Spadku dziennej liczby zachorowań możemy się spodziewać najwcześniej w połowie maja, co sądząc po podanym terminie otwarcia szkół pokrywa się z prognozami Ministerstwa Zdrowia. Ten moment – pojawienie się trendu spadkowego – należy traktować jako punkt zwrotny. Jeżeli wystąpi w połowie maja będzie to scenariusz optymistyczny. Pesymistyczny oznacza przeciągnięcie się zakażeń do czerwca.
Przyjmując scenariusz optymistyczny, z listy wskazywanych przez przedsiębiorców sfer gospodarki do odmrożenia, podane wyżej obszary aktywności mogłyby ruszyć przy pewnych zastrzeżeniach:
kwiecień
• średnie i małe punkty handlowe o profilu niespożywczym
• punkty usługowe i naprawcze
• zakłady fryzjerskie
I pół. maja
• hotele
• sklepy w galeriach handlowych i poza nimi
• szkoły wyższe
od 24 maja
• szkoły i przedszkola
czerwiec
• komunikacja krajowa
• pozostałe obostrzenia w handlu i usługach
lipiec
• międzynarodowe połączenia kolejowe i loty
sierpień
• kina i teatry
• otwarcie granic dla pracowników zagranicznych
hotele – z limitami liczby miejsc, sklepy w galeriach handlowych i poza nimi – początkowo z limitowaniem jedno czasowej liczby klientów i personelu w pomieszczeniach, zakłady fryzjerskie – z ograniczeniem usług do podstawowych i ich limitem czasowym (co zmniejszałoby ryzyko i zwiększało przepustowość) oraz limitem liczby klientów w tym samym czasie, komunikacja międzynarodowa – zależy od wielu uwarunkowań związanych z sytuacją w innych krajach, kina i teatry – mogą zostać otwarte dopiero wówczas, gdy liczba zachorowań spadłaby do poziomu poniżej 50 dziennie.
Zdaniem specjalistów epidemiologów, przy programowaniu sekwencji odmrażania poszczególnych branż gospodarki, nie należy traktować jako tożsamych (jak przyjęto w obostrzeniach) salonów fryzjerskich i kosmetycznych. W tych drugich, kontakt miedzy klientem, a pracownikiem jest bliższy i dłuższy, więc stosowane środki ostrożności powinny być większe. Analogiczne postępowanie należy przyjąć w odniesieniu do innych usług. Sytuacja przez cały czas wymagałaby monitorowania. Społeczeństwo ma obecnie wyrobione mechanizmy samoograniczające, nad którymi tylko należy czuwać i je utrwalać. Trzeba także brać pod uwagę, że dane epidemiologiczne mogą być obarczone błędem z powodu zbyt małej liczby wykonywanych testów.
Aby móc funkcjonować, nawet w ograniczonym zakresie, przedsiębiorcy deklarują, że chętnie podejmą działania samoregulacji – system dobrych praktyk związanych z ochroną i higieną miejsc pracy, które zabezpieczyłyby ich pracowników i klientów przed ryzykiem zakażenia koronawirusem, np.: zachowanie 2 metrów odstępu między pracownikami oraz między pracownikami i klientami (84,1 proc.), stosowanie rękawiczek w specyficznych branżach (72,7 proc.), wprowadzenie wahadłowego trybu pracy w biurach – część pracowników na miejscu, część na pracy zdalnej (68,2 proc.), pomiar temperatury ciała pracowników przed przystąpieniem do pracy (63,6 proc.), obowiązkowe stosowanie maseczek (52,3 proc.), odseparowanie pracowników od klientów za pomocą dodatkowych środków np. plastikowych osłon (45,5 proc.), ograniczenie liczby pracowników w pomieszczeniu biurowym do jednej osoby (36,4 proc.) itp.
Te propozycje działań już dzisiaj sprawdziły się w spożywczych placówkach handlowych. Wobec tego ich zastosowanie w innych dziedzinach nie powinno być problemem.
SEKWENCJA ODMRAŻANIA GOSPODARKI – BADANIE OPINII BCC
1. Jakie działania należałoby podjąć w pierwszej kolejności w ramach odmrażania gospodarki? [można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź]
81,8% – otwarcie średnich i małych punktów handlowych o profilu niespożywczym
72,7% – umożliwienie działalności punktom usługowym i naprawczym
63,6% – otwarcie zakładów fryzjerskich i salonów kosmetycznych
59,1% – umożliwienie działalności gabinetów lekarskich, odnowy biologicznej itp.
52,3% – otwarcie granic dla pracowników z zagranicy
52,3% – otwarcie hoteli i innych miejsc noclegowych
47,7% – otwarcie gastronomii (restauracje, bary, cukiernie, kawiarnie)
45,5% – otwarcie szkół
43,2% – otwarcie przedszkoli i żłobków
43,2% – otwarcie sklepów budowlanych w weekendy
29,6% – otwarcie galerii handlowych
27,7% – przywrócenie podróżowania pociągami relacji międzynarodowych
22,7% – przywrócenie pasażerskich lotów krajowych i międzynarodowych
18,2% – otwarcie salonów masażu i solariów
13,6% – umożliwienie działalności siłowni i klubów fitness
13,6% – umożliwienie działalności kinom, teatrom
9,1% – umożliwienie organizowania imprez masowych (koncertów, sportowych)
2,3% – inne:
Właściwie powinna ruszyć cała gospodarka przy zachowaniu środków ostrożności (maseczki, dystans etc.) oraz przy odseparowaniu osób potencjalnie chorych (kwarantanna) oraz osób szczególnie narażonych (np. osoby starsze lub przewlekle chore).
– Umożliwienie organizacji imprez targowych o charakterze przemysłowym (skierowanych do firm, a nie do konsumentów), w których nasilenie ruchu jest podobne jak w galeriach handlowych. Sprzyjałoby to promowaniu wyrobów i usług podmiotów gospodarczych, szczególnie tych o największym spadku obrotów z powodu pandemii.
– Egzaminowanie operatorów maszyn budowlanych, egzaminowanie kandydatów na kierowców.
– Przywrócenie wszystkich działalności, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, np. ośrodki wczasowe i hotele pod warunkiem wykorzystania maksymalnie 30% pokoi, fryzjer pod warunkiem przyjęcia 1 klienta na godz. z przeprowadzeniem każdorazowo dezynfekcji itp.
2. Jakie zasady samoregulacji – system dobrych praktyk związanych z ochroną i higieną miejsc pracy, które zabezpieczyłyby pracowników i klientów przed ryzykiem zakażenia koronawirusem moglibyście Państwo przyjąć w swojej firmie/ branży, aby móc powrócić do w miarę normalnego funkcjonowania? [można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź]
84,1% – zachowanie 2 metrów odstępu między pracownikami oraz między pracownikami i klientami
72,7% – stosowanie rękawiczek w specyficznych branżach
68,2% – wprowadzenie wahadłowego trybu pracy w biurach (część pracowników na miejscu, część na pracy zdalnej)
63,6% – pomiar temperatury ciała pracowników przed przystąpieniem do pracy
52,3% – obowiązkowe stosowanie maseczek
45,5% – odseparowanie pracowników od klientów za pomocą dodatkowych środków np. plastikowych osłon
36,4% – ograniczenie liczby pracowników w pomieszczeniu biurowym do jednej osoby
9,1% – obowiązkowe stosowanie przyłbic
4,6% – inne, np. możliwość kierowania pracownika na wykonywanie testu
materiał: Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tekst i zdjęcia: Emil Muciński rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC