W rzeczywistości jest to rodzaj napadu padaczkowego, podczas którego dziecko nie reaguje na otoczenie.
Każde nietypowe zachowanie dziecka, którego nie jest w stanie przerwać dotknięcie lub głos, powinno skłonić rodziców do konsultacji z lekarzem.
Co robić w czasie ataku padaczki?
Napady padaczkowe mogą być przerażające, zwłaszcza gdy dotykają dziecka. Ważne jest, aby zachować spokój i wiedzieć, jak prawidłowo postępować:
1. Zabezpieczenie otoczenia – upewnij się, że dziecko jest bezpieczne i nie ma wokół niego przedmiotów, które mogłyby spowodować urazy. Jeśli to możliwe, delikatnie połóż dziecko na boku, aby ułatwić oddychanie i zapobiec zakrztuszeniu się śliną.
-
Nie powstrzymuj drgawek – nigdy nie próbuj powstrzymywać drgawek ani nie wkładaj niczego do ust dziecka. Może to spowodować obrażenia.
-
Monitorowanie czasu napadu – napady zwykle trwają od kilku sekund do kilku minut. Osoba, która jest świadkiem napadu powinna zanotować czas trwania i charakterystykę napadu. Warto nagrać cały przebieg ataku. Może to być cenna informacja dla lekarza prowadzącego.
-
Pozostawanie przy dziecku – po zakończeniu napadu, dziecko może być zmęczone i zdezorientowane. Pozostań przy nim, aż do pełnego odzyskania świadomości.
-
Jeśli napad trwa dłużej niż 5 minut, jeśli jest to pierwszy napad u dziecka, jeśli występuje zasinienie skóry – należy natychmiast wezwać pogotowie.
Jak wspierać dziecko z padaczką
Opieka nad dzieckiem z padaczką wymaga nie tylko odpowiedniego postępowania podczas napadów, ale także codziennego wsparcia emocjonalnego i praktycznego.
W życiu z padaczką kluczowa jest stała opieka neurologiczna. Regularne wizyty u lekarza pomagają monitorować stan dziecka i dostosowywać leczenie.
Wiedza na temat choroby pozwala lepiej zrozumieć potrzeby dziecka i minimalizować ryzyko stygmatyzacji. Dlatego warto edukować nie tylko opiekunów, ale i całe otoczenie chorego dziecka. Dzieci z padaczką mogą czuć się inne lub odizolowane. Niezwykle ważne jest w takiej sytuacji wsparcie emocjonalne, rozmowy na temat choroby i zapewnienie, że są ważne, akceptowane i kochane, a padaczka nie definiuje ich tożsamości.
Ważne jest, aby przedszkole albo szkoła były świadome stanu zdrowia dziecka. Nauczyciele
i opiekunowie powinni wiedzieć, jak postępować w razie napadu. Dziecko z padaczką może uczestniczyć w większości aktywności, ale niektóre z nich mogą wymagać dostosowań. Ważne jest, aby umożliwić dziecku normalne życie, jednocześnie dbając o jego bezpieczeństwo.
Epilepsja w regionie
Z danych Lubelskiego NFZ wynika, że w 2023 roku z powodu padaczki leczonych było 2 674 pacjentów poniżej 18 r.ż., którym udzielono 14 838 świadczeń. W pierwszych ośmiu miesiącach 2024 roku leczonych było już 2 056 dzieci, udzielono im 9264 świadczeń – mówi Małgorzata Bartoszek, rzecznik prasowy Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
Życie z epilepsją
Padaczka u dzieci może być wyzwaniem, ale z odpowiednią wiedzą i wsparciem, dzieci mogą prowadzić pełne i aktywne życie. Wczesne rozpoznanie objawów, odpowiednie postępowanie w czasie ataku oraz zapewnienie wsparcia emocjonalnego i edukacyjnego to kluczowe elementy w zarządzaniu tą chorobą. Dzięki temu dziecko z padaczką może czuć się bezpiecznie i akceptowane, co ma ogromny wpływ na jego rozwój i jakość życia.
Przewodnik dla rodziców i opiekunów
Na naszym kanale YouTube Akademia NFZ umieściliśmy nowy film z serii Zdrowie na Pierwszym Planie, pt. Jak rozpoznać padaczkę u dziecka? Co robić, gdy widzisz atak? To praktyczny przewodnik, który każdy rodzic powinien zobaczyć. W filmie prof. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak, neurolog dziecięcy, dzieli się z Państwem swoją wiedzą na temat tego, jak rozpoznać i radzić sobie z padaczką u dzieci i niemowląt.
Obejrzyj filmik: Jak rozpoznać padaczkę u dziecka? Co robić, gdy widzisz atak?
Zdrowie na pierwszym planie
„Zdrowie na pierwszym planie” to cykl edukacyjny Narodowego Funduszu Zdrowia.
W ramach, którego przygotowaliśmy serię 20 filmów o tematyce zdrowotnej .
Znani i cenieni eksperci odpowiadają na pytania ważne dla zdrowia każdego z nas.
Publikacja tego edukacyjnego cyklu rozpoczęła się na YouTube Akademia NFZ pod koniec maja. W każdym odcinku na pytania zadawane często przez pacjentów odpowiadają lekarze, specjaliści w danej dziedzinie. Te krótkie filmy edukacyjne dostępne są w Internecie na portalu YouTube na kanale „Akademia NFZ”.
materiał: Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ
tekst i zdjęcia: Małgorzata Bartoszek rzecznik prasowy Zespół Komunikacji Społecznej i Promocji Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
