Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki, powiedział: – InvestEU przyczyni się do ożywienia gospodarczego Europy oraz transformacji klimatycznej i cyfrowej. Co istotne, państwa członkowskie będą mogły korzystać z InvestEU jako narzędzia wdrażania swoich planów odbudowy i zwiększania odporności.
Program InvestEU zapewni UE kluczowe długoterminowe finansowanie, przyciągając prywatne inwestycje wspierające trwałą odbudowę i pomagając w budowaniu bardziej ekologicznej, cyfrowej i odpornej gospodarki europejskiej.
Główne elementy dzisiejszego kompromisu to:
- Cztery segmenty polityki: zrównoważona infrastruktura, badania naukowe, innowacje i cyfryzacja, MŚP, inwestycje społeczne i umiejętności.
- Gwarancja budżetowa UE w wysokości 26,2 mld euro, rozdzielona orientacyjnie między cztery segmenty polityki w następujący sposób:
- segment dotyczący zrównoważonej infrastruktury: 9,9 mld euro
- segment dotyczący badań naukowych, innowacji i cyfryzacji: 6,6 mld euro
- segment dotyczący MŚP: 6,9 mld euro
- segment dotyczący inwestycji społecznych i umiejętności: 2,8 mld euro
- Inwestycje strategiczne będą możliwe we wszystkich czterech segmentach w celu uwzględnienia przyszłych potrzeb europejskiej gospodarki i promowania otwartej autonomii strategicznej UE w kluczowych sektorach.
- Co najmniej 30 proc. inwestycji w ramach InvestEU przyczyni się do osiągnięcia celów Unii w zakresie działań w dziedzinie klimatu. Tym samym InvestEU jest jednym z głównych programów UE przyczyniających się do wdrożenia planu inwestycyjnego na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu.
- InvestEU ustanowi również specjalny program sprawiedliwej transformacji (filar 2 mechanizmu sprawiedliwej transformacji) służący generowaniu dodatkowych inwestycji dla regionów objętych sprawiedliwą transformacją posiadających zatwierdzony terytorialny plan sprawiedliwej transformacji.
- Państwa członkowskie będą mogły dobrowolnie realizować część swoich planów w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności za pośrednictwem Programu InvestEU i Centrum Doradztwa InvestEU.
- Aby zapewnić szybkie wdrażanie i zasięg lokalny, InvestEU będzie wdrażany we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i Europejskim Funduszem Inwestycyjnym oraz wieloma innymi partnerami wykonawczymi, w tym międzynarodowymi instytucjami finansowymi oraz krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi.
Dalsze działania
Po technicznej finalizacji tekstu odzwierciedlającego porozumienie polityczne Parlament Europejski i Rada będą musiały zatwierdzić tekst, aby umożliwić wejście w życie rozporządzenia i uruchomienie InvestEU.
10 listopada 2020 r. Parlament Europejski, państwa członkowskie UE zebrane w Radzie oraz Komisja osiągnęły porozumienie polityczne w sprawie następnego długoterminowego budżetu UE oraz instrumentu NextGenerationEU. Kolejnym krokiem jest pilne przyjęcie rozporządzenia w sprawie WRF, rozporządzenia w sprawie Next Generation EU oraz zmian decyzji w sprawie zasobów własnych w ramach odpowiednich kompetencji i procedur.
Długoterminowy budżet UE, po jego przyjęciu, w połączeniu z inicjatywą Next Generation EU – która jest instrumentem tymczasowym służącym stymulowaniu odbudowy Europy – będą stanowić największy w historii pakiet środków stymulacyjnych, jaki kiedykolwiek finansowano z budżetu UE. Wynosząca łącznie kwota 1,8 bln euro posłuży odbudowie Europy po pandemii COVID-19. Będzie to Europa bardziej ekologiczna, cyfrowa i odporna.
Kontekst
InvestEU jest proponowanym przez UE sztandarowym programem inwestycyjnym, którego celem jest ożywienie europejskiej gospodarki. Jest w stanie zapewnić długoterminowe finansowanie i wspierać polityki Unii w wychodzeniu z głębokiego kryzysu gospodarczego i społecznego. Program InvestEU opiera się na sukcesie planu inwestycyjnego dla Europy i Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS).
