Na przełomie października i listopada 2021 r. odbyło się zebranie wiejskie w miejscowości Zagacie, na którym wystosowano wniosek o zmianę nazwy sołectwa na Zahacie. W dniach 14-23 grudnia przeprowadzono konsultacje, w wyniku których z 44 uprawnionych do głosowania mieszkańców 41 z nich opowiedziało się za zmianą nazwy, a tylko jedna osoba była przeciwna. O opinię w tej sprawie został poproszony Starosta Bialski Mariusz Filipiuk, który odniósł się do sprawy pozytywnie, dodając jednocześnie w piśmie zwrotnym informację: „W ewidencji gruntów i budynków prowadzonych przez starostę, jak też w bazie przekazanej do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, występuje nazwa miejscowości powszechnie stosowana, czyli Zahacie.„
Konieczność ujednolicenia nazwy Gmina dyktuje troską o ułatwienie funkcjonowania mieszkańców miejscowości. – Dla mieszkańców było to uciążliwe, ponieważ w ewidencji ludności funkcjonowali jako mieszkańcy Zagacia, natomiast ziemia, która leżała na tym samym terenie, była w Zahaciu. Żyli z tym, ale mieli z tym związane kłopoty – zauważa zastępca wójta Andrzej Krywicki. – Przejrzałem historię tej miejscowości i okazuje się, że w połowie XIX w. około 1856 r. w dokumentach oficjalnych wspomina się o nazwie Zahacie. To był folwark Zahacie i ta nazwa funkcjonowała według mieszkańców i historyków do 1996 r. Wtedy nagle pojawiły się Zagacie, choć nikt nie potrafi powiedzieć, w jaki sposób do tego doszło. Do dziś na przystanku istnieje nazwa „Zahacie” wymalowana pędzlem. Postanowiliśmy więc wystąpić z prośbą o ujednolicenie, co ma na celu m.in. uniknięcie problemów związanych z okręgami wyborczymi. Państwowa Komisja Wyborcza porządkuje te kwestie formalne, a te nazwy wprowadzały dysonans. Ułatwi to życie mieszkańcom.
Wniosek o zmianę urzędowej nazwy miejscowości Zagacie na Zahacie zostanie przedłożony na ręce Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji za pośrednictwem Wojewody Lubelskiego. Termin wyznaczono na 31 marca br. Zmiana nazwy ma nastąpić od 1 stycznia 2023 r.
Zmiany, jak zauważa wnioskodawca, nie będą niosły za sobą większych kosztów. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ma w ewidencji ten obszar jako Zahacie, sytuacja ta dotyczy również ewidencji gruntów, natomiast dowodów osobistych nie używa się od dłuższego czasu do wskazywania adresu zamieszkania. – Jedyne koszty, jakie mogą zaistnieć, to wymiana dowodu rejestracyjnego pojazdów, ewentualna wymiana prawa jazdy, co i tak trwa sukcesywnie, a także wymiana pieczęci u rolników VAT-owców. Część kosztów spadnie na Starostwo Powiatowe, ponieważ trzeba będzie wymienić dwie tablice przed wjazdem z jednej i drugiej strony do Zahacia – wymienia Andrzej Krywicki.
Jak podaje Towarzystwo Przyjaciół Kodnia, przytaczając hasła słownikowe i encyklopedyczne, Zagacie leżące w gm. Kostomłoty w XIX w. było folwarkiem stanowiącym własność kościoła w Kodniu. W roku 1886 był tam 1 dom i 11 mieszkańców na 432 morgach. Samo słowo zagacie oznaczało m.in. „zagony położone daleko w polu” (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego).
Na mapie Taktycznej Polski z 1933 r. miejscowość widnieje jako Zahacie.
Uchwałę w sprawie wystąpienia z wnioskiem do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji za pośrednictwem Wojewody Lubelskiego o zmianę urzędowej nazwy miejscowości Zagacie na Zahacie podjęli jednogłośnie w dniu 21 marca 2022 r.
materiał: Sesja Rady Gminy Kodeń z dnia 21 marca 2022 r.
tekst i opracowanie: Anna Ostapiuk
