Wiosną szczególnie aktywne stają się pyłki drzew, takich jak brzoza, olcha czy leszczyna. Zwiększone stężenie pyłków w powietrzu potęguje objawy u osób uczulonych. Alergia może wystąpić w każdym wieku.
Czym jest alergia
Alergie oznaczają nadwrażliwość na jakąś substancję, czyli na alergen. U osób zdrowych alergeny nie wywołują żadnych oznak choroby. U alergików pojawia się nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego. Pyłki roślin, roztocza, a także zanieczyszczenia powietrza mogą znacząco obniżyć komfort życia osób uczulonych.
Objawy alergii wiosennej
Objawy alergii na pyłki często są podobne do przeziębienia. Ale w przypadku przeziębienia często pojawia się również ból gardła, gorączka i żółta, gęsta wydzielina z nosa. Symptomy alergii mogą zmieniać się z dnia na dzień i trwać dłużej niż przeziębienie. Mogą się też nasilać w zależności od rodzajów pyłków i wrażliwości danej osoby.
Najbardziej charakterystycznymi objawami alergii na pyłki są:
- nawracający katar, zatkany nos, kichanie
- zapalenie spojówek (przekrwione spojówki, łzawiące, niekiedy opuchnięte oczy)
- suchy, męczący kaszel (bez cech ostrej infekcji)
- drapanie w gardle, duszność
- swędzące zmiany skórne
- nawrotowe infekcje górnych dróg oddechowych
- bóle głowy, zmęczenie.
Jak radzić sobie z alergią?
Alergii nie można zapobiec. Możliwe jest jednak złagodzenie objawów za pomocą leków
i przez unikanie kontaktu z alergenem. Nie zawsze jest to jednak możliwe, bo pyłki rozprzestrzeniają się z wiatrem.
Istnieją metody ograniczania alergenu w otoczeniu:
- monitorowanie kalendarza pylenia i unikanie spacerów w godzinach porannych, gdy stężenie pyłków jest najwyższe
- warto korzystać z oczyszczaczy powietrza oraz regularnie wietrzyć pomieszczenia, najlepiej w godzinach wieczornych lub po deszczu
- noszenie okularów przeciwsłonecznych
- częste mycie twarzy, zmiana ubrań po powrocie do domu oraz prysznic przed snem pomagają zmyć pyłki z ciała i włosów.
Alergia na pyłki zaostrza się przez dym tytoniowy. Dlatego nie pal i unikaj przebywania
w zadymionym środowisku.
Kiedy i gdzie szukać pomocy?
Specjaliści zalecają, aby osoby z alergią wziewną nie lekceważyły objawów i w razie ich nasilenia skonsultowały się z lekarzem.
Jeśli zachodzi taka potrzeba i objawy alergii utrudniają codzienne funkcjonowanie, trzeba zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu (podstawowej opieki zdrowotnej), który może wystawić skierowanie do specjalisty – alergologa. W województwie Lubelskim jest 41 poradni alergologicznych i 14 poradni alergologicznych dla dzieci – mówi Dagmara Marczewska, zastępca dyrektora ds. medycznych Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
W 2024 roku blisko 50 tysięcy osób w naszym województwie korzystało z pomocy specjalistów alergologów. Z tego zdecydowana większość, bo ponad 49 tysięcy osób leczyło się w poradniach alergologicznych. Ponad 1300 osób było leczonych w szpitalach, na oddziałach alergologicznych. Leczone są zarówno dzieci, jak i dorośli. Alergia dotyczy osób w każdym wieku – dodaje dyrektor Marczewska.
Skutki nieleczonej alergii
Nieleczone objawy alergii na pyłki mogą prowadzić do pogorszenie jakości życia, a także
do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak:
- astma oskrzelowa
- przewlekłe zapalenie zatok
- zapalenie, a nawet uszkodzenie spojówek.
Sezon pyłkowy trwa od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Leki dostępne bez recepty i profilaktyczne unikanie alergenów często łagodzą problemy, a czasami całkowicie je usuwają. Jednak w razie nasilenia objawów nie należy zwlekać z konsultacją z lekarzem. Odpowiednio dobrane leczenie pozwala uniknąć groźnych powikłań i cieszyć się pełnią wiosennej aury.
materiał: Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ
tekst i zdjęcia: Magdalena Musiatowicz starsza specjalistka Zespół Komunikacji Społecznej i Promocji Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ
opracowanie: Gwalbert Krzewicki