Uroczystość została odprawiona w intencji mieszkańców parafii Hrud i pracowników Nadleśnictwa Biała Podlaska. Jednocześnie uczczono 425 – lecie Unii Brzeskiej i 25 – lecie beatyfikacji Męczenników Podlaskich z Pratulina. Przed mszą delegacja uczniów z dyrektorem Jackiem Kisielem złożyła wiązankę przy krzyżu i płycie upamiętniającej dzielne kobiety ,,Obrończynie wiary i godności w 1876 r.”
Uroczystość uświetniły poczty sztandarowe ze Szkoły Podstawowej im. Bł. Męczenników Podlaskich w Hrudzie i Bialskiego Batalionu Polskich Drużyn Strzeleckich. Uczestnikami mszy byli m.in. starsi i młodsi mieszkańcy Hruda oraz okolicznych miejscowości. Szczególnym wydarzeniem był chrzest dziecka absolwentki szkoły w Hrudzie, która obecnie mieszka na stałe w Krakowie. Miało to symboliczne znaczenie, gdyż w czasie prześladowań unici jechali do Galicji i Krakowa, aby potajemnie chrzcić swoje dzieci lub zawierać śluby.
,,Święte Dęby” to trzy pomniki przyrody – piękne kilkusetletnie drzewa. W tym miejscu , według tradycji ustnej, w czasie prześladowań Unitów Podlaskich przez władze carskie, kobiety z parafii Hrud chroniły swoje dzieci przed przymusowym ochrzczeniem w obrządku prawosławnym.
(…) Śmiertelna cisza opadła, nikt nie śmiał się poruszyć, byli jakby sparaliżowani, ale, kiedy zdawało się, że już wszystko przepadło, serca matek przemówiły: pozbierały dzieci, ogarnęły je naprędce i, jak która stała, boso i w koszulach, zaczęły się niepostrzeżenie wymykać do sadów, potem chyłkiem za stodoły, potem w pola i przepadły w szarudze i w skołtunionych świtowych mgłach (…).
-Władysław St. Reymont „Z ziemi chełmskiej”
Tekst: Katarzyna Nowosadzka
Zdjęcia: Joanna Panasiuk