Na wirtualnym paryskim forum na rzecz pokoju, podczas którego światowi przywódcy i organizacje międzynarodowe omawiają globalną reakcję na pandemię oraz odbudowę po pandemii, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała: – W czasach rujnującej pandemii COVID-19 oczywiste jest, że odbudowa gospodarcza na świecie będzie możliwa tylko wtedy, gdy wszystkie potrzebujące osoby będą miały dostęp do bezpiecznych i skutecznych szczepionek. W tym celu UE zwiększa swoje wsparcie dla instrumentu COVAX i jestem dumna, że „Drużyna Europy” przyczynia się w dużym stopniu do finansowania tego instrumentu. Razem możemy doprowadzić do globalnego ożywienia gospodarczego.
Jutta Urpilainen, komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych, powiedziała: UE pokazuje, że bardzo zależy nam na tym, by nikt nie pozostał w tyle, a szczepionka przeciwko COVID-19 stała się globalnym dobrem publicznym. Dzięki tej dodatkowej dotacji w wysokości 100 mln euro UE łączy siły z partnerami międzynarodowymi, w duchu solidarności i multilateralizmu, i pomoże zabezpieczyć możliwości zakupu przyszłych szczepionek przeciwko COVID-19 dla tych, którzy najbardziej ich potrzebują w krajach Afryki, Karaibów i Pacyfiku.
Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Ze wszystkich wniosków, jakie wyciągnęliśmy w tym roku, najbardziej oczywisty jest ten, że w solidarności tkwi siła. Przykładem tego jest COVAX. Dzięki temu dodatkowemu wkładowi jesteśmy o krok bliżej realizacji celu, jakim jest sfinansowanie zakupu 2 mld szczepionek dla najsłabszych grup społecznych w 92 krajach o niskim i średnim dochodzie. W przyszłym roku potrzebne będzie jednak dodatkowe wsparcie, umożliwiające produkcję i dystrybucję bezpiecznej i skutecznej szczepionki na całym świecie, gdy tylko stanie się ona dostępna. Nie ustaniemy w staraniach, aby do tego doprowadzić.
Proponowany przydział w wysokości 100 mln EUR z rezerwy ogólnej 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR) przyjmie formę dotacji na rzecz Globalnego Sojuszu na rzecz Szczepionek i Szczepień (GAVI), będącego administratorem instrumentu COVAX, światowego instrumentu na rzecz powszechnego i sprawiedliwego dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19.
Obecnie w mechanizmie COVAX uczestniczą 184 kraje, z czego 92 są krajami o niskim i średnim dochodzie kwalifikującymi się do uzyskania dostępu do szczepionek przeciwko COVID-19 w ramach zobowiązania do zakupu z wyprzedzeniem (ang. Advance Market Commitment, AMC) GAVI. Dzięki tej dotacji Komisja i jej partnerzy zabezpieczą możliwości zakupu przyszłych szczepionek przeciwko COVID-19 wszystkim uczestnikom instrumentu, w tym państwom Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP).
Wsparcie w formie dotacji będzie stanowiło strategiczne uzupełnienie 400 mln euro gwarancji bankowych, które UE udostępni GAVI za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (EFZR), zwiększając łączny wkład UE na rzecz instrumentu COVAX do 500 mln EUR. Dokumenty w sprawie tych gwarancji, w wysokości 400 mln euro, również zostały podpisane w czwartek.
Kilka państw członkowskich UE również wnosi wkład w instrument COVAX i jego podstawowe cele, co stanowi kolejny przykład siły „Drużyny Europy”, która uruchamia ponad 870 mln euro na COVAX, w tym 100 mln euro w formie dotacji UE i 400 mln euro w formie gwarancji. Kwota ta obejmuje również nowe wkłady ogłoszone dziś przez Francję (100 mln euro), Hiszpanię (50 mln euro) i Finlandię (2 mln euro).
Szczepionki będą nabywane i dostarczane krajom przez Dział Dostaw UNICEF oraz odnawialny fundusz PAHO na rzecz dostępu do szczepionek.
Kontekst
Program COVAX, służący opracowaniu szczepionek, to jeden z filarów ACT – akceleratora dostępu do narzędzi zwalczania COVID-19, czyli globalnego programu współpracy na rzecz szybszego opracowywania, produkcji i sprawiedliwego udostępniania testów, terapii i szczepionek przeciwko COVID-19.
COVAX ma umożliwić zakup 2 mld dawek szczepionki do końca 2021 r. Pomoże on w opracowaniu zróżnicowanego zestawu szczepionek w wyniku negocjacji z różnymi dostawcami oraz zastosowania rozmaitych technologii naukowych, terminów dostaw i cen. COVAX to mechanizm podziału ryzyka: zmniejsza on zarówno ryzyko producentów, którzy inwestują bez pewności co do przyszłego popytu, jak i ryzyko niemożności zapewnienia przez kraje dostępu do skutecznej szczepionki.
Komisja Europejska stawia sobie za cel zapewnienie szczepionki wszystkim potrzebującym na całym świecie, nie tylko mieszkańcom Unii, a także promowanie zdrowia na świecie. Dlatego też od 4 maja 2020 r. Komisja zebrała niemal 16 mld euro w ramach globalnej reakcji na pandemię koronawirusa – ogólnoświatowej kampanii na rzecz powszechnego dostępu do testów, leczenia i szczepionek przeciwko koronawirusowi oraz globalnego ożywienia gospodarczego. Wkład „Drużyny Europy” był następujący: ze strony państw członkowskich UE – 3,1 mld euro; ze strony Komisji Europejskiej – ponad 1,4 mld euro; ze strony EBI – prawie 2 mld euro zadeklarowane w maju i 4,9 mld EUR zadeklarowane w czerwcu.
Udział UE w programie COVAX będzie uzupełnieniem negocjacji, które Unia w ramach swojej strategii w sprawie szczepionek podjęła z przedsiębiorstwami zajmującymi się ich opracowywaniem. Wysiłki UE na rzecz opracowania i wyprodukowania skutecznej szczepionki przyniosą korzyści całej ludności świata. Inwestycje UE w zwiększanie zdolności produkcyjnych przysłużą się wszystkim potrzebującym krajom. W ramach umów zakupu z wyprzedzeniem Unia zobowiązuje producentów do udostępnienia zdolności produkcyjnych w celu zaopatrywania wszystkich krajów i wzywa do swobodnego przepływu szczepionek i materiałów bez ograniczeń eksportowych. Przykładowo firma farmaceutyczna Sanofi-GSK, z którą Komisja zawarła we wrześniu umowę zakupu z wyprzedzeniem, będzie dążyć do udostępniania znacznej części dostarczanych przez siebie szczepionek za pośrednictwem programu COVAX.
Światowi przywódcy i organizacje międzynarodowe biorą udział w tej wirtualnej trzeciej edycji paryskiego forum na rzecz pokoju, zainicjowanego przez prezydenta Francji Emmanuela Macrona w celu ożywienia zbiorowego zarządzania, współpracy międzynarodowej i multilateralizmu w czasach rosnących wyzwań i kwestionowania międzynarodowych norm i instytucji. W tym roku w ramach nadrzędnego tematu „Powrót do lepszej planety” dyskusje skupią się na poprawie globalnego zarządzania zdrowiem i promowaniu zielonego finansowania.
