Wieści z Unii: #NewRightsNow

Organizatorzy wzywają Komisję do „nałożenia na platformy cyfrowe obowiązku wypłacania minimalnego dochodu gwarantowanego osobom samozatrudnionym, które regularnie wykonują pracę na ich rzecz”. Organizatorzy argumentują, że środki takie pozwoliłyby na „ochronę i ustabilizowanie dochodów »zuberyzowanych« pracowników, a […] także rozwiązanie problemu niepewności zatrudnienia wśród nich”.

Na mocy Traktatów Unia Europejska może podejmować działania prawne w celu ułatwienia swoim obywatelom podejmowania i prowadzenia działalności na własny rachunek. W związku z tym Komisja uznała tę inicjatywę za prawnie dopuszczalną i podjęła decyzję o zarejestrowaniu jej. Na tym etapie Komisja nie analizowała przedmiotu inicjatywy, lecz tylko jej dopuszczalność prawną.

Rejestracja inicjatywy nastąpi w dniu 1 kwietnia 2019 r. Od tego momentu rozpocznie się roczny proces zbierania podpisów przez organizatorów. Jeżeli w ciągu roku inicjatywę poprze jeden milion osób z co najmniej siedmiu różnych państw członkowskich, Komisja przeanalizuje ją i podejmie działania w ciągu trzech miesięcy. Komisja będzie mogła podjąć decyzję o przyjęciu tego wniosku bądź jego odrzuceniu; w obu wypadkach będzie zobowiązana przedstawić uzasadnienie.

Kontekst

Europejska inicjatywa obywatelska to instrument, który umożliwia obywatelom kształtowanie działań UE. Przewidziano ją w Traktacie z Lizbony, a wprowadzono w kwietniu 2012 r. rozporządzeniem w sprawie inicjatywy obywatelskiej, wdrażającym odnośne postanowienia Traktatu. W ramach orędzia przewodniczącego Jean-Claude’a Junckera o stanie Unii w 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła propozycje reform europejskiej inicjatywy obywatelskiej, aby jej forma była jeszcze bardziej przyjazna dla użytkownika. W grudniu 2018 r. Parlament Europejski i Rada uzgodniły reformę i zmienione przepisy zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2020 r.

Formalna rejestracja inicjatywy otwiera procedurę, w ramach której jeden milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich może zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.

Inicjatywa jest dopuszczalna pod pewnymi warunkami: proponowane działanie nie może wykraczać w sposób oczywisty poza obszary, w których Komisja jest uprawniona do proponowania aktów prawnych; inicjatywa nie może być oczywistym nadużyciem, nie może też być w oczywisty sposób niepoważna, dokuczliwa ani sprzeczna z wartościami Unii.