Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) i Afrykańskie Centra ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (Africa CDC) uruchomiły nową inicjatywę partnerstwa mającą na celu zwiększenie zdolności Africa CDC w zakresie gotowości i reagowania na zagrożenia dla zdrowia publicznego. Czteroletni projekt „UE na rzecz bezpieczeństwa zdrowotnego w Afryce: ECDC dla Afrykańskich Centrów ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób”, finansowany przez UE, ułatwi również zharmonizowanie nadzoru i rozpoznania chorób oraz wesprze wdrażanie strategii Africa CDC dla pracowników publicznej służby zdrowia.
Wiceprzewodniczący do spraw promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas powiedział: – Pandemia koronawirusa wyraźnie pokazała, że bezpieczeństwo zdrowia – będące od dawna celem współpracy między Unią Afrykańską a Unią Europejską – musi pozostać priorytetem dla całego świata. Nowe partnerstwo między Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób a Afrykańskimi Centrami ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób stanowi istotny krok w kierunku osiągnięcia tego wspólnego celu. Działamy teraz wspólnie, aby położyć kres obecnemu kryzysowi i przygotować się na przyszłe epidemie. Wspólne posiedzenie Komisji UA i Komisji UE w lutym miało zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia perspektyw naszej współpracy, która obecnie przynosi efekty.
Komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych Jutta Urpilainen podkreśliła: – Pandemia COVID-19 pokazuje, jak bardzo istotne jest inwestowanie w systemy opieki zdrowotnej w celu zapewnienia ich gotowości na takie kryzysy. UE wspiera kontynentalne przywództwo i koordynowanie przez Unię Afrykańską reagowania na trwającą pandemię. Wspólnie pomagamy krajom partnerskim w zwiększaniu ich zdolności w zakresie zapobiegania zagrożeniom dla zdrowia, ich wykrywania i reagowania na nie.
– Jako kontynent dostrzegamy społeczno-gospodarczy wpływ, jaki wybuchy epidemii miały na naszych obywateli. Wiemy, że walka z COVID-19 w Afryce polega nie tylko na ratowaniu życia, ale chodzi także o przyszłość kontynentu. Musimy wzmocnić nasze systemy opieki zdrowotnej, aby w przyszłości lepiej wspierać gotowość i reagowanie na sytuacje nadzwyczajne związane ze zdrowiem. Ten wkład finansowy UE pojawia się w bardzo odpowiednim czasie i będzie stanowił duże wsparcie w procesie wzmacniania zdolności reagowania naszych instytucji opieki zdrowotnej i ich ekspertów – stwierdziła Amira Elfadil Mohammed, komisarz ds. społecznych Komisji Unii Afrykańskiej.
Wspieranie bezpieczeństwa zdrowotnego w Afryce
Projekt ten ilustruje zaangażowanie Unii Europejskiej w zwiększenie światowej gotowości na wypadek sytuacji nadzwyczajnych w dziedzinie zdrowia i w zwiększenie wsparcia dla systemów opieki zdrowotnej w Afryce.
Dzięki temu partnerstwu Africa CDC i ECDC będą mogły wymieniać się doświadczeniami i wnioskami wyciągniętymi ze współpracy z afrykańskimi i europejskimi państwami członkowskimi w zakresie harmonizacji na szczeblu kontynentalnym nadzoru nad chorobami zakaźnymi, wymiany danych i wczesnego wykrywania zagrożeń, a także gotowości, oceny ryzyka, szybkiego reagowania i działań w sytuacjach nadzwyczajnych oraz sposobów dostosowania się przez nie do potrzeb w tej dziedzinie. Elementy budowania zdolności w tych obszarach pracy zostaną włączone do istniejących inicjatyw i strategii Africa CDC mających na celu wspieranie afrykańskich ram bezpieczeństwa zdrowotnego.
Finansowany w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju projekt obejmuje umowę o wkładzie finansowym z ECDC w wysokości 9 mln euro oraz dotację uzupełniającą dla Africa CDC w wysokości 1 mln euro na pokrycie kosztów personelu. Porozumienie wejdzie w życie w dniu 1 stycznia 2021 r.
Kontekst
Podobnie jak reszta świata, kraje afrykańskie muszą stawić czoła najpilniejszym potrzebom w zakresie opieki zdrowotnej, a także konsekwencjom gospodarczym i społecznym pandemii koronawirusa. Z ogólnego pakietu działań „Team Europe” na walkę z koronawirusem co najmniej 8 mld euro przeznaczone zostanie na wsparcie działań w Afryce. W dziedzinie zdrowia wsparcie będzie ukierunkowane na zwiększanie gotowości i zdolności reagowania krajów o najsłabszych systemach opieki zdrowotnej.
Jeszcze przed wybuchem pandemii koronawirusa z unijnych funduszy na rzecz zrównoważonego rozwoju na lata 2014–2020 przeznaczono na zdrowie 2,6 mld euro. Część tych funduszy była bezpośrednio ukierunkowana na bezpieczeństwo zdrowia, przy jednoczesnym wzmacnianiu systemów opieki zdrowotnej, w tym 1,1 mld euro w 13 krajach afrykańskich: Burkinie Faso, Burundi, Republice Środkowoafrykańskiej, Demokratycznej Republice Konga, Etiopii, Gwinei (Konakry), Gwinei Bissau, Libii, Mauretanii, Maroko, Nigerii, Sudanu, Zimbabwe.
Za pośrednictwem „Partnerskiego programu wzmacniania systemów opieki zdrowotnej na rzecz powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego” we współpracy z WHO UE inwestuje w tworzenie systemów opieki zdrowotnej, które zapewniają wysokiej jakości usługi wszystkim mieszkańcom w ponad 80 krajach Afryki, Karaibów, Pacyfiku i Azji. Wkład UE w partnerstwo na rzecz powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego na lata 2012–2022 wynosi 197,7 mln euro.
Pandemia zwiększyła potrzebę globalnej solidarności, wielostronnej współpracy i partnerstw mających na celu zwalczania epidemii. W dłuższej perspektywie i w trakcie fazy odbudowy to skupione na partnerstwie podejście powinno również zostać wykorzystane przy rewitalizacji inicjatyw na rzecz wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej i rozwijania powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, w szczególności poprzez działania w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej ukierunkowane na zaspokojenie potrzeb jak największej liczby ludności.
ECDC jest niezależną agencją UE, której zadaniem jest wzmocnienie ochrony Europy przed chorobami zakaźnymi. Centrum powstało w 2004 r. i ma siedzibę w Sztokholmie (Szwecja). Komisja przedstawiła niedawno wniosek mający na celu znaczne wzmocnienie mandatu ECDC.
Afrykańskie Centra ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób zostały ustanowione w 2017 r. jako wyspecjalizowana instytucja upoważniona do wspierania państw członkowskich Unii Afrykańskiej w zakresie gotowości i reagowania na zagrożenia chorobami w Afryce. Siedziba główna znajduje się w Addis Abebie w Etiopii.