Z panem Zbigniewem Lisieckim spotkaliśmy się na placu manewrowym byłej Komendy Rejonowej Policji w Białej Podlaskiej, przed kamienicą, która już niebawem ustąpi miejsca nowemu obiektowi pożytku publicznego.
– W latach 90-tych znajdowały się tu garaże i budynki gospodarcze. W budynku znajdowały się lokale administracyjne – wyjaśnia emerytowany komendant rejonowy policji w Białej Podlaskiej Zbigniew Lisiecki, który, jak wspomina, w latach 1979-1997 pracował najpierw w Komendzie Miejskiej Milicji Obywatelskiej – Wszystkie budynki w rejonie Placu Wolności miały swoją historię, zostały zburzone, przebudowane i mało Bialczan orientuje się, jakie było ich przeznaczenie i do kogo należały. Podobna historia tyczy się budynku przy ul. Krótkiej 1, 2 i 3.
Budynek, o którym mowa, został wybudowany na przełomie lat 20 i 30-tych ubiegłego wieku. – Właścicielami tych budynków byli obywatele narodowości żydowskiej, którzy w czasie wojny i po jej zakończeniu wyemigrowali do Izraela, Stanów Zjednoczonych czy Kanady. W budynku przy ul. Krótkiej 1 w latach 1944 powstał Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Mieściło się tu UB. Po rozwiązaniu tego ministerstwa bezpieczeństwa publicznego powstała Służba Bezpieczeństwa i w te budynki wprowadziła się Milicja Obywatelska. Najpierw przy Krótkiej 3, a w latach 90-tych przy Krótkiej 1. MO wprowadziło się w 1956 r., do niej była „przyklejona” Służba Bezpieczeństwa.
Jak wspomina były komendant, na parterze budynku znajdowały się biura dowodów osobistych, później paszportowe. Na pierwszym piętrze pomieszczenia biurowe zajmowali pracownicy Służby Bezpieczeństwa. – Gdy zostałem komendantem rejonowym stan techniczny tego budynku był bardzo zły. Ściana szczytowa była pęknięta od samego dachu po fundamenty. Choć to za dużo powiedziane, bo tam fundamentów nie ma. Wyremontowałem to, rozpadające się ściany zostały spięte, wymieniony został dach i tak pozostało do dziś. Po rozwiązaniu SB budynek został przejęty przez Policję i tu mieściły się moje wydziały. Na parterze był referat dzielnicowych, na pierwszym piętrze dochodzeniowo-śledczy bialskiej Komendy Rejonowej.
Budynek przy Krótkiej 3 również powstał w latach 20-30 ubiegłego wieku, natomiast łącznik pomiędzy nim a budynkiem przy Krótkiej 1 został dobudowany w latach 80-tych. Połączone obiekty stanowiły kompleks należący do Milicji Obywatelskiej. – Po powstaniu województwa w 1975 r. Komenda Wojewódzka mieściła się przy placu Wojska Polskiego, tam, gdzie jest obecnie. Natomiast na Krótkiej 1 na pierwszym piętrze mieściły się wydziały prewencji i do zwalczania przestępczości gospodarczej Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej. Na parterze znajdowało się biuro paszportowe. Tu, gdzie to okno z balkonem, znajdował się mój gabinet – wskazuje narożne okno Zbigniew Lisiecki. Kolejne ze wskazanych to okna gabinetu oficera dyżurnego. Obchodzimy budynek dookoła. – Na dole znajdował się areszt, na górze pomieszczenia biurowe. W piwnicy była kotłownia.
Wnętrze kamienicy, dziś zaniedbane i nieatrakcyjne, dawniej stanowiło centrum pracy operacyjnej i tętniło życiem administracyjnym. – Znajdujemy się w pomieszczeniu byłego biura paszportów. W latach 90-tych i dwutysięcznych mieścił się tu referat dzielnicowych KR Policji w Białej Podlaskiej. Z referatu mamy widok na Plac Wolności. Dzielnicowy, który miał go w swojej opiece, nie musiał wychodzić w patrol, po prostu obserwował z pomieszczeń biurowych. Widział, co się dzieje na placu, a działo się tu różnie.
W pomieszczeniu obok, jak wskazuje komendant, był gabinet naczelnika wydziału paszportów, jego zastępcy i sekretariat. – Po zlikwidowaniu wydziału paszportów pomieszczenia te były zajmowane przez referat dzielnicowych. Dalej mieściło się pomieszczenie archiwum paszportów, które później było bezużyteczne. W kolejnych pomieszczeniach w latach 1960-80 znajdował się inspektorat ruchu drogowego, w latach 1980-90 natomiast był tu wydział ruchu drogowego KR Policji.
Przenosimy się wspomnieniami na pierwsze piętro budynku przy ul. Krótkiej 1. – Za czasów Komendy Wojewódzkiej znajdował się tu po lewej gabinet naczelnika wydziału prewencji, w drugim pomieszczeniu – gabinet naczelnika wydziału do zwalczania przestępczości gospodarczej. W mniejszym pomieszczeniu był sekretariat obu wydziałów, dalej pomieszczenia biurowe. W 1998 r. po likwidacji województwa bialskopodlaskiego wydział został przeniesiony do Komendy Miejskiej przy placu Wojska Polskiego. Przeprowadziliśmy się tu i był tutaj wydział dochodzeniowo-śledczy KR Policji.
Na rozbiórkę tego zabytkowego obiektu miasto musiało uzyskać zgodę konserwatora zabytków. Finalnie na budowę nowego w tym samym miejscu przeznaczy 4 mln 380 tys. zł, z czego 93% tej kwoty to środki z funduszy Unii Europejskiej. – Kiedy dowiedziałem się od Prezydenta Miasta, że ma fundusze na renowację tego budynku, ucieszyłem się i mu gratulowałem. Pod koniec ubiegłego roku poinformował mnie jednak, że ten budynek nadaje się tylko do rozebrania i postawienia nowego. Od połowy lat 2008 do chwili obecnej stał bezużyteczny. Po przekazaniu go w 2008 r. miastu były tu biura urzędu miasta, ale tylko tymczasowo z uwagi na jego stan techniczny.
– Po rozebraniu tego budynku jego historia przestanie istnieć – zauważa nasz rozmówca. – Za rok, dwa czy pięć nikt nie będzie wiedział, co tu było i co z nim się stało. Powstanie nowy budynek, a historia będzie się rozpoczynała od nowa…
Panu Zbigniewowi Lisieckiemu składamy serdeczne podziękowania za czas poświęcony naszej redakcji
oraz za wspomnienia, którymi podzielił się z mieszkańcami Białej Podlaskiej.
Więcej zdjęć kamienicy przy ul. Krótkiej:
Biała Podlaska: To już historia. Kamienica przy ulicy Krótkiej 1 <<==>> LINK
materiał: Radio Biper Biała Podlaska
zdjęcia: Biper TV
film: Mariusz Maksymiuk / Bartek Sawa Sawicki
tekst i opracowanie: Anna Ostapiuk
