Przyjęcie lub odrzucenie spadku
Niestety nie da się w naszym porządku prawnym przyjąć majątku po osobie, a odrzucić jej długów. Decyzję podejmuje się wobec całości rzeczy/spraw pozostawionych przez zmarłego. Spadkobiercy mają trzy opcje, które opisuje szczegółowo Kodeks cywilny – zwłaszcza jego art. 1012. Jeśli więc ktoś jest powołany do spadku, może:
- przyjąć ten spadek wprost, co oznacza, że jest w pełni odpowiedzialny także za długi,
- przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli odpowiada za długi, ale tylko do wartości majątku spadkowego,
- odrzucić spadek.
Aby dokonać najlepszego wyboru, konieczne jest posiadanie wiedzy o składnikach spadku. Dodatkowo musimy zmieścić się w ustawowym terminie. Jak określa Kodeks cywilny, na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku mamy sześć miesięcy od daty dowiedzenia się o powołaniu do spadkobrania. Zwykle początkiem tego terminu jest śmierć bliskiej osoby – lub też data odrzucenia spadku przez wcześniejszych spadkobierców.
Jeżeli z jakichś powodów nie dochowamy tego terminu, decyzja zostanie podjęta za nas – spadek przyjmiemy z dobrodziejstwem inwentarza. Warto więc na czas złożyć stosowne oświadczenie zgodne ze swoją wolą.
Przeczytaj też: Jak odrzucić spadek?
Przekroczenie terminu na podjęcie decyzji co do spadku
Wspomniany termin jest zawity, co oznacza, że nie mamy szans na jego przywrócenie niezależnie od okoliczności. Istnieje jednak pewna szansa na uratowanie sytuacji, jeśli doszło do przekroczenia terminu na odrzucenie spadku. Jeśli bowiem nasza decyzja (lub brak złożenia oświadczenia) wiązała się z niewiedzą w kwestii spadku lub została dokonana pod wpływem groźby – możemy postarać się o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli.
Zobacz też: https://www.spadek.info/przekroczenie-terminu-na-odrzucenie-spadku,1519,p.html
Dokładnie mówi o tym art. 1019 Kodeksu cywilnego:
„Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:
- uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;
- spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca”.
„Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd”.
Warto jednak pamiętać, że sąd przychyli się do naszej prośby, jeśli wykażemy, że mimo starań nie dowiedzieliśmy się o istnieniu dużych długów. Może być też łaskawy dla spadkobiercy przewlekle chorego, starszego itp. W każdym razie należy zgłosić się z tym roszczeniem do sądu w ciągu roku od dowiedzenia się o błędzie.
Spadek odrzucony przez nas przechodzi na inne osoby – powołane do spadkobrania w następnej kolejności. Warto też pamiętać, że decyzje co do spadku w imieniu dzieci małoletnich podejmują ich rodzice – ale dopiero za zgodą sądu.
Źródło: Spadek.info
opracowanie: Leszek Niedaleki
materiał: partner wydawniczy
