Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie części zgłoszeń do ZZ Celnicy dot. nieprawidłowości w poszczególnych Izbach Celnych, głównie w procesie reorganizacji.
Nadesłano także jedno zgłoszenie z UKS w Katowicach. Przekazem dominującym jest rozczarowanie reformą, szkodliwość licznych decyzji personalnych dla interesu publicznego oraz bardzo duże koszty ludzkie. W imieniu funkcjonariuszy, których dotyka tzw. krzywda ludzka interweniują nieraz oburzeni współpracownicy. Pomimo otrzymania konkretnych opisów przypadków nie ma zgody na przekazanie ich dalej w tym trybie. Funkcjonariusze, których dotyczą opisane niżej nieprawidłowości złożyli odwołania do swoich Dyrektorów, do naczelników UCS lub wysłali pisma do Ministerstwa Finansów z tego względu opracowanie nie zawiera danych osobowych. Kilka ze zgłoszeń to informacje anonimowe lub osób zastrzegających anonimowość.
Konieczny jest kompleksowy nadzór ze strony MF nad całokształtem procesu, gdyż dotychczasowa kadra kieruje się w swoich decyzjach zbytnią dowolnością wzbudzając niemal powszechną krytykę i dezaprobatę.
- Niestosowanie kryteriów ustawowych do wyznaczenia miejsca pracy – niezgodnie z kwalifikacjami i przebiegiem służby oraz miejscem zamieszkania,
- Dyskryminacja ze względu na chorobę lub wiek.
- Ignorowanie kryterium miejsca zamieszkania przy wyznaczaniu miejsca służby/pracy.
- Brak koordynacji ze strony MF procesu realokacji. Przedmiotowe podejście do osób, które wyraziły wolę powrotu, brak komunikacji z osobami decyzyjnymi.
- Przenoszenie do komórek mundurowych osób ze stanowisk typowo biurowych (logistyka, kadry, sekretariat, magazyn), pozbawienie możliwości kontynuowania służby funkcjonariuszom z komórek kontrolnych, którzy akurat w ostatnim okresie zostali przeniesieni do innych zadań.
- Ucywilnienie funkcjonariuszy w komórkach, które są właściwe do wykonywania zadań zastrzeżonych dla funkcjonariuszy- zagrożenie realizacji i legalności tych zadań, obniżenie zabezpieczeń antykorupcyjnych (mniejsze wymagania są wobec osób na decyzyjnych stanowiskach), obniżenie prestiżu RP w przypadku realizacji zadań w międzynarodowych zespołach (złożonych z funkcjonariuszy) czy publicznych wystąpieniach w imieniu organów celnych RP itp.
- Limity funkcjonariuszy powodują szereg sytuacji konfliktowych i tzw. „walkę o stołki”, wykorzystywanie znajomości oraz rotację funkcjonariuszy/pracowników od dotychczasowych zadań do innych, zakłócenie ciągłości realizacji zadań, obniżenie profesjonalizmu, utratę kontaktów, dorobku dotychczasowych pracowników, z którego korzystali wszyscy w komórce itp.
- Łamanie zasad człowieczeństwa – wykorzystywanie sytuacji osób najsłabszych, bez znajomości i powiązań. Czasami te osoby się bronią, piszą odwołania ale niektórzy, zwłaszcza z chorobą nowotworową nie upubliczniają informacji o swoim stanie zdrowia i nie podejmują żadnych kroków. Zostają sami ze strachem i poczuciem krzywdy.
- Zasadą miało być pozostawienie funkcjonariuszy z komórek kontrolnych, a jednak są nawet oddziały celne, z których przenosi się funkcjonariuszy do urzędów skarbowych lub ucywilnia się tzw. stanowiska kasowe, mimo iż w większości dany funkcjonariusz wykonuje inne zadania
- Niedoszacowanie potrzeb UCS-ów. Do urzędów skarbowych przenoszone są po jednej lub dwie osoby. Nie ma to istotnego znaczenia dla tych urzędów. Odbywa się to kosztem znacznych uszczupleń kadrowych w UCS. Nie było etatyzacji zadań w ramach pakietu transportowego (to będą kontrole dokumentów oraz rewizje towarów z zabezpieczeniem miejsc i urządzeń, pobór prób i dalsze z nimi postępowanie, zabezpieczenie towaru i przekaz pod kaucją wymaga monitorowania jego dostarczenia, podejmowania decyzji o zwrocie kaucji, wystawiania i rejestracji wielu dokumentów, sprawozdawczość, analiza ryzyka, postępowania w razie niezgodności i wiele innych). Nie było etatyzacji do nowych zadań UCS tj. postępowania po ujawnieniu nieprawidłowości będą prowadziły UCS, czy wzrostu spraw i ich stopnia trudności w hazardzie w związku ze zmianami przepisów od 1 kwietnia.
- Tworzenie utajnionych list funkcjonariuszy celnych do ucywilnienia. Nie są one udostępniane większości funkcjonariuszy, lecz informacje o poszczególnych umieszczonych na nich nazwiskach stanowią przedmiot rozmów korytarzowych w UCS pogłębiając stan niepewności i obaw o jutro, demotywując.
- Rekrutacje – brak możliwości zgłoszenia kandydatury zarówno na stanowiska kierownicze jak i pozostałe. Pozbawienie możliwości ubiegania się o stanowisko bez względu na posiadane kwalifikacje. Nieczytelny dobór kadr stwarza warunki do nepotyzmu i kolesiostwa. Brak jakichkolwiek kryteriów doboru kadr oraz uzasadnień. Wyznaczona w tym trybie kadra już na starcie pozbawiona jest autorytetu wśród podwładnych.
- Marnotrawstwo publicznych środków przez ucywilnienie funkcjonariuszy, którzy odbyli szkolenia merytoryczne i są przesuwani do cywila i na inne stanowiska, gdzie wiedza zdobyta na tych szkoleniach jest nieprzydatna na nowym stanowisku. Np. koszt szkolenia oficerskiego funkcjonariusza to ok. 45 000 zł. Ostatnie kursy odbyły się na jesieni 2016 r.(…) (w tym miejscu w Raporcie znajduje się opis kilkudziesięciu wybranych indywidualnych nieprawidłowości z wszystkich Izb Administracji Skarbowej w Polsce)
Pan Mateusz Morawiecki
Wiceprezes Rady Ministrów
Minister Rozwoju i Finansów
Szanowny Panie Premierze
W nawiązaniu do spotkania z Panem Premierem w dniu 13 lutego 2017r. przesyłam uprzejmie w załączeniu spis wybranych nieprawidłowości przy przedstawianiu wstępnych informacji funkcjonariuszom i pracownikom o miejscu zatrudnienia/pełnienia służby w KAS.
Informowałem Pana na spotkaniu, że najważniejsze jest, aby KAS mógł skutecznie i w pełni efektywnie wykonywać wszystkie nałożone na tę instytucję zadania ustawowe.
Tak się nie stanie. KAS nie przyniesie do budżetu takich środków jakie mógłby, jakie powinien, z uwagi na drastyczne i nieuzasadnione zaniżenie liczby funkcjonariuszy. O tym, że liczba funkcjonariuszy jest nieadekwatna do potrzeb informowałem Pana pisemnie, przedstawiając argumenty, które wprost wskazują, że osoby, które przygotowały limity funkcjonariuszy w poszczególnych izbach, nie uczyniły tego rzetelnie i pomyliły się na korzyść szarej strefy.
Pan Premier stawia takie same cele.
Oprócz ww. celów liczy się jeszcze człowiek. Tymczasem, mimo deklaracji resortu, zapomniano o nim.
Ludzie są na skraju wyczerpania nerwowego, wielu bierze leki antydepresyjne i uspokajające. Nie śpią po nocach, mają myśli samobójcze, są rozbici fizycznie i psychicznie. Mieliśmy już do czynienia z przypadkami reanimowania funkcjonariuszy, po tym jak otrzymali informację o rozebraniu z munduru i inne problemy zdrowotne, krążeniowe i neurologiczne.
A wszystko to przez zapowiedź ucywilnienia, które po pierwsze nie jest nakazane przez ustawę o KAS, po drugie jest to proces nieznany w cywilizowanych demokracjach, po trzecie ucywilnienie jest szkodliwe dla interesu publicznego.
To jest także degradacja wiedzy i umiejętności funkcjonariuszy, gdyż wykwalifikowani orzecznicy są przesuwani do podstawowych zadań związanych z przyjmowaniem deklaracji podatkowych. Ich cała wiedza, nakłady Państwa na ich wyszkolenie, są nic nie warte dla KAS.
Panie Premierze. Nie wolno tak postępować. Z ucywilnienia można wciąż się wycofać. Żaden funkcjonariusz w propozycji nie musi otrzymać informacji o ucywilnieniu. Będzie to zgodne z prawem, ale przede wszystkim zyska Pan zmotywowaną kadrę do prowadzenia skomplikowanych spraw podatkowych, a to przełoży się wprost na jej zaangażowanie, a w następstwie zwiększone wpływy do budżetu.
W 2003 i 2004 roku decydenci przeprowadzili alokację kadr z likwidowanych izb celnych w Nowym Targu, Cieszynie i Port Lotniczy Warszawa oraz w 2004 roku z zachodnich granic głównie do izb celnych wschodnich i północnych.
Alokacja ta została słusznie nazwana barbarzyńską. Rany spowodowane tym procesem są do dzisiaj otwarte. Proces ten ciągnie się za decydentami, którzy go przeprowadzili do dzisiaj. Jest to niechlubny okres w ich karierach zawodowych i już zawsze będą utożsamiani z nieludzkim traktowaniem ludzi.
Podobnie będzie z procesem ucywilnienia. Wielu funkcjonariuszy mówi, że jest to coś znacznie gorszego, dużo bardziej upokarzającego od alokacji.
Do wiadomości:
- Szef KAS – Pan Marian Banaś
- Parlamentarzyści
Zał. Raport z wybranych nieprawidłowości
Z poważaniem
Sławomir Siwy
Przewodniczący
ZZ Celnicy PL
materiał: Polska
tekst: ZZ Celnicy PL
