Umowa stanowi realizację zobowiązania podjętego na ostatnim szczycie UE-Chiny, który odbył się w kwietniu 2019 r., i jest konkretnym przykładem współpracy między Unią Europejską a Chińską Republiką Ludową, będącym dowodem, że otwartość i przestrzeganie przez obie strony zasad międzynarodowych jest podstawą stosunków handlowych.
Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Phil Hogan powiedział: – Produkty opatrzone europejskimi oznaczeniami geograficznymi są znane na całym świecie ze swojej jakości. Konsumenci są gotowi zapłacić wyższą cenę i mieć pewność co do pochodzenia i autentyczności tych produktów, a jednocześnie lepiej wynagradzać rolników. Umowa ta świadczy o naszym zaangażowaniu w ścisłą współpracę z partnerami handlowymi na świecie, takimi jak Chiny. Jest ona korzystna dla obu stron i przyczynia się do zacieśnienia naszych stosunków handlowych, dzięki czemu zarówno nasz sektor rolno-spożywczy, jak i konsumenci po obu stronach odnoszą korzyści.
Chiny są drugim krajem przeznaczenia, jeżeli chodzi o wywóz produktów rolno-spożywczych z UE, który sięga tutaj 12,8 mld euro (w okresie 12 miesięcy od września 2018 r. do sierpnia 2019 r.). Jest to również drugi kraj przeznaczenia (9 proc. ogólnej wartości), jeśli chodzi o wywóz z UE produktów chronionych jako oznaczenia geograficzne, w tym win, produktów rolno-spożywczych i napojów spirytusowych.
Rynek chiński ma duży potencjał wzrostu, jeżeli chodzi o żywność i napoje z Europy – szybko rośnie tam klasa średnia, która znajduje upodobanie w najbardziej znanych, oryginalnych, wysokiej jakości produktach europejskich. Chiny mają również własny, ugruntowany system oznaczeń geograficznych obejmujący specjały, które konsumenci europejscy będą mogli teraz odkrywać dzięki tej umowie.
Unijny wykaz oznaczeń geograficznych, które mają być chronione w Chinach, obejmuje produkty takie jak: Cava, Champagne, Feta, Irish whiskey, Münchener Bier, Ouzo, Polska Wódka, Porto, Prosciutto di Parma i Queso Manchego. Wśród chińskich produktów w wykazie znajdują się na przykład: Pixian Dou Ban (pasta fasolowa Pixian), Anji Bai Cha (biała herbata Anji), Panjin Da Mi (ryż Panjin) oraz Anqiu Da Jiang (imbir Anqiu).
Wraz z zakończeniem negocjacji umowa zostanie teraz poddana kontroli prawnej. Następnie po stronie UE o zatwierdzenie umowy poproszone zostaną Parlament Europejski i Rada. Umowa ma wejść w życie przed końcem 2020 r.
Cztery lata po wejściu w życie umowy zostanie rozszerzony jej zakres poprzez dodanie kolejnych 175 nazw oznaczeń geograficznych z obu stron. Nazwy te będą musiały przejść tę samą procedurę rejestracji, co 100 nazw już objętych umową (tzn. zostaną poddane ocenie i opublikowane w celu umożliwienia zgłaszania uwag).
Współpraca między UE a Chinami w zakresie oznaczeń geograficznych rozpoczęła się ponad 10 lat temu (2006 r.), co zaowocowało zarejestrowaniem i ochroną 10 oznaczeń geograficznych z każdej ze stron w 2012 r. i położyło podwaliny pod obecną współpracę.
Kontekst
Unijne systemy jakości mają na celu ochronę nazw konkretnych produktów w celu promowania ich unikalnych cech charakterystycznych, związanych z ich pochodzeniem geograficznym oraz tradycyjną wiedzą specjalistyczną. Jest to jeden z największych sukcesów europejskiego rolnictwa: jako chronione oznaczenia geograficzne (ChOG) lub chronione nazwy pochodzenia (ChNP) zarejestrowano już ponad 3 300 unijnych nazw. Ochroną w UE objętych jest również ok. 1 250 nazw produktów pochodzących z państw spoza UE, głównie dzięki umowom dwustronnym, takim jak umowa z Chinami. W kategoriach pieniężnych wartość rynkowa oznaczeń geograficznych UE wynosi ok. 74,8 mld euro, a łącznie produkty chronione oznaczeniami geograficznymi stanowią 15,4 proc. całkowitego unijnego eksportu żywności i napojów.
