To będzie ciężkie przeżycie (dla niektórych).
Zbliża się wielka reforma polskiej ortografii!
Zmiany wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku.
Oto co nas czeka:
Pisownia wielką literą nazw mieszkańców wsi oraz miast, ich dzielnic oraz osiedli,
np. Warszawianin, Bialczanin, Międzyrzeczanin, Wolanin, Łomazianin, Sławatyczanin.
Wielką literą będziemy pisać nazwy firm i marek wyrobów przemysłowych.
Wielkie litery w pojedynczych egzemplarzach wyrobów.
Przykład: „samochód marki Ford” i „pod oknem zaparkował czerwony Ford”.
Wielkie litery w pisowniach własnych, takich jak np. Kometa Halleya.
Wielkie litery we wszystkich członach wielowyrazowych nazw geograficznych i miejscowych, których drugi człon jest rzeczownikiem w mianowniku: Morze Marmara, Pustynia Gobi, Półwysep Hel, Wyspa Uznam, Dolina Krzny, Szwajcaria Podlaska.
Wielka litera nazw obiektów przestrzeni publicznej stojących na początku wyrazu np. aleja, osiedle, plac, park, kopiec, kościół, pałac.
Na przykład: Plac Zbawiciela, Park Kościuszki, Kopiec Wandy, Kościół Mariacki, Aleja Tysiąclecia, Park Potockich, Plac Jagielloński.
Wyraz ulica będzie zapisywany jak dotychczas, małą literą.
Wielka litera wszystkie człony wielowyrazowych nazwach lokali usługowych i gastronomicznych.
Zmiana obejmie także zapis nazwach orderów, medali, odznaczeń, nagród i tytułów honorowych.
W życie wejdzie też zmiana dotycząca rozdzielnej pisowni cząstek -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście ze spójnikami.
Na przykład: „Zastanawiam się, czy by nie pojechać w góry”.
Wprowadzona zostanie ponadto łączna pisownia członu pół- w wyrażeniach:
na przykład: półzabawa, półnauka; półżartem, półserio; półspał, półczuwał
oraz pisownia z łącznikiem w połączeniu typu: pół-Polka, pół-Francuzka (odniesionym do jednej osoby).
W parach wyrazów równorzędnych, podobnie lub identycznie brzmiących, występujących zwykle razem, dopuszczone zostaną trzy wersje pisowni: z łącznikiem, np. tuż-tuż, trzask-prask; z przecinkiem, np. tuż, tuż; trzask, prask, a także rozdzielnie.
Dopuszczona zostanie rozdzielna pisownia cząstek takich jak super-, ekstra-, eko-, wege-, mini-, maksi-, midi-, mega-, makro-, które mogą występować również jako samodzielne wyrazy.
Wprowadzona zostanie również jednolita łączna pisownia cząstek niby-, quasi- z wyrazami zapisywanymi małą literą.
Polacy chcący (!!!) dochowywać zasad poprawnej pisowni będą musieli przyzwyczaić się też do łącznej pisownia nie- z przymiotnikami i przysłówkami odprzymiotnikowymi bez względu na kategorię stopnia.
Polszczyzna ma być prostsza i bardziej jednolita
Zmiany wprowadza Rada Języka Polskiego. Mają one przynieść „korzyść w postaci uproszczenia i ujednolicenia zapisu poszczególnych grup wyrazów i połączeń, eliminacji wyjątków, a także likwidacji przepisów, których zastosowanie jest z różnych powodów problematyczne, np. wymaga od piszącego zbyt drobiazgowej analizy znaczeniowej tekstu”.
„To zaś przyczyni się do zmniejszenia liczby błędów językowych oraz – być może – umożliwi piszącym skupienie się na innych niż ortograficzne aspektach poprawności tekstu.”
Rada zaznacza, że większość z wprowadzonych zmian była postulowana już wiele lat temu, jednak z najrozmaitszych powodów nie udało się wcześniej nadać im mocy obowiązującej.
materiał: Radio Biper Biała Podlaska
tekst, zdjęcia i opracowanie: Leszek Niedaleki
grafika: https://pan.pl/
