W pierwszym naborze konkursowym Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych powiat bialski był jednym z siedmiu powiatów (na 20 powiatów ziemskich i 4 miasta na prawach powiatu) województwa lubelskiego, który nie otrzymały żadnego wsparcia finansowego. Mimo rzucającego się w oczy klucza politycznego przy podziale środków w I konkursie, lokalni przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości zapewniali nas, że przy podziale środków kierowano się zasadą zrównoważonego rozwoju oraz szansą otrzymania większego wsparcia w kolejnych naborach.
Powiat bialski jest największym powiatem województwa lubelskiego, posiadającym najbardziej rozbudowaną sieć drogową oraz realizującym swoje zadania dla ponad 110 000 mieszkańców. Wymaga to szczególnie dużych nakładów pracy oraz zaangażowania pracowników Starostwa Powiatowego. Niestety po raz kolejny nie dostrzegają tego przedstawiciele administracji rządowej. Analiza podziału środków z konkursowej części Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych jest tego najlepszym dowodem.
W ramach II naboru konkursowego powiaty ziemskie i miasta na prawach powiatu w województwie lubelskim otrzymały łącznie 63 703 811,82 zł. Średnio jeden samorząd szczebla powiatowego powinien otrzymać zatem ok. 2 645 325,49 zł. Podobnie jak było to we wcześniejszym naborze statystyka bardzo rzadko pokrywała się z rzeczywistością. Jedne samorządy otrzymały bardzo wysokie wsparcie kosztem innych samorządów, które nie dostały nic, albo środki były bardzo małe. Wyliczenia precyzyjnie pokazuje poniższa tabela:
Porównując środki otrzymane przez samorządy powiatowe widzimy ogromne dysproporcje pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Niektóre powiaty (np. biłgorajski lub łukowski) otrzymały łącznie kilkunastomilionowe wsparcie swoich inwestycji, podczas gdy inne nie otrzymały żadnych środków (np. parczewski i włodawski) lub wsparcie było minimalne (bialski). Wytłumaczeniem nie może być kondycja finansowa poszczególnych samorządów. Wsparcie otrzymywały bardzo bogate samorządy jak powiat puławski, łęczyński czy świdnicki, podczas gdy były pomijane biedniejsze samorządy jak włodawski. Pokazuje to doskonale zestawienie otrzymanych kwot wsparcia z tzw. wskaźnikiem Pmówiącym o dochodach podatkowych danej jednostki.
Sytuacja podobnie wyglądała w przypadku miast na prawach powiatu. Bez wątpienia rekordzistą jest miasto Chełm, które w ramach obu konkursów otrzymało 39 800 000 zł. Na drugim biegunie znalazło się miasto Biała Podlaska, która mimo podobnego potencjału oraz problemów rozwojowych nie otrzymała w obu naborach żadnych środków.
Zgodnie z zapisami ogłoszenia konkursowego powiat bialski wnioskował o wsparcie trzech inwestycji na kwotę 23 138 600 zł. Jako, że na etapie składania wniosków Lubelski Urząd Wojewódzki nie przedstawił żadnych precyzyjnych kryteriów odnośnie rodzajów priorytetowych inwestycji czy kwoty wnioskowanego wsparcia powiat bialski zgłosił trzy inwestycje zgodnie z poniższą tabelą:
Mimo tak szerokiego wachlarza działań decyzją Komisji Oceniającej powołanej przez Wojewodę Lubelskiego postanowiono powiatowi bialskiemu przyznać zaledwie 270 000 zł (słownie dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych). Oprócz kwoty proponowanego niskiej kwoty wsparcia zwraca uwagę również fakt, wspierania podobnych inwestycji w innych powiatach województwa lubelskiego. Wsparcie inwestycji na drogach powiatowych otrzymały m.in. powiaty zamojski, krasnostawski, opolski, tomaszowski czy kraśnicki. Rozbudowę budynku na potrzeby muzeum będzie prowadzić powiat biłgorajski, a projekt dotyczący zabezpieczenia energetycznego powiatowej infrastruktury społecznej m.in. powiat puławski.
Wsparcie zadania pn. „Zabezpieczenie energetyczne SP ZOZ Międzyrzec Podlaski” wycenionego w kosztorysie na 1 438 600 zł, kwotą zaledwie 270 000 zł praktycznie uniemożliwia jego realizację. Proponowana kwota pokryje niecałe 19% zaplanowanych w ramach projektu prac. Trudno wyobrazić sobie, że przy napiętym budżecie powiatu oraz zwiększającej się liczbie zadań narzucanych przez administrację rządową zostaną wygospodarowane dodatkowe środki w wysokości 1 168 600 zł.
Powiat bialski otrzymał środki na pokrycie zaledwie ok. 1% działań zgłoszonych do II naboru konkursowego Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.
Powyższa analiza jasno pokazuje, że powiat bialski ma prawo czuć się ponownie pokrzywdzony rozdaniem środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Podobne odczucie mogą mieć również inne samorządy powiatowe naszego regionu. Najjaskrawsze przykłady to także powiat parczewski, włodawski i miasto Biała Podlaska.
Środki na inwestycje dofinansowane w ramach RFIL pochodzą z obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, który jest własnością Skarbu Państwa. Jest to zatem dług zaciągany na konto wszystkich obywateli. Niestety korzyści z realizacji tego programu są dostępne tylko dla wybranych samorządów oraz ich mieszkańców. Jest to niezgodne z konstytucyjną zasadą równości wszystkich obywateli wobec prawa, a także prowadzi do podważenia idei samorządności przez obecną władzę.
Jako radni Porozumienia Samorządowego będziemy głośno mówić o wszelkich przypadkach krzywdzenia mieszkańców powiatu bialskiego przez administrację rządową, zgodnie ze słowami złożonej na I sesji przysięgi. Naszym obowiązkiem jest dbanie o interesy naszej wspólnoty samorządowej. Powyższa analiza pokazuje, że stoją za nami argumenty merytoryczne przedstawione w sposób rzeczywisty i obiektywny.
tekst i zdjęcia: Daniel Dragan Wiceprzewodniczący Rady Powiatu Bialskiego
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
