„Nakłady powiatów i miast na prawach powiatu na szpitale w latach 2015-2022” to raport, który powstał w ramach cyklu „Analizy samorządowe” Związku Powiatów Polskich. Dokument powstał w oparciu o dane ze sprawozdań RB28s składanych przez jednostki samorządu terytorialnego do regionalnych izb obrachunkowych, skąd trafiają do Ministerstwa Finansów. Publikacja obejmuje analizę wydatków w rozdziale 85111 – szpitale ogólne w latach 2015-2022.
Z roku na rok coraz więcej
Na przestrzeni lat będących przedmiotem analizy powiaty i miasta na prawach powiatu wydatkowały na szpitale ogólne przeszło 7 mld zł. Co ważne, powiaty z każdym rokiem objętym analizą wydatkowały na szpitale więcej niż poprzednio. Podczas gdy w 2015 roku wydatki powiatów na szpitale wyniosły 259 mln zł, w 2022 roku było to już 713 mln zł.
Tendencja wzrostowa w zakresie wydatków na szpitale ogólne była też widoczna w przypadku miast na prawach powiatu, ale tylko do 2021 roku, bo rok później nastąpił wyraźny spadek. I tak: w 2015 roku miasta na prawach powiatu wydatkowały na szpitale 347 mln złotych, a sześć lat później 564 mln zł. Jednak w ubiegłym roku było to już tylko 485 mln złotych, a więc o 81 mln mniej niż w 2021 roku.
Struktura wydatków
Wydatki na programy finansowane z udziałem środków europejskich oraz innych pochodzących ze źródeł bezzwrotnych stanowiły zdecydowaną mniejszość. W przypadku powiatów w samym tylko 2022 roku wyniosły zaledwie 2% (15.654.626 zł vs. 697.101.092 zł). Z kolei w przypadku miast na prawach powiatu w tym samym okresie było to niecałe 3,8% (18.465.682 zł vs. 466.826.029 zł).
Wydatki majątkowe nad bieżącymi
W wydatkach zarówno powiatów, jak i miast na prawach powiatu dominowały wydatki majątkowe. Miało to miejsce we wszystkich latach objętych analizą. W 2022 roku powiaty na wydatki majątkowe w rozdziale 85111 – szpitale ogólne wydały w sumie przeszło 669 mln złotych, a na wydatki bieżące – ponad 43 mln zł. W przypadku miast na prawach powiatu było to – odpowiednio – przeszło 444 mln i ponad 41 mln złotych.
Inwestycje górą
Wśród wydatków majątkowych największe znaczenie mają wydatki dotyczące inwestycji. W powiatach i miastach na prawach powiatu na inwestycje, dotacje celowe na sfinansowanie i dofinansowanie kosztów inwestycji i zakupów inwestycyjnych oraz pomoc finansową na inwestycje wydatkowano w latach 2015-2022 łącznie ponad 4,3 mld zł. O ile powiaty przeznaczyły na te cele ponad 2,5 mld złotych, o tyle w przypadku miast na prawach było to przeszło 1,8 mld złotych.
Wydatki bieżące
W odniesieniu do wydatków bieżących szczególną uwagę zwracają wydatki na pokrycie ujemnego wyniku finansowego oraz zobowiązań szpitali. W przypadku powiatów zauważalny jest znaczący
wzrost – w latach 2019-2021 – wydatków na pokrycie ujemnego wyniku finansowego szpitali powiatowych. W 2020 roku padł tym zakresie rekord, który wyniósł aż blisko 128 mln zł. Od 2021 r. można zaobserwować spadek, na który prawdopodobnie wpływ miało wejście w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 listopada 2019 roku (sygn. K 4/171).
Nieco inaczej kształtowała się sytuacja miast na prawach powiatu. W ich przypadku spadek wydatków i stabilizację odnotowano w 2017 i 2018 roku, po czym nastąpił ponownie wzrost w latach 2019-2020, a następnie spadek w latach 2021-2022.
W zakresie wydatków bieżących przygotowany przez Związek Powiatów Polskich raport dostarcza również danych na temat wysokości środków przeznaczonych na pokrycie przejętych zobowiązań po zlikwidowanych jednostkach sektora finansów publicznych, a także na pokrycie zobowiązań zakładów opieki zdrowotnej i pokrycie przejętych zobowiązań po przekształconych jednostkach zaliczanych do sektora finansów publicznych.
Więcej informacji
Przytoczone dane to tylko niektóre z informacji, które zostały uwzględnione w raporcie. Znalazły się tam też chociażby dane dotyczące wydatków powiatów i miast na prawach powiatów z tytułu zakupu i objęcia udziałów, wniesienia wkładów oraz dopłat w spółkach prawa handlowego.
Pełna treść raportu raporcie „Nakłady powiatów i miast na prawach powiatu na szpitale w latach 2015-2022” jest dostępna na stronie Związku Powiatów Polskich (kliknij: tutaj).
materiał: Związek Powiatów Polskich
tekst i zdjęcia: Rafał Rudka
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
