„Kierując się zasadą partycypacji i zaangażowania społeczności lokalnej w proces podejmowania decyzji (…) unikniemy niezadowoleń lokalnej społeczności z niekorzystnego sąsiedztwa” – czytamy w projekcie złożonym przez komitet.
Cel konsultacji:
Ustalenie obowiązku przeprowadzania konsultacji społecznych w przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, zwłaszcza poprzez powstawanie oddziaływań odorowych. Uwzględnienie stanowiska tych społeczności przy podejmowaniu decyzji o lokalizacji tego typu inwestycji.
Proponowany katalog przedsięwzięć podlegającym konsultacjom:
1. Instalacje przetwarzające padłe i ubite zwierzęta
2. Fermy przemysłowe: kurniki i chlewnie o wielkości powyżej 40 sztuk DJP
3. Biogazownie
4. Kompostownie
5. Oczyszczalnie ścieków
6. Składy odpadów i wysypiska śmieci
7. Inna działalność, która w naturze ma powstawanie w procesie produkcji odorów.
Komitet Obywatelskiej Inicjatywy Ustawodawczej proponuje, oprócz zamieszczania informacji w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz wywieszania na tablicy ogłoszeń w urzędzie gminy, obowiązkowe zebrania wiejskie z udziałem sołtysa poświęcone tematowi przedsięwzięcia, sformalizowane i zakończone protokołem w formie pisemnej zawierającym między innymi opinię społeczności lokalnej.
Do projektu uchwały wnoszący dołączyli 40 arkuszy zawierających 350 podpisów.
W konferencji w urzędzie gminy wzięli udział m.in. przewodniczący komitetu Grzegorz Sacharuk i sołtys wsi Sycyna Aneta Olesiejuk.
– Ta inicjatywa i zebranych kilkaset podpisów pod projektem uchwały to pierwszy krok aby faktycznie mieszkańcy mogli dowiedzieć się o
planowanej inwestycji. Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza to nowatorskie rozwiązanie – podkreśla przewodniczący Komitetu Obywatelskiej Inicjatywy Ustawodawczej Grzegorz Sacharuk. – Złożyliśmy dzisiaj projekt uchwały, nad którym będziemy jeszcze wspólnie z radą gminy pracować.
Czynnikiem, który poruszył społeczność gminy i skłonił do podjęcia powyższych działań, są dwie instalacje odorotwórcze, które nie pozwalają mieszkańcom gminy, szczególnie Sycyny i jej okolic, normalnie funkcjonować. – Te instalacje mocno nam dokuczają, ale już z z nami zostaną. W gminie powstają plany na nowe, duże, przemysłowe kurniki. Chcemy, żeby mieszkańcy wiedzieli, co będzie w sąsiedztwie, żeby nie było takiego zaskoczenia jak w Worońcu czy Sycynie, również pretensji. Musimy wziąć sprawy w swoje ręce – dodaje działacz.
Podjęta inicjatywa ma na celu wskazanie mieszkańcom, ale również władzom, że istnieją rozwiązania, dzięki którym przepływ informacji może być płynny i skuteczny.
– Ten projekt obywatelski dotyczy tego, by gmina informowała nas, przede wszystkim sołtysów, o tym, jeśli mają gdzieś powstać inwestycje tzw. „śmierdzące”, czyli kurniki czy oczyszczalnie. Tak, żebyśmy mogli się wypowiedzieć zanim to wszystko powstanie – tłumaczy obecną inicjatywę mieszkańców sołtys wsi Sycyna Aneta Olesiejuk, która podkreśla, że do tej pory zabrakło ważnych dla nich konsultacji społecznych.
Mieszkańcy domagają się, by gmina podjęła uchwałę, na mocy której mógłby zostać opracowany nowy mechanizm regulujący przepływ informacji pomiędzy urzędem a społecznością gminną. Tego samego systemu upatrują również w działaniach władz powiatu bialskiego. – Żebyśmy byliśmy informowani nawet zanim zostaną złożone dokumenty, a o takich inwestycjach będzie już widziała gmina czy starostwo – dodaje sołtys Sycyny. – Projekt zakłada, że zebrania z sołtysem i mieszkańcami wsi, tych znajdujących się w najbliższym otoczeniu planowanej inwestycji, mają być obowiązkowe. Już widać zainteresowanie tym projektem, ludzie wyrażają swoje zdanie przychodząc na takie spotkanie i są pozytywnie do tego nastawieni. Zaczynają coraz bardziej czynnie uczestniczyć w życiu wsi.
Kolejnym krokiem komitetu, jak informuje Grzegorz Sacharuk, ma być złożenie projektu uchwały mającego na celu ustalenie zasad lokalizacji uciążliwych inwestycji w planie zagospodarowania przestrzennego poprzez określenie ich odległości od najbliższych budynków mieszkalnych oraz określenie obszarów (zabudowanych i terenów inwestycyjnych) podlegających wyłączeniu z realizacji inwestycji uciążliwych.
Trzecią kwestią, którą zamierza zająć się Komitet Obywatelskiej Inicjatywy Uchwałodawczej, będzie złożenie projektu uchwały mającej na celu zapobieganie kumulacji uciążliwych inwestycji w jednym obszarze, co ma miejsce w Worońcu, gdzie obecnie jest chlewnia, zakład przetwarzający padłe i ubite zwierzęta oraz oczyszczalnia ścieków.
– W naszej gminie w roku 2023 uruchomiono ZPWP w Worońcu, który przetwarza do 800 ton padłych i ubitych zwierząt dobowo oraz przemysłową oczyszczalnię ścieków, gównie na potrzeby tegoż zakładu. Dodatkowo pojawiło się w ciągu kilku ostatnich miesięcy kilka lokalizacji przemysłowych kurników: w Krzymowskich, Pólku, Ortelu i Kamieniczym. Jest to swoista ofensywa na terenie naszej gminy, dlatego my mieszkańcy podjęliśmy decyzję, że czas wziąć sprawy w swoje ręce. Stąd Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza. Liczymy na to, że nasz społeczny projekt uchwały szybko wejdzie pod obrady i na kolejnej sesji, dzięki głosom radnych, wejdzie w życie – informuje Grzegorz Sacharuk.
Koło Terenowe Stowarzyszenia Ekologicznego Przyjaciół Ziemi Nadnoteckiej
Społecznicy, dzięki uprzejmości Stowarzyszenia Ekologicznego Przyjaciół Ziemi Nadnoteckiej, utworzyli jego koło terenowe, by móc reagować na powstające inwestycje. – Złożyliśmy wnioski o to, by instalacje do neutralizacji siarkowodoru, amoniaku i ich związków, były przykryte dachem, o ile jest to możliwe. Takie instalacje mogą być, ale ważne jak są używane. Napisaliśmy wniosek do WIOŚ i do starosty, by zostało to szczegółowo opisane. Nie chodzi o to, by coś blokować, ale żeby to uregulować – zaznacza lider komitetu.
materiał: Radio Biper Gmina Biała Podlaska
zdjęcia: Mariusz Maksymiuk
film: Mariusz Maksymiuk / Małgorzata Mieńko
opracowanie: Anna Ostapiuk
