Oświadczenie przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen podczas wspólnej konferencji prasowej z przewodniczącym Rady Europejskiej Charlesem Michelem, po wideokonferencji przywódców UE dotyczącej COVID-19
Cieszy nas, jak zdecydowanie państwa członkowskie poparły pakiety, które zaproponowaliśmy w ostatnich dniach: pakiet dotyczący granic, pakiet dotyczący gospodarki, pakiet w sprawie wspólnych zamówień publicznych oraz oczywiście pakiet w zakresie badań naukowych. Widać pełną akceptację ze strony państw członkowskich w tych kwestiach.
Jednym z pierwszych tematów było wprowadzenie tymczasowych ograniczeń wjazdu na granicach zewnętrznych. Państwa członkowskie poparły to rozwiązanie i zapowiedziały, że niezwłocznie je wdrożą. Takie jednomyślne i wspólne podejście w kwestii granic zewnętrznych jest bardzo ważne.
Istotną kwestią poruszaną były również blokady na granicach wewnętrznych i problemy z ich przekraczaniem. W tym przypadku absolutnie konieczne jest, abyśmy rozwiązali ten problem, ponieważ wiemy, że zbyt wiele osób przebywających na terenie Unii Europejskiej ma aktualnie problem z powrotem do domu. Należy je w tym wspierać.
Oczywiście jest też problem z kolejkami tirów transportujących towary. Przepływ towarów musi przebiegać sprawnie, jest to niezbędne dla funkcjonowania rynku wewnętrznego. W związku z tym z zadowoleniem przyjęto wczorajsze wytyczne, które zostały omówione w ramach Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. Pomysł stworzenia tzw. zielonych pasów ruchu, czyli szybkich ścieżek, głównie dla transportu towarów, spotkał się z dużym poparciem.
Musimy jednak również upewnić się, że osoby dojeżdżające do pracy będą mogły przemieszczać się między miejscem zamieszkania i pracy. Podam przykład z Luksemburga: tamtejszy premier bardzo wyraźnie stwierdził, że to kluczowe dla jego kraju, ponieważ większość pracowników szpitali mieszka we Francji albo w Niemczech i w związku z tym muszą mieć możliwość szybkiego przemieszczania się, nie tracąc wielu godzin na dojazdy do pracy i z powrotem do domu. Dlatego ważne jest, aby naprawić tę sytuację. Tak samo jest z ciężarówkami – komisarze są w stałym kontakcie z odpowiednimi ministrami w państwach członkowskich, aby jak najszybciej rozwiązać ten problem. Mamy wytyczne, które zostały zatwierdzone i należy je teraz wdrożyć.
Zwrócono się do nas także o utworzenie grupy ekspertów – wirusologów, epidemiologów, którzy wesprą nas swoją wiedzą i poradą. Pierwsze spotkania już się odbyły i cieszy nas, że w pełni popierają zalecenie ograniczania kontaktów społecznych. Jak najbardziej właściwie i oparte o dowody i naukę jest więc wprowadzanie takich środków, jak zakaz zgromadzeń publicznych, zamknięcie szkół i uczelni oraz miejsc rozrywki, aby spowolnić rozprzestrzenianie się wirusa. Chodzi o to, że aby ludzie nie kontaktowali się ze sobą, aby zmniejszyć tempo rozprzestrzeniania się wirusa i tym samym zmniejszyć presję na sektor zdrowia i pacjentów, którzy muszą być leczeni.
Uruchomiliśmy zamówienie publiczne na rękawiczki i maski oraz respiratory. Uczestniczą w nim 24 państwa członkowskie, co jest pozytywne. Przedsiębiorstwa mają obecnie sześć dni na złożenie ofert, a następnie państwo członkowskie może niezwłocznie podpisać umowę w dniu następującym po zamknięciu procedury przetargowej w ciągu kolejnych sześciu dni.
Współpracujemy również z przemysłem w całej Europie w celu zwiększenia produkcji deficytowych towarów takich jak produkty ochrony osobistej czy wentylatory, które są pilnie potrzebne.
I wreszcie, w piątek wprowadziliśmy solidny pakiet gospodarczy. Również ta propozycja została jednogłośnie poparta przez państwa członkowskie. Niemniej, od piątku problemy stały się jeszcze poważniejsze, a sytuacja gospodarcza uległa pogorszeniu. Widzimy że wszystkie środki podejmowane po stronie ochrony zdrowia, które są niezbędne do powstrzymania tego wirusa, wywierają ogromny wpływ na naszą gospodarkę.
Jest to wstrząs zewnętrzny, który uderza w cały świat. Nigdy wcześniej nie doświadczaliśmy takiej sytuacji. Wrogiem jest wirus i musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, by chronić naszych obywateli i chronić nasze gospodarki. Od piątku pracujemy na wszystkich frontach, by osiągnąć konkretne wyniki. Po pierwsze, finalizujemy właśnie prace nad nowymi tymczasowymi ramami pomocy państwa, które zapewnią państwom członkowskim bardzo dużą elastyczność w zakresie np. wspierania przedsiębiorstw. Po drugie, warto zauważyć, że wczoraj Eurogrupa z zadowoleniem przyjęła naszą gotowość do uruchomienia ogólnej klauzuli korekcyjnej. Pracujemy nad tym i w najbliższych dniach przedstawimy Radzie odpowiedni wniosek.
Pragnę raz jeszcze podkreślić, że jesteśmy gotowi zrobić wszystko, co jest konieczne. W miarę rozwoju sytuacji będziemy bez wahania podejmować dodatkowe środki.