Konferencja była formą podsumowanie działań uczniów w ramach projektu Szkoła Dialogu. Projekt bialskiej młodzieży zajął pierwsze miejsce w ogólnopolskim corocznym konkursie organizowanym przez warszawskie Forum Dialogu. Celem konkursu jest upamiętnienie społeczności lokalnej pochodzenia żydowskiego. – Konferencja miała na celu podsumowanie działań naszej młodzieży, które trwały ponad rok w ramach Forum Dialogu. Ma na celu upamiętnienie społeczności żydowskiej, odwołanie się do historii, przypomnienie ważnych mieszkańców tego miasta. W kontekście tragicznych wydarzeń, które się rozgrywają w Ukrainie naszym celem było również wzbudzenie refleksji, zastanowieniem się nad współżyciem różnych narodów, jak również krótka refleksja nad naturą człowieka, skąd się bierze zło – mówi Elżbieta Zaremba, dyrektor Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego w Białej Podlaskiej.
Konferencję otworzyła prezentacja działań uczniów, którzy zaangażowali się w poszukiwaniu śladów bytności bialczan pochodzenia żydowskiego. Pierwszą prelekcję wygłosił znany regionalista, zajmujący się od wielu lat tematem Żydów w regionie Cezary Nowogrodzki. Przedstawił zebranym rys historyczny dziejów ludności pochodzenia żydowskiego, która obecna była od niemal początku funkcjonowania miasta, a więc od około 1520 roku aż do II wojny światowej.
Drugi wykład poprowadził nauczyciel historii w Akademickim Liceum Ogólnokształcącym Paweł Pakuła. Dotyczył historii bialskich Żydów w czasie II Wojny Światowej. Był to dla tej społeczności najtragiczniejszy okres. Według danych tuż przed wojną, w 1938 roku ludność żydowska stanowiła 36% mieszkańców miasta. II wojna światowa i zbrodnie niemieckie doprowadziły do niemal całkowitego unicestwienia bialskich żydów poprzez wywózkę do obozów zagłady, mordy dokonywane w samym mieście i tragiczne warunki bytowe w bialskim getcie.
– Zaskoczyło nas przede wszystkim bogactwo źródeł, zobaczyliśmy, że jest mnóstwo zdjęć, są blogi, strony internetowe, na których możemy szukać informacji. Zaskoczyło nas również bardzo duże zainteresowanie potomków ludności żydowskiej z Białej Podlaskiej, ponieważ odzywali się do nas osoby z Izraela, Stanów Zjednoczonych, Australii i to z nimi właśnie współpracowaliśmy – zaznacza Sylwia Tyburska, nauczyciel ALO w Białej Podlaskiej.
Zwieńczeniem forum był spektakl oparty na twórczości Hanny Krall pt. „Pola” przygotowany przez uczniów Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego i nauczycielkę języka polskiego – Kamilę Kolędę.
Film / zdjęcia: Biper Tv
