W dniu 26 stycznia 2024 roku, w związku z przypadającym dzień później Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu, została odsłonięta tablica upamiętniająca około 12 000 Żydów z Białej Podlaskiej i okolic zamordowanych w latach 1939-1944 przez hitlerowców. Tablica zawisła na ścianie budynku miejskiego Urzędu Stanu Cywilnego, od strony ul. Sadowej.
Przed wojną w tym budynku znajdował się szpital żydowski. Został ufundowany przez Szmula Piżyca w 1905 roku. Był administrowany i subwencjonowany przez bialską gminę żydowską. Dysponował dwudziestoma łóżkami. Placówka nie posiadała uprawnień szpitala publicznego, przeznaczona była jedynie dla ludności żydowskiej. 27 grudnia 1994 r. dawny szpital żydowski został wpisany do rejestru zabytków województwa.
Gospodarzem wydarzenia był Prezydent Miasta Biała Podlaska Michał Litwiniuk. Podczas uroczystości, witając zebranych, powiedział m.in.: – Dziękuję bardzo panu marszałkowi i jego współpracownikom za podjęcie inicjatywy, za dostrzeżenie w jej ramach także trudnej historii naszych przodków, niegdysiejszych żydowskich mieszkańców Białej Podlaskiej. Ich trudny, dramatyczny los rozegrał się także w naszym mieście i w naszym powiecie.
Tablicę przekazał miastu Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski, który osobiście uczestniczył w jej odsłonięciu. Zwracając się do władz i mieszkańców Białej Podlaskiej, stwierdził m.in.: – Szanowni państwo, ja się bardzo cieszę, że ta tablica tu zawisła. Panie prezydencie, olbrzymie podziękowania dla pana, bo to świadczy o naszym podejściu do historii i o tym, co o nas mówią. Mówią różnie, że jesteśmy antysemitami, że jesteśmy ludźmi, którzy mordowali Żydów. Pewnie się tak też zdarzało, ale 12 000 Żydów z powiatu bialskiego – wierzcie mi państwo – nie zostało zamordowanych przez Polaków. Pamiętajmy o tym.
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu jest świętem uchwalonym w 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Ma na celu uczczenie pamięci Żydów pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.
W Polsce główne uroczystości upamiętniające ofiary Holocaustu odbywają się na terenie obozu zagłady Auschwitz-Birkenau oraz w Warszawie pod pomnikiem Bohaterów Getta.
Z uwagi na fakt odsłonięcia pamiątkowej tablicy na historycznym budynku, w tym roku obchody tego dnia przybrały szczególną formę w Białej Podlaskiej.
Po wysłuchaniu hymnu narodowego i okolicznościowych przemówieniach, włodarz miasta, marszałek województwa oraz inni uczestnicy uroczystości, pod nowo odsłoniętą tablicą złożyli wiązanki kwiatów.
materiał: Radio Biper Biała Podlaska
zdjęcia: Gwalbert Krzewicki
opracowanie: Jan Kowalski
