Zasady postępowania z towarami, w tym zasady ich likwidacji, regulują przepisy prawa. Przy czym należy mieć na uwadze, że według przepisów formą likwidacji jest: sprzedaż, nieodpłatne przekazanie lub niszczenie. Podobnie jak inne towary, również alkohol był i jest likwidowany zgodnie zobowiązującymi przepisami prawa. Jedną z podstawowych zasad stosowanych przy likwidacji towarów jest zasada gospodarnego prowadzenia likwidacji, mająca na celu minimalizację kosztów. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie, a ostateczne rozstrzygnięcie zatwierdzane jest przez organ likwidacyjny w danej jednostce KAS.
Na ostateczne rozstrzygnięcie co do sposobu likwidacji zatrzymywanych przez KAS towarów – czy to poprzez ich sprzedaż, nieodpłatne przekazanie, czy też zniszczenie – ma wpływ wiele czynników, np. treść rozstrzygnięcia sądu, status celny towaru, stan towaru. Alkohol, jako ten nienadający się do spożycia, często z niewiadomych źródeł, na przestrzeni lat likwidowany był głównie poprzez niszczenie w punktach zlewnych miejskich oczyszczalni ścieków – ulegając biodegradacji w biologicznym procesie oczyszczania ścieków.
Ustawy i racjonalne podejście do sytuacji umożliwiły przekazywanie rekwirowanego alkoholu
Sytuacja dotycząca postępowania z zatrzymanym alkoholem diametralnie zmieniła się w okresie pandemii. Obecnie w skali kraju, praktycznie każdego dnia, potrzebne są bardzo duże ilości spirytusu – wykorzystywanego do dezynfekcji budynków, ulic, pomieszczeń czy floty samochodów służbowych. Wcześniej, z oczywistych względów, takich potrzeb nie było. Warto również dodać, że alkohol przekazywany jest przez KAS na potrzeby dezynfekcyjne nie tylko placówek medycznych, ale także innych jednostek czy służb zaangażowanych w walkę z pandemią (stacje sanitarno-epidemiologiczne, policja, wojsko itp., np. do dezynfekcji pojazdów służbowych).
Zmiana formy niszczenia alkoholu (niszczeniem jest też użycie go do celów dezynfekcyjnych) wynika zatem wprost z aktualnych potrzeb i dzieje się w oparciu o przepisy. Ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U poz. 568 z 31 marca 2020 r.) wprowadzono zmianę w Kodeksie postępowania karnego, polegającą na możliwości nieodpłatnego przekazania w stanie zagrożenia epidemicznego lub stanie epidemii zajętych przedmiotów mających znaczenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa publicznego podmiotom leczniczym, Państwowej Straży Pożarnej, Siłom Zbrojnym RP, Policji, Straży Granicznej oraz instytucjom państwowym i samorządowym (dodanie art. 232 b w ustawie Kodeks postępowania karnego). Cytat z uzasadnienia do wprowadzenia ww. przepisu art. 232b KPK: „2.15. Zmiany dotyczące depozytów pochodzących z przestępstwa: Zawarto również szczególną regulację dotyczącą przedmiotów zajętych w trybie art. 217 Kodeksu postępowania karnego, uwarunkowaną szczególną sytuacją epidemiczną związaną z COVID-19.
Niszczenie lub przechowywanie zajętych substancji, w tym zwłaszcza alkoholu, pochodzących z przestępstwa, o których mowa w projekcie, w sytuacji zagrożenia epidemicznego stanowiłoby trwonienie zasobów, mających znaczenie dla bezpieczeństwa publicznego i nosiłoby znamiona marnotrawstwa. Jednocześnie pozostawienie tychże środków w depozycie również nie znajduje uzasadnienia wobec charakteru zagrożenia epidemicznego. Postępowanie w tej kwestii wymaga stanowczych i szybkich działań w kierunku przejęcia i przekazania do wykorzystania zasobów, które mogą być zużyte w celu natychmiastowego podniesienia poziomu bezpieczeństwa publicznego”.
Alkohol nie jest badany bo nie służy celom spożywczym
W obecnej sytuacji epidemiologicznej jak najbardziej uzasadnione i znajdujące oparcie w przepisach jest wykorzystanie alkoholu do niektórych celów dezynfekcyjnych. W związku z tym na etapie likwidacji alkohol badany jest pod kątem stężenia (do dezynfekcji, zgodnie z zaleceniami inspekcji sanitarnej, nadaje się alkohol o stężeniu minimum 60%).
Przekazywanie alkoholu na cele dezynfekcyjne zawsze odbywa się za zgodą i pod nadzorem właściwego wojewódzkiego sanepidu, zgodnie z wytycznymi i procedurą. Lubelska Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna (WSSE), z którą współpracujemy w tym zakresie, przed każdym takim przekazaniem wyraża zgodę na przekazanie i wskazuje podmioty, do których alkohol powinien trafić. Należy podkreślić natomiast, że cały czas jest to alkohol niewiadomego pochodzenia i tym samym nie posiada żadnych wartości spożywczych. Na etapie likwidacji nie jest więc badany pod tym kątem – bo nie ma takiej potrzeby, a wiązałoby się z niepotrzebnymi kosztami. Niemniej przy niektórych sprawach (zwłaszcza w przypadku dużych zatrzymań) znajdują się w aktach sprawozdania z badań laboratoryjnych, które przeprowadzane były jeszcze na etapie zatrzymania alkoholu. Takie badania również przekazujemy do sanepidu.
„Foliowy” przemyt to już przeszłość. Dziś hurtowo przemyca się i produkuje nielegalnie alkohol
Alkohol przekazywany jest podmiotom na cele dezynfekcyjne w opakowaniach, w których został zatrzymany – nie jest zlewany z mniejszych pojemników do jednego zbiorczego. Przy czym jest to zarówno alkohol pochodzący z udaremnionych prób przemytu (najczęściej przemycany jest w szklanych lub plastikowych butelkach), jaki zatrzymany w ramach kontroli prowadzonych na terenie kraju – likwidacja przez KAS nielegalnych miejsc produkcji i rozlewni alkoholu (w takich przypadkach alkohol zatrzymywano m.in. w 1000-litrowych pojemnikach typu „Mauser” /zbiornik IBC, w 1- lub 5-litrowych plastikowych butelkach). Jeżeli chodzi o zatrzymania alkoholu w woreczkach foliowych, to taki przemyt był popularny jeszcze w końcówce lat 90. XXw. Teraz z tego typu formą przemytu nie mamy na granicy do czynienia. Jednocześnie informuję, że z każdego zatrzymania sporządzana jest dokumentacja, z opisem zatrzymanych towarów, a każdy depozyt jest plombowany. I w takiej formie przechowywany jest w magazynie.
Dezynfekcja w szpitalach pod odpowiedzialnością karną
Ze względu na rodzaj towaru – przed przyjęciem alkoholu podmiot, któremu jest on przekazywany, musi zaakceptować określone przez organ likwidacyjny warunki. Niedotrzymanie tych warunków, np. wykorzystanie alkoholu w innym celu niż dezynfekcyjny, może skutkować odpowiedzialnością karną. Przekazanie pochodzącego z przemytu alkoholu do zniszczenia – przez wykorzystanie go do dezynfekcji – odbywa się na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego, podpisywanego przez strony przekazania. Taki alkohol przekazywany jest nieodpłatnie, nie są więc wystawiane żadne faktury. W każdym przypadku, po wykorzystaniu alkoholu, podmiot, który go otrzymał, zobowiązany jest składać organowi likwidacyjnemu stosowne oświadczenie. Także sam proces likwidacji towarów przez organ KAS jest nadzorowany, i jak każde działanie administracji, podlega różnym kontrolom.
Alkohol od Urzędu Skarbowego w Białej Podlaskiej na cele dezynfekcyjne dla szpitala <<<<>>>>Link
3.000 litrów alkoholu dla bialskiego szpitala <<<<>>>>Link
materiał: Radio Biper Biała Podlaska
tekst: Leszek Niedaleki / Michał Deruś rzecznik prasowy Izby Administracji Skarbowej w Lublinie
zdjęcia: arch.radiobiper.info
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
