Aby zagwarantować, by wybory do Parlamentu Europejskiego w przyszłym roku były wolne, uczciwe i bezpieczne, KE zaproponowała środki, które pozwolą na zwiększenie przejrzystości internetowych reklam politycznych oraz możliwość nakładania sankcji za nielegalne wykorzystywanie danych osobowych w celu świadomego wpływania na wyniki wyborów europejskich. Celem jest odpowiedź na potencjalne zagrożenia związane z wyborami, a tym samym wzmocnienie odporności systemów demokratycznych w Unii.
W dniu 12 września 2018 r., przy okazji orędzia o stanie Unii, przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker powiedział: Musimy chronić wolne i uczciwe wybory. Komisja proponuje dziś nowe przepisy, aby lepiej chronić unijne procedury demokratyczne przed manipulacjami ze strony państw trzecich lub interesów prywatnych.
Ostatnie przypadki pokazały, że istnieje zagrożenie, iż obywatele będą poddawani masowym kampaniom dezinformacyjnym w internecie, ukierunkowanym na podważanie i delegitymizację wyborów. Uważa się również, że dochodzi do nielegalnego wykorzystywania danych osobowych obywateli. Ataki na infrastrukturę wyborczą i systemy informacyjne kampanii stanowią zagrożenia hybrydowe, którymi należy się zająć. Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w przyszłym roku niezbędne jest zatem wzmocnienie odporności demokratycznej Europy oraz zapewnienie, by przepisy istniejące w rzeczywistości niewirtualnej, dotyczące przejrzystości i stworzone w celu ochrony procedur wyborczych przed ingerencją zagraniczną, były również stosowane w internecie.
Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział: Demokracja, rządy prawa oraz prawa podstawowe stanowią definicję Unii oraz „tego, kim jesteśmy”. Nie możemy być naiwni: istnieją siły, które chcą zakłócić wybory do Parlamentu Europejskiego i dysponują w tym celu wyrafinowanymi narzędziami. Z tego właśnie powodu musimy jak najszybciej podjąć wspólne działania, by zwiększyć naszą odporność na te zagrożenia dla demokracji. Przedstawiony dziś pakiet dotyczący wyborów wnosi duży wkład w te działania.
Komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci, Věra Jourová, podkreśliła: Musimy wyciągnąć wnioski z ostatnich wyborów i referendów. Chcemy zminimalizować zagrożenia, które mogą się pojawić w nadchodzących wyborach w postaci nieprzejrzystych reklam politycznych czy też niewłaściwego wykorzystania danych osobowych obywateli, szczególności przez podmioty zagraniczne. Chcę, by Europejczycy w momencie oddawania głosu mogli podejmować świadome decyzje. W tym celu należy zakończyć anarchię, która panuje w internecie w dziedzinie procedur wyborczych.
Zestaw środków przedstawionych dziś przez Komisję obejmuje:
– Zalecenie w sprawie sieci współpracy w dziedzinie wyborów, zwiększenia przejrzystości w internecie, ochrony przed cyberincydentami i zwalczania kampanii dezinformacyjnych. Państwa członkowskie zachęca się do utworzenia krajowej sieci współpracy w dziedzinie wyborów, składającej się z właściwych organów – takich jak organy wyborcze, organy ds. cyberbezpieczeństwa, ochrony danych i organy ścigania – oraz do wyznaczenia punktu kontaktowego uczestniczącego w europejskiej sieci współpracy w dziedzinie wyborów. Umożliwi to organom szybkie wykrywanie potencjalnych zagrożeń, wymianę informacji oraz natychmiastową i dobrze skoordynowaną reakcję na nie.
– Komisja zaleca również zapewnienie większej przejrzystości umieszczanych w internecie reklam politycznych i ich pozycjonowania na rynku politycznym (targeting). Europejskie i krajowe partie polityczne, fundacje i organizacje biorące udział w kampanii powinny udostępnić informacje o swoich wydatkach na kampanie reklamowe w internecie, ujawniając, która partia lub polityczna grupa wsparcia stoi za internetową reklamą polityczną, oraz publikując informacje na temat kryteriów pozycjonowania na rynku politycznym stosowanych w celu rozpowszechniania informacji wśród obywateli. W przypadku niestosowania się do tych zasad państwa członkowskie powinny nałożyć krajowe sankcje.
– Organy krajowe, partie polityczne i media powinny również podjąć działania mające na celu ochronę ich sieci i systemów informatycznych przed zagrożeniami dla bezpieczeństwa cybernetycznego w oparciu o wytyczne przygotowane przez organy krajowe w ramach grupy współpracy ds. poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych wraz z Agencją UE ds. Cyberbezpieczeństwa i Komisją Europejską.
– Wytyczne dotyczące stosowania unijnych przepisów o ochronie danych. Wytyczne pomogą organom krajowym oraz europejskim i krajowym partiom politycznym stosować się do obowiązków w zakresie ochrony danych wynikających z prawa UE w kontekście wyborczym. Ogólne rozporządzenie UE w sprawie ochrony danych ma zastosowanie od maja 2018 r. również do wszystkich europejskich i krajowych partii politycznych oraz do działań innych podmiotów w kontekście wyborów, takich jak pośrednicy danych i platformy mediów społecznościowych. W świetle sprawy Cambridge Analytica i – bardziej ogólnie – rosnącego wpływu mikrotargetingu wyborców w oparciu o dane osobowe, Komisja przypomina o obowiązkach w zakresie ochrony danych, które powinny być wypełniane przez wszystkie podmioty działające w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego.
– Zaostrzenie przepisów dotyczących finansowania europejskich partii politycznych. Ukierunkowana zmiana rozporządzenia z 2014 r. o finansowaniu partii politycznych umożliwi nakładanie kar finansowych za naruszenie przepisów dotyczących ochrony danych w celu świadomego wpływania na wyniki wyborów europejskich. Kary wynosiłyby 5 proc. rocznego budżetu danej europejskiej partii politycznej lub fundacji. Byłyby one egzekwowane przez Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych. Ukarane partie nie mogłyby również złożyć wniosku o finansowanie z budżetu ogólnego Unii Europejskiej w roku, w którym nałożono karę.
– Rozporządzenie mające na celu połączenie zasobów i wiedzy fachowej w dziedzinie technologii bezpieczeństwa cybernetycznego. Aby móc mierzyć się ze stale zmieniającymi się zagrożeniami cybernetycznymi, Komisja proponuje utworzenie sieci ośrodków kompetencji w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego, aby lepiej ukierunkować i koordynować dostępne środki finansowe przeznaczone na współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego, badania naukowe i innowacje. Nowe Europejskie Centrum Kompetencji w dziedzinie Cyberbezpieczeństwa będzie zarządzać wsparciem finansowym z budżetu UE przeznaczonym na bezpieczeństwo cybernetyczne i ułatwiać wspólne inwestycje Unii, państw członkowskich i przemysłu w celu pobudzenia unijnej branży bezpieczeństwa cybernetycznego i zagwarantowania, że nasze systemy obronne są nowoczesne.
Proponowane dzisiaj działania stanowią uzupełnienie innych działań prowadzonych przez Komisję, takich jak wdrożenie nowych unijnych przepisów ochrony danych, szeroki wachlarz środków służących budowaniu silnego systemu bezpieczeństwa cybernetycznego w UE obecnie negocjowanych z Parlamentem Europejskim i Radą, oraz bieżące działania na rzecz zwalczania dezinformacji w internecie.
Kontekst
W porównaniu do wyborów w 2014 r., wybory do Parlamentu Europejskiego w maju 2019 r. będą miały miejsce w bardzo odmiennym otoczeniu politycznym i prawnym. Wszystkie podmioty zaangażowane w wybory, w szczególności organy państw członkowskich i partie polityczne, muszą przyjąć szczególną odpowiedzialność w dziedzinie ochrony procedur demokratycznych przed ingerencją zagraniczną i nielegalną manipulacją.
Ogólne rozporządzenie o ochronie danych ma bezpośrednie zastosowanie od dnia 25 maja 2018 r. i daje Unii Europejskiej narzędzia do zwalczania bezprawnego wykorzystywania danych osobowych również w kontekście wyborczym.
Parlament i Rada uzgodniły zmianę aktu dotyczącego wyborów do Parlamentu Europejskiego, która zapewnia większą przejrzystość wyborów członków Parlamentu Europejskiego. Zmienione w dniu 3 maja 2018 r. rozporządzenie w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych zwiększa widoczność, rozpoznawalność, skuteczność, przejrzystość i rozliczalność europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych.
W lutym 2018 r. Komisja wydała również zalecenie, w którym podkreśliła kluczowe działania mające na celu dalsze usprawnienie procesu wyborów w 2019 r.
Okresy wyborów stanowią również szczególnie wrażliwe i strategiczne cele ataków hybrydowych. W tym celu Komisja Europejska i Wysoka Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa we wspólnym komunikacie z czerwca 2018 r. w sprawie zwiększenia odporności i wzmocnienia zdolności w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym określiły obszary, w których należy podjąć dodatkowe działania.
Aby wyposażyć Europę w odpowiednie narzędzia umożliwiające stawienie czoła cyberatakom, we wrześniu 2017 r. Komisja Europejska zaproponowała szeroko zakrojony zestaw środków mających zapewnić solidne podstawy cyberbezpieczeństwa w UE. Środki te obejmowały między innymi wniosek dotyczący wzmocnienia Agencji UE ds. Cyberbezpieczeństwa oraz wprowadzenia nowego europejskiego systemu certyfikacji, który zapewni bezpieczne korzystanie z produktów i usług w cyfrowym świecie.
W swoim komunikacie z dnia 26 kwietnia 2018 r. Komisja przedstawiła również europejskie podejście do kwestii dezinformacji w internecie. Obejmuje ono samoregulacyjny kodeks praktyk dla platform internetowych i branży reklamowej, stanowiący istotny krok w kierunku zapewnienia przejrzystej, uczciwej i wiarygodnej kampanii w internecie przed wyborami europejskimi. Oczekuje się, że w najbliższych tygodniach platformy internetowe i przemysł reklamowy uzgodnią kodeks praktyk w zakresie zwalczania dezinformacji z przedstawicielami mediów, pracownikami akademickimi i podmiotami zajmującymi się kontrolą faktów i rozpoczną jego stosowanie.
WIĘCEJ INFORMACJI NA TEN TEMAT <<==>> LINK
materiał: Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
tekst: Wydział Prasy Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce
opracowanie: Radio Biper Biała Podlaska