Komisja Europejska przyjęła sprawozdanie dotyczące unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID i jego wdrażania w całej UE. Sprawozdanie pokazuje, że unijne zaświadczenia, których wydano już ponad 591 mln, stanowią zasadniczy element reakcji Europy na pandemię COVID-19. Zaświadczenie obejmuje szczepienia przeciwko COVID-19, testy i powrót do zdrowia, ułatwia bezpieczne podróżowanie i odgrywa kluczową rolę we wspieraniu europejskiej branży turystycznej, która mocno ucierpiała na skutek pandemii. Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID to sukces na światową skalę: wyznacza globalny standard i aktualnie jest jedynym takim systemem już funkcjonującym na szczeblu międzynarodowym. Już 43 państwa na czterech kontynentach są przyłączone do systemu, a w nadchodzących tygodniach i miesiącach dołączy do nich wiele innych krajów.
Jak stwierdziła przewodnicząca KE Ursula von der Leyen w orędziu o stanie Unii za 2021 r., unijne cyfrowe zaświadczenie COVID pokazuje, że „gdy działamy wspólnie, jesteśmy w stanie działać szybko”.
Sukces unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID w liczbach:
- Państwa członkowskie UE wydały ponad 591 mln unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID.
- Już 43 państwa przyłączyły się do unijnego systemu: 27 państw członkowskich UE, 3 państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcaria oraz 12 innych krajów i terytoriów. W sumie do Komisji zgłosiło się 60 państw trzecich zainteresowanych udziałem w unijnym systemie. Oprócz państw, które już są podłączone do systemu, prowadzone są rozmowy na szczeblu technicznym z 28 zainteresowanymi krajami.
- Sektor transportu lotniczego odniósł duże korzyści z unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID, które wprowadzono w samą porę przed letnim okresem wzmożonych podróży. Stowarzyszenie Międzynarodowej Rady Portów Lotniczych (ACI Europe) zgłosiło, że w lipcu 2021 r. łączna liczba pasażerów wzrosła ponad dwukrotnie w porównaniu z lipcem 2020 r. ACI Europe przypisuje tę zmianę wprowadzeniu unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID wraz z łagodzeniem ograniczeń związanych z podróżowaniem.
- Według badania Eurobarometr, przeprowadzonego na zlecenie Parlamentu Europejskiego, około dwie trzecie (65 proc.) respondentów zgodziło się z opinią, że unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest najbezpieczniejszym sposobem swobodnego podróżowania po Europie w czasie pandemii COVID-19.
- 20 państw członkowskich UE stosuje też unijne cyfrowe zaświadczenie COVID do celów wewnętrznych, takich jak dostęp do dużych imprez oraz restauracji, kin i muzeów, na podstawie krajowej podstawy prawnej.
Wypowiedzi członków kolegium komisarzy:
Didier Reynders, komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości, powiedział: – Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID pomogło złagodzić negatywne skutki gospodarcze podczas pandemii. Dało ono podróżującym poczucie bezpieczeństwa podczas przemieszczania się w UE i przyczyniło się do wzmożenia podróży latem tego roku. Europa szybko i z powodzeniem ustanowiła w czasie kryzysu innowacyjny, sprzyjający ochronie prywatności globalny standard i wiele państw na całym globie deklaruje zainteresowanie dołączeniem do tego systemu.
Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton dodał: – W rekordowym czasie Unia Europejska stworzyła cyfrowy, bezpieczny i interoperacyjny system zaświadczeń COVID. Jest on kluczowym czynnikiem napędzającym odbudowę ekosystemu turystycznego i wielu małych i rodzinnych przedsiębiorstw w całej Europie. Poza tym unijny system przyjęły państwa na całym świecie, co pokazuje, jak Europa potrafi wyznaczać globalne standardy dzięki zdecydowanym i skoordynowanym działaniom.
Komisarz ds. zdrowia Stella Kyriakides podkreśliła: – Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest symbolem otwartej i bezpiecznej Europy. Szybkie wprowadzenie systemu, nie tylko w UE, ale na skalę międzynarodową, jest przykładem unijnej współpracy i skutecznych działań w sytuacji nadzwyczajnej. To efektywne europejskie narzędzie, które pozwoliło nam podjąć kroki w kierunku ponownego otwarcia naszych gospodarek i społeczeństw oraz swobodnego przemieszczania się w sposób bezpieczny i skoordynowany.
Prace Komisji nad unijnym cyfrowym zaświadczeniem COVID prowadził komisarz Didier Reynders w ścisłej współpracy z wiceprzewodniczącymi Věrą Jourovą i Margaritisem Schinasem oraz komisarzami Thierrym Bretonem, Stellą Kyriakides i Ylvą Johansson.
Dalsze działania
Komisja w dalszym ciągu uważnie monitorować będzie ważność zaświadczeń o szczepieniu i powrocie do zdrowia, a także stosowanie testów na obecność przeciwciał i szybkich testów antygenowych, i rozważy ewentualne zmiany po otrzymaniu nowych wytycznych naukowych.
Prace techniczne nad usprawnieniem funkcji systemu unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID będą dalej prowadzone w ramach sieci e-zdrowie. Komisja będzie:
- kontynuować starania o przyłączenie kolejnych państw do systemu UE,
- współpracować z państwami członkowskimi na szczeblu technicznym nad wdrażaniem rozporządzenia w sprawie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID,
- zasięgać opinii ECDC i Europejskiej Agencji Leków (EMA) na temat istotnych pojawiających się dowodów naukowych.
Do 31 marca 2022 r. Komisja przedstawi kolejne sprawozdanie dotyczące wdrażania tego rozporządzenia. Możliwe, że będzie mu towarzyszyć wniosek ustawodawczy przedłużający okres stosowania rozporządzenia z uwzględnieniem rozwoju sytuacji epidemiologicznej. Komisja nie wyklucza, że przedstawi taki wniosek już wcześniej, aby zapewnić zakończenie na czas koniecznej procedury ustawodawczej.
Kontekst
14 czerwca 2021 r. Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie w sprawie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. Rozporządzenie to zobowiązuje Komisję do przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania do 31 października 2021 r.
Rozporządzenie ustanawia wspólne ramy wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, wyniku testu lub powrocie do zdrowia w związku z COVID-19, w celu ułatwienia swobodnego przepływu obywateli Unii i ich rodzin podczas pandemii COVID-19. Towarzyszy mu rozporządzenie (UE) 2021/954, które rozszerza ramy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID na obywateli państw trzecich, którzy legalnie przebywają lub zamieszkują w państwie członkowskim i są uprawnieni do podróżowania do innych państw członkowskich zgodnie z prawem UE.
31 maja Komisja zaproponowała aktualizację zalecenia Rady dotyczącego koordynacji ograniczeń swobodnego przemieszczania się w UE, które zostały wprowadzone w odpowiedzi na pandemię COVID-19. Jako że sytuacja epidemiologiczna poprawiła się, a kampanie szczepień w całej UE nabrały tempa, Komisja zaproponowała, aby państwa członkowskie stopniowo łagodziły ograniczenia podróży, w tym w szczególności dla posiadaczy unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. 14 czerwca Rada przyjęła zaktualizowane zalecenia.
