Janów Podlaski ponownie miastem? Czekają konsultacje społeczne (film)

Zamiar przywrócenia miejscowości Janów Podlaski statusu miasta wiązany jest z przypadającą w 2025 r. 560. rocznicą ulokowania we wsi Porchów praw miejskich chełmińskich oraz przyjęcia od imienia ówczesnego biskupa łuckiego Jana Łosowicza nazwy Janów.

Prawa miejskie Janów utracił ukazem carskim 1 stycznia 1870 r., po ponad 405 latach, w wyniku rosyjskich represji będących konsekwencją aktywnego udziału mieszkańców w Powstaniu Styczniowym. Ponownie Janów Podlaski odzyskał prawa miejskie w 1918 r., jednak po kolejnym ich odebraniu, tym razem w 1944 r. przez okupantów hitlerowskich, nigdy ich nie odzyskał. 

„Decyzja o wszczęciu procedury przywrócenia praw miejskich będzie swoistym hołdem oddanym naszym przodkom i przywróceniem stanu prawnego mieszkańcom miasta i gminy Janów Podlaski. W oparciu o zapisy ustawy o samorządzie gminnym, nadanie miejscowości statusu miasta, dokonywane jest w sposób uwzględniający infrastrukturę społeczną i techniczną oraz układ urbanistyczny i charakter zabudowy, a więc za utworzeniem miasta przemawiają przesłanki, które wskazują, że miasto tworzone jest na terenie zurbanizowanym, o przewadze ludności nierolniczej, posiadającym odpowiedni potencjał gospodarczy i odpowiednio ukształtowaną infrastrukturę w zakresie urządzeń komunalnych i komunikacyjnych a także spełniającego funkcję lokalnego ośrodka oświaty, kultury i handlu. Janów Podlaski spełnia również wymóg demograficzny, który stanowi, iż o prawa miejskie mogą wnioskować miejscowości z co najmniej dwoma tysiącami mieszkańców. Janów Podlaski na koniec 2024 r. według ewidencji ludności miał 2529 mieszkańców.” – czytamy w uzasadnieniu uchwały rady gminy podjętej 21 lutego 2025 r.

Po otrzymaniu przez Janów Podlaski statusu miasta gmina może zyskać:

1) większy prestiż, Janów Podlaski będzie kolejnym miastem w powiecie bialskim, co zwiększy jego znaczenie w skali lokalnej (powiat) i regionalnej (województwo);
2) podniesienie atrakcyjności miejscowości w oczach młodych ludzi, którzy chcieliby się tu osiedlać;
3) większą dostępność do środków pomocowych Unii Europejskiej, oprócz programów dla wsi możliwe będzie aplikowanie o środki dla miast;
4) szansę na przyciągnięcie inwestorów, poprawa na rynku pracy;
5) łatwiejszą promocję walorów turystycznych;
6) zwiększenie dynamiki rozwoju Janowa Podlaskiego.

Status miasta nie wiąże się z niekorzystnymi dla mieszkańców zmianami:

1) mieszkańcy nie ponoszą żadnych wydatków z tytułu uzyskania praw miejskich;
2) uzyskanie statusu miasta nie pociąga za sobą obowiązku wymiany dowodu osobistego i innych dokumentów;
3) nie wzrosną z tego tytułu opłaty lokalne (podatki od nieruchomości, odpady komunalne) – reguluje to uchwała Rady Gminy, a nie status miejscowości;
4) dodatki dla nauczycieli bez zmian – decyduje liczba mieszkańców a nie status miejscowości;
5) bezpośrednie dopłaty rolnicze bez zmian, miejscowość nie musi być wsią, aby rolnik je otrzymał;
6) uzyskanie statusu miasta nie spowoduje zakazu hodowli zwierząt gospodarskich oraz upraw na gruntach ornych;
7) nie zmieni się kod pocztowy miejscowości ani poszczególne adresy.

Jedyny koszt jaki poniesie Gmina, po uzyskaniu praw miejskich dla Janowa Podlaskiego, to zmiana szyldów i pieczątek w Urzędzie Gminy Janów Podlaski (docelowo byłby to Urząd Miejski w Janowie Podlaskim), a także koszt podziałów działek związanych z dostosowaniem granic obrębów ewidencyjnych do granic miasta.

Click to accept marketing cookies and enable this content

Zadecydują mieszkańcy

Radni gminy Janów Podlaski podjęli uchwałę o przeprowadzeniu konsultacji społecznych, podczas których mieszkańcy gminy będą mogli wyrazić swoją opinię na temat przywrócenia miejscowości Janów Podlaski praw miejskich. Konsultacje te zaplanowano na marzec br. Mieszkańcy otrzymają do wypełnienia ankiety o treści „Czy jest Pani/Pan za nadaniem miejscowości Janów Podlaski statusu miasta?” z możliwością odpowiedzi Tak/Nie/Wstrzymuję się.

Ponadto, na 14 marca o godz. 18:00 zaplanowano w Gminnym Ośrodku Kultury w Janowie Podlaskim spotkanie z mieszkańcami, podczas którego zostaną podane wszelkie szczegóły dotyczące podmiotowej kwestii. Wyniki konsultacji zostaną podane do 31 marca. Dotrzymanie wszystkich terminów i zgoda mieszkańców będą skutkowały przywróceniem praw miejskich od 1 stycznia 2026 r.

– Pierwsze, co zrobimy, to szeroka komunikacja edukująca mieszkańców, co się zmieni, jeśli chodzi o przejście z osady na miasto. Konsultacje będą szerokie, od spotkania w sali kinowej GOK po ankiety wypełniane przez mieszkańców, które rozniosą sołtysi. Tak szeroko zakrojona kampania informacyjna wraz z informacją zwrotną w postaci ankiet da nam pełen pogląd na sytuację i opinię mieszkańców, czy rzeczywiście warto stać się miastem – wyjaśnił wójt Karol Michałowski. Jak podkreślił, zmiana ta nie pociągnie za sobą konsekwencji w postaci podwyżki stawek podatków, czego najbardziej obawiają się mieszkańcy. – Przypominam, że to rada gminy raz do roku uchwala budżet i podejmuje decyzję o tym, jakiej wielkości będą podatki, ale nie jest to związane z tym, czy Janów jest osadą, czy miastem.

_____
materiał: Radio Biper Gmina Janów Podlaski
zdjęcie: Mariusz Maksymiuk
film: Mariusz Maksymiuk / Bartek Sawa Sawicki
opracowanie: Anna Ostapiuk