– To ważny dzień dla ochrony dzieci w Polsce. Ustawa jest pierwszym naprawdę kompleksowym aktem prawnym, który odnosi się do tematyki ochrony małoletnich. To efekt wielomiesiecznych prac, podczas których uwzględniliśmy postulaty środowisk zajmujących się problematyką ochrony dzieci przed przestępstwem i przemocą. Projekt jest naturalną konsekwencją dotychczasowych prac nad ustawą antyprzemocową 1.0 i 2.0. Teraz mamy pewność, że skutecznie ochroni dzieci przez przemocą – podkreślił minister Marcin Romanowski.
W rozwiązaniach nowatorskiej ustawy znalazła się m.in. Analiza śmiertelnych i ciężkich przypadków krzywdzenia dzieci, wzorowana na brytyjskim modelu serious case review. W przypadku śmierci lub poważnego skrzywdzenia dziecka sprawa jest analizowana przez specjalny zespół który bada jaki mechanizm systemy zawiódł oraz jak zapobiegać podobnym zdarzeniom w przyszłości. – Musimy wyciągać wnioski na przyszłość i poprawiać system, by być mądrzy przed szkodą – dodał minister.
Projekt przewiduje wprowadzenie tzw. Standardów Ochrony Dzieci. Będą obowiązywać w każdej placówce publicznej mającej styczność z dziećmi i młodzieżą. Standardy będą zbiorem zasad postępowania i reagowania w sytuacji podejrzenia krzywdzenia dzieci. Jak tłumaczył minister, system ma stanowić dla rodziców gwarancję, że ich dzieci są bezpieczne poza domem.
Na mocy ustawy pracownicy opieki społecznej otrzymają specjalny kwestionariusz na podstawie którego będą oceniali zagrożenie życia i zdrowia dzieci w rodzinach objętych wizytacją. – Opieramy się na sprawdzonych instrumentach. Takie narzędzie z powodzeniem sprawdziło się w przydatku tzw. ustawy antyprzemocowej. Kwestionariusz pozwoli uniknąć bezpodstawnych ingerencji w życie rodzinne, ale jednocześnie zapewnia reakcje na rzeczywiste zagrożenie życia i zdrowia dziecka – dodał.
– Musimy zrobić wszystko, aby takie zbrodnie nigdy więcej się nie wydarzyły. To nasza wspólna odpowiedzialność. Jako rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości podejmowaliśmy, podejmujemy i będziemy podejmować działania, które ochronią dzieci przed przemocą. Po raz kolejny działamy w parlamencie na rzecz dzieci. Dzieci, które cierpią. Pokazujemy, że dzieci krzywdzone muszą być widziane, słyszane, rozumiane i chronione. Ustawa jest odpowiedzią na te problemy – powiedział minister.
Ustawa daje również podstawy prawne do wdrożenia Planu przeciwdziałania przestępstwom seksualnym i obyczajowym na szkodę osób małoletnich, opracowywanego w Ministerstwie Sprawiedliwości od 2021 r. Powstał dzięki współpracy z szerokim gronem ekspertów i instytucji publicznych, działających na podstawie międzynarodowych standardów grupy WeProtect Global Alliance. – Kończymy z sektorowością i imposybilizmem. Wprowadzamy najwyższe standardy ochrony dzieci przed przestępstwami na tle seksualnym – wskazał minister.
Minister przypomniał także o wcześniejszych projektach podejmowanych na rzecz ochrony dzieci i rodziny. Wśród nich znajduje się m.in. wprowadzona jeszcze w 2020 r. ustawa antyprzemocowa 1.0 oraz niedawno uchwalona ustawa antyprzemocowa 2.0, które skutecznie chronią ofiary przemocy domowej. – Ustawa o ochronie dzieci jest też owocem naszej ciężkiej, 4-letniej pracy nad naprawą systemu ochrony najsłabszych. Chcemy, by w centrum działania i troski instytucji zawsze stało dziecko – podkreślił minister Marcin Romanowski.
Podczas konferencji wskazano, że ustawa jest procedowana bez żadnych opóźnień legislacyjnych. Istnieje duża szansa, że projekt zostanie przyjęty w najbliższych tygodniach jeszcze w obecnej kadencji Sejmu. Minister Marcin Romanowski zaznaczył, że cieszy go społeczny konsensus wokół ustawy i jego ponad polityczny charakter. – Od tygodni napływają do nas sygnały poparcia ze strony działaczy i organizacji społecznych. Widzimy duże zaangażowanie, organizowane są nawet pikiety i inne wydarzenia na rzecz zmian w prawie. Dobrze, że troska o dobro dzieci łączy ludzi ponad podziałami i mimo różnic w poglądach – dodał.
opracowanie: Anna Ostapiuk
