Według Światowej Organizacji Zdrowia, rocznie z powodu szkodliwego spożycia alkoholu umiera ok. 3,3 milionów ludzi na całym świecie (dane WHO na 2012 rok). Jak wynika z innych statystyk, każda osoba na naszym globie powyżej 15 roku życia, spożywa średnio 6,2 litra czystego alkoholu rocznie, czyli 13,5 gramów dziennie (dane WHO na 2010 rok). Większy odsetek osób pijących w nadmiarze, obserwuje się głównie w krajach wysoko rozwiniętych ekonomicznie. Alkohol zawsze uzależnia, czy to w dużych ilościach, czy rozkładanych w odstępach czasowych – tych, którzy mają predyspozycje do uzależnień.
Światowy Dzień Trzeźwości ma na celu zwrócenie uwagi na problem alkoholizmu i zagrożeń z tego wynikających.
Alkoholizm, to od ponad roku najpopularniejsza po koronawirusie choroba na świecie. My Polacy jesteśmy w świecie rozpoznawalni z naszych „mocnych głów”. Ostatnio padł rekord w jego spożywaniu, a mianowicie: 15 promili we krwi – dawka śmiertelna. Alkohol jest również bardzo znaczacym czynnikiem ryzyka pojawienia się przemocy w rodzinie.
To już kolejne obchody Światowego Dnia Trzeźwości inne niż dotychczas , bo żyjemy w pandemii koronawirusa. Całe rodziny z dziećmi pozamykane są w domach. Obowiązuje też kwarantanna. Częstym zjawiskiem staje się wychodzenie z domu po alkohol pomimo zakazu. Nadużywanie alkoholu i przemoc w rodzinie podczas trwania pandemii trafia na podatny grunt. Alkoholik – przemocowiec ma dużo czasu. Zwiększyła się więc skala fizycznego i psychicznego znęcania nad najbliższymi szczególnie nad dziećmi.
Światowy Dzień Trzeźwości pokazuje nam i zwraca uwagę ludziom na to, jak bardzo szkodliwy wpływ alkohol ma na nas i nasze życie.
Warto więc aby nie tylko w dniu 15 kwietnia 2021 roku, zachować trzeźwość, lecz także zachowywać ją codziennie.
Trzeźwienie w więzieniu
Abstynencja więźniów jest wymuszona izolacją penitencjarną i nie gwarantuje definitywnego zerwania z nałogiem. Dlatego skazani, u których stwierdzono uzależnienie od alkoholu, poddawani są specjalistycznym oddziaływaniom terapeutycznym w warunkach izolacji penitencjarnej. Trzeźwienie to bardzo długi i złożony proces. Ludzie uzależnieni bardzo często nie zauważają problemu swojego nadmiernego picia i nie przyznają się do alkoholizmu. Szukają wtedy usprawiedliwienia dla swojego nałogu, tłumacząc, że kieliszek wódki lub piwo, jeszcze nikomu nie zaszkodziło. Ale nie trzeba codziennie pić aby być alkoholikiem , a nie każdy alkoholik jest człowiekiem z marginesu społecznego. Osoba uzależniona nie przestanie natychmiastowo pić i nie zacznie kontrolować swojego problemu . Nie leczone uzależnienie w konsekwencji może doprowadzić człowieka do śmierci. Pierwszym krokiem na drodze wychodzenia z nałogu jest przyznanie się przed samym sobą, że „mam problem z alkoholem”. Jest to pierwszy krok do poradzenia sobie zarówno z chorobą ,jak też z innymi problemami życiowymi , które doprowadziły człowieka do kryzysu i pobytu więzieniu.
Dlatego też osadzeni w warunkach izolacji penitencjarnej korzystają ze specjalistycznych oddziaływań terapeutycznych oraz ruchów trzeźwościowych w ramach wspólnoty Anonimowych Alkoholików . Dzięki takim oddziaływaniom nabywają podczas odbywania kary pozbawienia wolności umiejętności społecznych niezbędnych do trzeźwego życia po opuszczeniu zakładu karnego .
Specjalistyczne oddziaływania
W Zakładzie Karnym w Białej Podlaskiej od ponad szesnastu lat funkcjonuje oddział terapeutyczny dla mężczyzn uzależnionych od alkoholu. Celem głównym naszej terapii jest wzbudzenie i wzmocnienie w każdym pacjencie motywacji do zmiany zachowania problemowego, jakim jest nadużywanie alkoholu oraz poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
Ogłoszony w roku 2020 stan epidemii koronawirusem spowodował to , że nasze dotychczasowe oddziaływania związane z funkcjonowaniem oddziału musiały zostać przewartościowane. Staraliśmy się dostosować prowadzenie terapii w taki sposób aby zachować wszelkie zalecenia i wymogi sanitarne związane z epidemią , ale jednocześnie nadal utrzymać prowadzenie oddziaływań terapeutycznych bez szkody dla pacjentów. Kolejna trudność to mitingi AA i spotkania w bezpośrednim kontakcie ze sponsorami AA . I tu wychodząc na przeciw sytuacji pandemii nasz oddział terapeutyczny dostosował się tak , aby zapewnić jak największą dostępność dla pacjentów z wykorzystaniem technologii internetowych Skype oraz telefonicznych. Pacjenci pracujący w programie 12 kroków AA aby nie przerywać programu, odbywają spotkania indywidualne za pomocą komunikatora Skype , łącząc się ze swoimi sponsorami przebywającymi na wolności. Za pomocą komunikatora Skype odbywaja się również cotygodniowy mitingi AA on-line. Pacjenci oddziału podczas mitingu odbywającego się w dużej sali terapeutycznej łączą się z trzeźwiejącymi alkoholikami z wolności i prowadzą wspólnie miting , widząc się i słysząc. Uczestnicy terapii , ale także i goście z AA z zadowoleniem wypowiadają się o tej formie kontaktu i wymiany potrzebnych doświadczeń na temat trzeźwienia . Wszyscy jednak czekają niecierpliwie , że będzie możliwy stopniowy powrót do bezpośrednich spotkań naszych pacjentów ze środowiskiem abstynenckim spoza ZK . Dla podtrzymania efektów terapii budowanie „wolnościowego” środowiska wsparcia dla abstynencji jest podstawowym warunkiem do utrzymywania trzeźwości dla skazanych opuszczających zakład karny.
Bez wątpienia, trudności na drodze ku trzeźwieniu osób uzależnionych będą się pojawiały. Każdy alkoholik, bez względu na to w jakim miejscu przebywa i kim jest, potrzebuje pomocy, bo bez niej zatopi w alkoholu nie tylko swoje smutki czy problemy, ale również straci zdrowie, a nawet życie.
I dlatego jesteśmy głęboko przekonani o tym, jak bardzo potrzebne są narzędzia nabyte w trakcie terapii uzależnienia i podczas odbywania kary pozbawienia wolności, czyli w czasie wykorzystanym do trzeźwienia .
materiał: Zakład Karny w Białej Podlaskiej
tekst i zdjęcia: chor. Paweł Makaruk Rzecznik Prasowy Dyrektora Zakładu Karnego w Białej Podlaskiej / opracowanie mjr Anna Lesiuk mjr Janusz Gąsiecki
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
