Komisja Europejska przedstawiła zestaw ukierunkowanych środków awaryjnych, zapewniających podstawowe wzajemne połączenia lotnicze i drogowe między UE a Wielką Brytanią, a także umożliwiających wzajemny dostęp statków UE oraz Wielkiej Brytanii do zasobów połowowych na wodach każdej ze stron.
Celem tych środków awaryjnych jest przejście przez okres, w którym nie obowiązuje porozumienie. Jeżeli strony nie przystąpią do żadnego porozumienia, powyższe środki zakończą się po upływie określonego czasu.
Przewodnicząca Ursula von der Leyen powiedziała: – Negocjacje są nadal w toku. Mając jednak na uwadze zbliżające się zakończenie okresu przejściowego, nie ma gwarancji, że porozumienie zostanie na czas wprowadzone w życie – zależy to od tego, czy i kiedy zostanie osiągnięte. Naszym obowiązkiem jest przygotowanie się na wszystkie ewentualności, w tym na wypadek braku obowiązującego porozumienia ze Zjednoczonym Królestwem stycznia 2021 r. Dlatego dzisiaj przedstawiamy wspomniane środki.
Komisja konsekwentnie wzywa wszystkie zainteresowane strony we wszystkich sektorach do przygotowania się pod kątem każdego scenariusza, jaki jest możliwy w dniu 1 stycznia 2021 r. Scenariusz zakładający brak porozumienia spowoduje zakłócenia w wielu obszarach, jednak niektóre z nich zostaną dotknięte w sposób nieproporcjonalny ze względu na brak odpowiednich rozwiązań rezerwowych oraz w związku z tym, że zainteresowane strony nie mogą podejmować środków łagodzących we własnym zakresie. W związku z tym Komisja przedstawia cztery środki awaryjne w celu złagodzenia niektórych istotnych zakłóceń, które wystąpią 1 stycznia w sytuacji, gdy porozumienie z Wielką Brytanią nie będzie jeszcze obowiązywać:
- Podstawowe połączenia lotnicze: Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie zapewnienia świadczenia określonych usług lotniczych między Wielką Brytanią a UE przez okres 6 miesięcy, pod warunkiem że Wielka Brytania zapewni to samo.
- Bezpieczeństwo lotnictwa: Wniosek dotyczący rozporządzenia gwarantującego, że statki powietrzne UE mogą bez zakłóceń stosować różne certyfikaty bezpieczeństwa produktów, co pozwoli uniknąć uziemienia statków powietrznych UE.
- Podstawowe połączenia drogowe: Wniosek dotyczący rozporządzenia regulującego podstawowe połączenia w odniesieniu do drogowego transportu towarów oraz drogowego transportu osób przez okres 6 miesięcy, pod warunkiem że Wielka Brytania zapewni to samo.
- Rybołówstwo: Wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego odpowiednie ramy prawne obowiązujące do 31 grudnia 2021 lub do momentu zawarcia z Wielką Brytanią umowy sprawie połowów (w zależności od tego, co nastąpi wcześniej) i umożliwiające nieprzerwany wzajemny dostęp statków UE oraz Wielkiej Brytanii do akwenów każdej ze stron po 31 grudnia 2020 r. W celu zagwarantowania zrównoważonego rybołówstwa oraz w świetle znaczenia, jakie rybołówstwo ma dla gospodarczych podstaw egzystencji wielu społeczności, ważne jest ułatwienie procedur udzielania statkom rybackim zezwoleń.
Komisja będzie ściśle współpracować z Parlamentem Europejskim i Radą w celu ułatwienia wejścia w życie wszystkich czterech proponowanych rozporządzeń 1 stycznia 2021 r.
Odpowiednie przygotowanie do 1 stycznia 2021 r. jest obecnie ważniejsze niż kiedykolwiek. Zakłócenia będą miały miejsce, niezależnie od tego, czy porozumienie w sprawie przyszłej współpracy między UE a Wielką Brytanią zostanie zawarte, czy nie. Jest to naturalna konsekwencja decyzji Wielkiej Brytanii o wystąpieniu z Unii i zaprzestaniu uczestnictwa w jednolitym rynku UE oraz w unii celnej. Komisja zawsze reprezentowała w tym względzie bardzo jasne stanowisko.
Kontekst
Wielka Brytania (Zjednoczone Królestwo) opuściła Unię Europejską 31 stycznia 2020 r. Obie strony uzgodniły wówczas okres przejściowy upływający dnia 31 grudnia 2020 r., podczas którego prawo UE nadal ma zastosowanie do Wielkiej Brytanii. UE i Wielka Brytania wykorzystują ten okres do wynegocjowania warunków przyszłego partnerstwa. Jednak wynik tych negocjacji jest niepewny.
Umowa o wystąpieniu pozostaje w mocy. Między innymi gwarantuje ona prawa obywateli UE w Wielkiej Brytanii, a także nasze interesy finansowe oraz dba o pokój i stabilną sytuację w Irlandii.
Administracja publiczna, przedsiębiorstwa, obywatele i zainteresowane strony po obu stronach muszą przygotować się do zakończenia okresu przejściowego. Komisja ściśle współpracowała z państwami członkowskimi UE w celu poinformowania obywateli i przedsiębiorstw o konsekwencjach brexitu. Opublikowała prawie 100 wytycznych sektorowych – we wszystkich językach urzędowych UE – zawierających szczegółowe informacje dotyczące kroków, jakie muszą podjąć administracje, przedsiębiorstwa i obywatele w celu przygotowania się do zmian, które nastąpią pod koniec roku.
Od lipca Komisja prowadzi wirtualne „tour des capitales” czyli wizyty w poszczególnych stolicach, omawiając plany gotowości państw członkowskich.
W ostatnich miesiącach Komisja rozpoczęła również szereg kampanii informacyjnych i nasiliła działania informacyjne kierowane do zainteresowanych stron. Organizowała dla administracji państw członkowskich szkolenia i udostępniała im wytyczne. Nadal będzie organizować seminaria sektorowe ze wszystkimi państwami członkowskimi na szczeblu technicznym, aby pomóc w dopracowaniu procesu wdrażania środków gotowości, w szczególności w zakresie kontroli granicznych osób i towarów.
