Komisja Europejska i wysoki przedstawiciel unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa uruchamiają strategię „Brama na świat” – nową europejską strategię na rzecz rozwoju inteligentnych, czystych i bezpiecznych połączeń w dziedzinie technologii cyfrowych, energii i transportu oraz na rzecz wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej, edukacji i badań naukowych na całym świecie. Ta inicjatywa służy zrównoważonym i pewnym połączeniom, z korzyścią dla ludzi i dla planety. Ma ona pomóc w pokonaniu najpilniejszych globalnych wyzwań, począwszy od zmiany klimatu i ochrony środowiska, po poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego i zwiększenie konkurencyjności oraz wzmocnienie globalnych łańcuchów dostaw. Celem inicjatywy „Brama na świat” jest uruchomienie inwestycji na kwotę 300 mld euro w latach 2021–2027, a tym samym wsparcie trwałej odbudowy gospodarczej na całym świecie, przy uwzględnieniu potrzeb naszych partnerów oraz strategicznych interesów UE.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała: – Pandemia COVID-19 pokazała, jak bardzo powiązany jest świat, w którym żyjemy. W ramach globalnej odbudowy pragniemy zmienić sposób, w jaki łączymy nasz świat, a tym samym zapewnić nam wszystkim lepszą przyszłość. Model europejski polega na inwestowaniu zarówno w twardą, jak i miękką infrastrukturę, w realizowaniu zrównoważonych inwestycji w sektorze technologii cyfrowych, klimatu i energii, transportu, zdrowia, edukacji i badań naukowych, a także w dbaniu o sprzyjające środowisko gwarantujące równe warunki działania. Będziemy wspierać inteligentne inwestycje w infrastrukturę na wysokim poziomie, przy poszanowaniu najwyższych norm społecznych i standardów środowiskowych, zgodnie z demokratycznymi wartościami oraz międzynarodowymi normami UE. Strategia „Brama na świat” to wzór prezentujący sposób, w jaki Europa może stworzyć odporniejsze połączenia z całym światem.
Wysoki przedstawiciel/wiceprzewodniczący Josep Borrell stwierdził: – Połączenia w kluczowych sektorach pomagają tworzyć wspólnoty interesów i wzmacniać nasze łańcuchy dostaw. Silniejsza pozycja Europy na świecie oznacza rozsądne zaangażowanie wspólnie z naszymi partnerami, mocno zakorzenione w naszych podstawowych zasadach. Za pośrednictwem strategii „Brama na świat” potwierdzamy naszą wizję szybkiego rozwoju sieci połączeń, które muszą opierać się na uznanych na szczeblu międzynarodowym normach, zasadach i przepisach. Dzięki temu wszyscy skorzystamy z równych szans.
UE od wielu lat jest zaufanym partnerem, który realizuje zrównoważone projekty na wysokim poziomie, uwzględniając potrzeby krajów partnerskich i zapewniając trwałe korzyści społecznościom lokalnym, pamiętając jednocześnie o strategicznych interesach Unii Europejskiej.
Strategia „Brama na świat” ma na celu zwiększenie inwestycji promujących wartości demokratyczne i wysokie standardy, dobre rządy i przejrzystość, równe partnerstwa, zieloną, czystą i bezpieczną infrastrukturę oraz stymulujących inwestycje sektora prywatnego.
Realizowana w ramach podejścia „Drużyna Europy” strategia „Brama na świat” pozwoli na powiązanie UE, a także jej państw członkowskich z instytucjami finansowymi i rozwojowymi, w tym z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) i Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR). Będzie ona dążyć do zmobilizowania sektora prywatnego w celu pobudzenia inwestycji z myślą o wpływie transformacyjnym. Kluczową rolę w określaniu i koordynowaniu projektów w ramach strategii „Brama na świat” w krajach partnerskich odegrają delegatury UE na całym świecie, współpracując z Drużyną Europy.
Strategia „Brama na świat” opiera się na nowych narzędziach finansowych przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych UE na lata 2021–2027. Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR) – „Globalny wymiar Europy”, Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) III, a także Interreg, InvestEU i unijny program w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa”; wszystkie te instrumenty umożliwiają UE pozyskiwanie środków na publiczne i prywatne inwestycje w priorytetowych obszarach, w tym w zakresie łączności. W szczególności w latach 2021–2027 w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Plus (EFSD+), finansowe ramię (ISWMR) – „Globalny wymiar Europy”, udostępniona zostanie kwota sięgająca 135 mld euro na gwarantowane inwestycje w projekty infrastrukturalne, 18 mld euro zostanie udostępnione w formie dotacji z budżetu UE, zaś instytucje finansowania przewidują nawet 145 mld euro na planowane inwestycje.
Uzupełniając swój zestaw narzędzi finansowych, UE rozważa możliwość ustanowienia europejskiego instrumentu kredytów eksportowych w celu uzupełnienia istniejących uzgodnień dotyczących kredytów eksportowych na szczeblu państw członkowskich; pozwoliłoby to zwiększyć ogólny potencjał UE w tym obszarze. Instrument pomógłby wyrównać szanse przedsiębiorstw z UE funkcjonujących na rynkach państw trzecich, na których muszą one coraz częściej stawiać czoła zagranicznym konkurentom, którzy otrzymują duże wsparcie ze strony swoich rządów. Ułatwiłoby to tym przedsiębiorstwom uczestnictwo w projektach infrastrukturalnych.
UE udostępni swoim partnerom nie tylko solidne warunki finansowe, oferując dotacje, korzystne pożyczki i gwarancje budżetowe w celu zmniejszenia ryzyka inwestycji i poprawy zdolności obsługi zadłużenia, ale również będzie promować najwyższe standardy w zakresie zarządzania środowiskowego, społecznego i strategicznego. UE zapewni swoim partnerom pomoc techniczną, aby podnieść ich zdolność do wypracowania wiarygodnych projektów zapewniających optymalne wykorzystanie środków finansowych w obszarze infrastruktury.
Strategia „Brama na świat” to inwestycja w międzynarodową stabilność i współpracę. Strategia ta będzie dowodem na to, iż wartości demokratyczne oznaczają pewność i sprawiedliwość dla inwestorów, zrównoważony rozwój dla partnerów oraz długoterminowe korzyści dla mieszkańców całego świata.
To wkład Europy w zmniejszanie globalnej luki inwestycyjnej. Wymaga on wspólnych wysiłków, zgodnie z podjętym w czerwcu 2021 r. zobowiązaniem przywódców G–7 do zainicjowania opartego na wartościach, wysokich standardach oraz przejrzystego partnerstwa infrastrukturalnego w celu zaspokojenia globalnych potrzeb w zakresie rozwoju infrastruktury.
UE jest zdecydowana współpracować z partnerami o podobnych poglądach i wspólnie z nimi promować inwestycje w zrównoważoną łączność. Strategia „Brama na świat” oraz amerykańska inicjatywa „Odbudujmy lepszy świat” będą się wzajemnie wzmacniać. To zobowiązanie do współpracy zostało potwierdzone podczas tegorocznej konferencji ONZ w sprawie zmiany klimatu COP26, podczas której UE i Stany Zjednoczone zgromadziły partnerów o podobnych poglądach, aby wspólnie wyrazić zaangażowanie na rzecz rozwiązania kryzysu klimatycznego poprzez rozwój czystej i odpornej infrastruktury, w myśl idei zerowych emisji netto w przyszłości.
Strategia „Brama na świat” opiera się na osiągnięciach strategii na rzecz konektywności Europa–Azja z 2018 r., na zawartych niedawno z Japonią i Indiami partnerstwach na rzecz konektywności, a także na planach gospodarczych i inwestycyjnych dla państw regionu Bałkanów Zachodnich, Partnerstwa Wschodniego i południowego sąsiedztwa. Jest ona w pełni zgodna z Agendą ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i określonymi w niej celami zrównoważonego rozwoju oraz porozumieniem paryskim.
Kolejne działania
Projekty w ramach strategii „Brama na świat” będą opracowywane i realizowane w ramach inicjatyw Drużyny Europy. Instytucje UE, państwa członkowskie i europejskie instytucje finansowe będą współpracować z europejskimi przedsiębiorstwami, a także z rządami, społeczeństwem obywatelskim i sektorem prywatnym w krajach partnerskich.
Wysoki przedstawiciel/wiceprzewodniczący Komisji, komisarze ds. partnerstw międzynarodowych oraz polityki sąsiedztwa i rozszerzenia będą kontynuować realizację strategii „Brama na świat” i wspierać koordynację między wszystkimi zainteresowanymi stronami, pod ogólnym przywództwem przewodniczącej Komisji.
Wypowiedzi członków Kolegium:
Komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych Jutta Urpilainen stwierdziła: – Strategia „Brama na świat” to oferta Europy dotycząca budowania partnerstw na równych prawach. Odzwierciedla ona długoletnie zaangażowanie Europy w zrównoważoną odnowę gospodarczą w każdym z naszych krajów partnerskich. Za pośrednictwem strategii „Brama na świat” chcemy stworzyć silne i trwałe powiązania – nie uzależnienia – między Europą a światem. Chcemy stworzyć nową przyszłość dla młodych ludzi.
Komisarz do spraw sąsiedztwa i rozszerzenia Olivér Várhelyi dodał: – Punktem wyjścia do globalnej konektywności UE są jej państwa ościenne. Na konektywności opierają się wszystkie plany gospodarczo-inwestycyjne, które niedawno uruchomiliśmy dla państw regionu Bałkanów Zachodnich, wschodniego i południowego sąsiedztwa. Mamy na myśli konektywność w obrębie Europy, w obrębie tych regionów. Plany te opracowywane były w ścisłej współpracy z naszymi partnerami. Pierwsze rezultaty płynące z ich realizacji w ramach strategii „Brama na świat” w regionach sąsiadujących z UE będą widoczne jeszcze podczas kadencji obecnej Komisji.
