Umowa ta, po raz pierwszy zawarta w listopadzie 2019 r., powinna przynieść wzajemne korzyści handlowe, a także przybliżyć konsumentom po obu stronach gwarantowane produkty wysokiej jakości. Odzwierciedla ona deklarację UE i Chin, że wypełnią zobowiązanie podjęte na poprzednich szczytach UE-Chiny oraz będą przestrzegać międzynarodowych zasad jako podstawy stosunków handlowych.
Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Janusz Wojciechowski, powiedział: – Jestem dumny z tego, że wkrótce umowa ta wejdzie w życie, potwierdzając naszą wolę ścisłej współpracy z naszymi globalnymi partnerami handlowymi, takimi jak Chiny. Europejskie oznaczenia geograficzne produktów są znane ze swojej jakości i różnorodności; ważne jest, aby chronić je na poziomie unijnym i światowym, aby zapewnić ich autentyczność i chronić ich reputację. Umowa przyczyni się do tego, jak również do zacieśnienia naszych stosunków handlowych, przynosząc korzyści naszemu sektorowi rolno-spożywczemu i konsumentom po obu stronach.
Rynek chiński ma duży potencjał wzrostu, jeśli chodzi o żywność i napoje z Europy. W 2019 r. Chiny były trzecim rynkiem docelowym dla unijnych produktów rolno-spożywczych, o wartości 14,5 mld euro. Jest to również drugi rynek docelowy (9 proc. ogólnej wartości), jeśli chodzi o wywóz z UE produktów chronionych jako oznaczenia geograficzne, w tym win, produktów rolno-spożywczych i napojów spirytusowych. Ponadto dzięki umowie europejscy konsumenci będą mogli odkryć prawdziwe chińskie specjały.
Unijny wykaz oznaczeń geograficznych, które mają być chronione w Chinach, obejmuje takie produkty jak: Cava, Champagne, Feta, Irish whisky, Münchener Bier, Ouzo, Polska Wódka, Porto, Prosciutto di Parma i Queso Manchego. Wśród chińskich produktów w wykazie znajdują się na przykład: Pixian Dou Ban (pasta fasolowa Pixian), Anji Bai Cha (biała herbata Anji), Panjin Da Mi (ryż Panjin) oraz Anqiu Da Jiang (imbir Anqiu).
Po podpisaniu umowy i uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego umowa zostanie oficjalnie przyjęta przez Radę. Ma ona wejść w życie na początku 2021 r.
W ciągu czterech lat od wejścia umowy w życie jej zakres zastosowania rozszerzy się na dalsze 175 oznaczeń geograficznych z obu stron. Nazwy te będą musiały przejść tę samą procedurę zatwierdzenia, co 100 nazw już objętych umową (tzn. zostaną poddane ocenie i opublikowane w celu umożliwienia zgłaszania uwag).
Kontekst
Unijne systemy jakości – obejmujący 3300 unijnych nazw zarejestrowanych jako oznaczenia geograficzne – służą ochronie nazw konkretnych produktów w celu promowania ich unikalnych cech charakterystycznych, związanych z ich pochodzeniem geograficznym oraz tradycyjną wiedzą specjalistyczną.
Ochroną w UE objętych jest również ok. 1250 oznaczeń geograficznych produktów pochodzących z państw spoza UE, dzięki podobnym umowom dwustronnym jak umowa z Chinami. Umowy te chronią również unijne oznaczenia geograficzne w krajach partnerskich: liczba przypadków ochrony takich oznaczeń na całym świecie wynosi około 40 tys.
W kategoriach pieniężnych wartość rynkowa oznaczeń geograficznych UE wynosi ok. 74,8 mld euro, z czego 6,8 proc. to żywność i napoje z UE, a ich eksport o wartości 16,9 mld euro stanowi 15,4 proc. całkowitego unijnego eksportu żywności i napojów.
Współpraca między UE a Chinami w tym zakresie rozpoczęła się w 2006 r. i zaowocowała objęciem w 2012 r. ochroną 10 nazw oznaczeń geograficznych po obu stronach. To wstępne porozumienie było podstawą dzisiejszej współpracy.
