Wieści z Unii: Wiosna 2019: spokojny wzrost

Z uwagi na utrzymującą się na świecie niepewność, która ma niekorzystne oddziaływanie, wzrost europejskiej gospodarki będzie opierał się na dynamice wewnętrznej. W przyszłym roku tempo wzrostu powinno ponownie się zwiększyć.

Niedawne spowolnienie ogólnoświatowego wzrostu i handlu międzynarodowego w połączeniu z dużą niepewnością wokół polityk handlowych ma negatywny wpływ na perspektywy wzrostu produktu krajowego brutto (PKB) w 2019 i 2020 r. Ważną rolę odgrywa również utrzymująca się słabość sektora produkcji, zwłaszcza w tych krajach, które borykają się z problemami w przemyśle motoryzacyjnym.

Wiosenna prognoza dla POLSKI

Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący do spraw euro i dialogu społecznego, odpowiedzialny także za stabilność finansową, usługi finansowe i unię rynków kapitałowych, stwierdził: – Europejska gospodarka wykazuje odporność w mniej korzystnych warunkach zewnętrznych, w tym także w obliczu panujących napięć handlowych. Prognozy wskazują, że wzrost utrzyma się we wszystkich państwach członkowskie UE i że w przyszłym roku przyspieszy. Sprzyjać temu będzie silny popyt wewnętrzny, ciągły wzrost zatrudnienia oraz niskie koszty finansowania. Ryzyko pogorszenia się perspektyw jest jednak nadal znaczące. Jeżeli chodzi o uwarunkowania zewnętrzne, ryzyko obejmuje dalszą eskalację konfliktów handlowych i słabość rynków wschodzących, w szczególności Chin. W Europie powinniśmy mieć na uwadze możliwość wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE bez porozumienia, niepewność polityczną i możliwość ponownego wzmocnienia więzi bank-państwo.

Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatków i ceł, podsumował prognozę następująco: – W 2019 i 2020 r. europejska gospodarka będzie nadal rosnąć. We wszystkich państwach członkowskich utrzymuje się dodatni wzrost gospodarczy. Nadal napływają też dobre informacje z rynku pracy, potwierdzające m.in. wzrost płac. Oznacza to, że europejska gospodarka dobrze sobie radzi w mniej korzystnych warunkach panujących na świecie i przy utrzymującej się niepewności. Niemniej jednak powinniśmy być gotowi, by w razie potrzeby zapewnić gospodarce większe wsparcie, m.in. przez dalsze reformy stymulujące wzrost gospodarczy. Przede wszystkim musimy unikać popadnięcia w protekcjonizm, który tylko nasiliłby istniejące napięcia społeczne i gospodarcze w naszych społeczeństwach.

2019 r. ma być ostatnim rokiem spadku tempa wzrostu PKB

Z uwagi na to, że w bieżącym i przyszłym roku dynamika handlu i tempo wzrostu na świecie mają pozostać słabsze w porównaniu z dobrymi wskaźnikami obserwowanymi w 2017 r., wzrost gospodarczy w Europie będzie zależał całkowicie od aktywności wewnętrznej. Liczba osób pracujących w Europie jest obecnie rekordowa, a zatrudnienie ma dalej wzrastać, choć pewnie w wolniejszym tempie. Ta dobra sytuacja w połączeniu ze wzrostem płac, niską inflacją, korzystnymi warunkami finansowania i środkami polityki budżetowej o charakterze wspierającym, stosowanymi w niektórych państwach członkowskich, mają zgodnie z przewidywaniami stymulować popyt wewnętrzny. Ogólnie w bieżącym roku przewidywany wzrost PKB ma wynieść 1,4 proc. w UE i 1,2 proc. w strefie euro.

Oczekuje się, że w 2020 r. ustąpią niekorzystne czynniki wewnętrzne, a ponadto dojdzie do ożywienia gospodarczego poza Europą, któremu będzie sprzyjać złagodzenie warunków finansowych na świecie i zastosowanie bodźców politycznych w niektórych gospodarkach wschodzących. W przyszłym roku wzrost PKB ma nieco przyspieszyć do 1,6 proc. w UE i 1,5 proc. w strefie euro. Innym czynnikiem, który korzystnie wpływa na dane liczbowe dotyczące 2020 r., jest także większa liczba dni roboczych w tym roku.

Bezrobocie nadal spada

Pomimo spowolnienia wzrostu pod koniec 2018 r. warunki na rynku pracy w dalszym ciągu się poprawiały. W niektórych państwach członkowskich bezrobocie jest wprawdzie nadal zbyt wysokie, ale w marcu 2019 r. spadło ono w UE do 6,4 proc. – co jest najniższym poziomem, jaki odnotowano od czasu, kiedy w styczniu 2000 r. zaczęto podawać stopę bezrobocia w ujęciu miesięcznym. Stopa bezrobocia w strefie euro jest obecnie najniższa od 2008 r.

W ciągu najbliższych dwóch lat przewiduje się jednak spowolnienie tempa wzrostu zatrudnienia, gdyż zaczną być odczuwalne skutki bardziej umiarkowanego wzrostu gospodarczego, a tymczasowe środki polityki budżetowej w niektórych państwach członkowskich przestaną obowiązywać. Według prognoz stopa bezrobocia w UE będzie nadal spadać w 2019 r., a w 2020 r. osiągnie poziom 6,2 proc.. Stopa bezrobocia w strefie euro ma obniżyć się do 7,7 proc. w 2019 r. i do 7,3 proc. w 2020 r., czyli do wartości niższej niż przed kryzysem z 2007 r.

Inflacja pozostaje na niskim poziomie

Przewiduje się, że inflacja w UE w bieżącym roku spadnie do 1,6 proc., a następnie wzrośnie do 1,7 proc. w 2020 r. Inflacja ogólna w strefie euro obniżyła się z poziomu 1,9 proc. w ostatnim kwartale 2018 r. do 1,4 proc. w pierwszym kwartale tego roku z uwagi na niższy wzrost cen energii. W związku z przewidywanym dalszym lekkim wyhamowaniem inflacji cen energii w najbliższych kwartałach i brakiem oznak, że silniejszy wzrost płac napędza presję cenową, wskaźnik inflacji w strefie euro (zharmonizowany indeks cen konsumpcyjnych) szacuje się na 1,4 proc. zarówno w 2019 r., jak i w 2020 r.

Pomimo niższego wzrostu prognozuje się dalszy spadek długu publicznego

Zgodnie z przewidywaniami w 2019 r. i 2020 r. w większości państw członkowskich spadnie relacja długu do PKB – poziomy deficytu nadal będą niskie, a wzrost nominalnego PKB powinien być w dalszym ciągu wyższy od średniego oprocentowania zadłużenia pozostającego do spłaty. Przy założeniu kontynuacji dotychczasowej polityki przewiduje się, że relacja długu do PKB w UE obniży się z poziomu 81,5 proc. w 2018 r. do 80,2 proc. w 2019 r. i 78,8 proc. w 2020 r. Relacja długu do PKB w strefie euro w ujęciu łącznym powinna obniżyć się z poziomu 87,1 proc. w 2018 r. do 85,8 proc. w 2019 r. i 84,3 proc. w 2020 r.

Łączny deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w UE ma wzrosnąć z poziomu 0,6 proc. PKB w 2018 r. do 1 proc. zarówno w 2019 r., jak i 2020 r. W strefie euro deficyt ten ma również wzrosnąć z poziomu 0,5 proc. PKB w 2018 r. do 0,9 proc. w 2019 r., a w 2020 r. ma utrzymać się na niezmienionym poziomie, przy założeniu kontynuacji dotychczasowej polityki. Wzrost w bieżącym roku wynika głównie z wolniejszego wzrostu PKB i ekspansywnej polityki fiskalnej w niektórych państwach członkowskich.

Ryzyko dla perspektyw gospodarczych jest nadal znaczące

Ryzyko pogorszenia się perspektyw gospodarczych jest nadal znaczące. Ryzyko związane ze stosowaniem środków protekcjonistycznych na świecie oraz obecne spowolnienie wzrostu światowego PKB i handlu mogą okazać się trwalsze, niż się spodziewano, zwłaszcza jeśli wzrost w Chinach będzie poniżej oczekiwań. W Europie do czynników ryzyka zalicza się ewentualne wystąpienie Wielkiej Brytanii z UE bez porozumienia oraz prawdopodobieństwo, że przejściowe zakłócenia wywierające obecnie negatywny wpływ na sektor produkcji okażą się bardziej długotrwałe. Istnieje również ryzyko wzrostu niepewności politycznej oraz wprowadzania polityk mniej sprzyjających wzrostowi, co może doprowadzić do spadku inwestycji prywatnych.

Pozytywne jest natomiast to, że spożycie prywatne i inwestycje w UE mogą okazać się bardziej odporne, niż przewidywano, zwłaszcza gdyby poziom zaufania przedsiębiorców i konsumentów był mniej podatny na niepewność i trudności wewnętrzne oraz gdyby towarzyszyły temu silniejsze niż zapowiadano środki polityki budżetowej w krajach dysponujących przestrzenią fiskalną oraz reformy stymulujące wzrost.

Wielka Brytania: czysto techniczne założenia na 2019 r.

W związku z procesem wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE prognozy na 2019 r. i 2020 r. opierają się na czysto technicznym założeniu, że struktura handlu między UE-27 a Wielką Brytanią się nie zmieni. Założenie to przyjęto jedynie na użytek sporządzenia prognozy i nie ma ono wpływu na proces toczący się w kontekście art. 50.

Informacje dodatkowe

Niniejsza prognoza gospodarcza opiera się na szeregu technicznych założeń dotyczących kursów wymiany, stóp procentowych oraz cen towarów według stanu na 24 kwietnia 2019 r. W przypadku wszelkich innych danych źródłowych, w tym założeń dotyczących polityki publicznej poszczególnych państw, w niniejszej prognozie uwzględniono informacje dostępne za okres do 23 kwietnia włącznie.

W prognozie zakłada się kontynuację strategii politycznych bez żadnych zmian, chyba że strategie zostały zapowiedziane w wiarygodny sposób i dostatecznie szczegółowo opisane.

Kolejna prognoza Komisji Europejskiej będzie stanowiła aktualizację przewidywań dotyczących PKB i inflacji w prognozie gospodarczej z lata 2019 r.