Komisja przedstawia plan działania na rzecz integracji i włączenia społecznego na lata 2021–2027. Plan działania wspiera włączenie społeczne dla wszystkich, uznaje ważny wkład migrantów w budowanie UE oraz analizuje bariery, które mogą utrudniać udział w życiu społeczeństwa europejskiego i włączenie do niego osób pochodzących ze środowisk migracyjnych, zarówno nowo przybyłych, jak i tych, którzy posiadają już obywatelstwo. Opiera się na zasadzie, że integracja sprzyjająca włączeniu społecznemu wymaga wysiłków zarówno ze strony zainteresowanej osoby, jak i społeczności przyjmującej. W planie ujęto nowe działania, które opierają się na osiągnięciach poprzedniego planu działania z 2016 r.
Wiceprzewodniczący ds. promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas powiedział: – Włączenie społeczne to wzorzec europejskiego stylu życia. Polityka integracji i włączenia społecznego ma zasadnicze znaczenie dla nowo przybyłych, dla społeczności lokalnych i przyczynia się do tworzenia spójnych społeczeństw i silnych gospodarek. Każdy, kto ma prawo do pobytu w Europie, powinien mieć dostęp do narzędzi niezbędnych do pełnego wykorzystania własnego potencjału oraz do przyjęcia praw i obowiązków związanych z naszą Unią.
Komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson powiedziała: – Integracja i włączenie społeczne to słuchanie społeczności migrantów i zapewnienie wszystkim praw, niezależnie od pochodzenia. Integracja uwzględniająca włączenie społeczne daje te same narzędzia i wsparcie potrzebne do uczestnictwa w życiu społecznym, tak aby migranci mogli w pełni wykorzystać swój potencjał, a nasze społeczeństwa mogły czerpać z ich siły i umiejętności.
Europejskie podejście do integracji i włączenia społecznego
Jak podkreślono w nowym pakcie o migracji i azylu, udana integracja i włączenie społeczne stanowią zasadniczy element dobrze zarządzanej i skutecznej polityki migracyjnej i azylowej. Mają one również zasadnicze znaczenie dla spójności społecznej i dla dynamicznej gospodarki, która przynosi korzyści wszystkim.
W planie działania proponuje się ukierunkowane i dostosowane do potrzeb wsparcie uwzględniające indywidualne czynniki, które mogą stanowić szczególne wyzwanie dla osób ze środowisk migracyjnych, takie jak płeć czy religia. Udana integracja i włączenie społeczne zależą zarówno od wczesnego działania, jak i od długoterminowego zaangażowania.
Chociaż rządy krajowe są przede wszystkim odpowiedzialne za tworzenie i wdrażanie polityki społecznej, UE odgrywa kluczową rolę we wspieraniu państw członkowskich poprzez finansowanie, opracowywanie wytycznych oraz wspieranie odpowiednich partnerstw. Główne działania to:
- Kształcenie i szkolenie sprzyjające włączeniu społecznemu – od wczesnego dzieciństwa po szkolnictwo wyższe, ułatwiające uznawanie kwalifikacji i ustawiczne uczenie się języków, przy wsparciu z funduszy UE.
- Poprawa możliwości zatrudnienia i uznawania umiejętności, aby w pełni docenić wkład społeczności migrantów, a zwłaszcza kobiet, oraz zapewnić im wsparcie w wykorzystywaniu ich pełnego potencjału. Komisja będzie współpracować z partnerami społecznymi i gospodarczymi oraz z pracodawcami w celu promowania integracji na rynku pracy, wspierania przedsiębiorczości i ułatwiania pracodawcom uznawania i oceniania umiejętności.
- Promowanie dostępu do usług zdrowotnych, w tym usług w zakresie zdrowia psychicznego, dla osób ze środowisk migracyjnych. Oprócz specjalnego finansowania ze środków UE, plan działania mówi o zapewnianiu ludziom informacji o ich prawach oraz uznaje szczególne wyzwania, przed którymi stoją kobiety, zwłaszcza w czasie ciąży i po porodzie. Plan działania wspiera również państwa członkowskie w wymianie najlepszych praktyk w tej dziedzinie.
- Dostęp do odpowiedniego i przystępnego cenowo mieszkalnictwa finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Azylu i Migracji oraz programu InvestEU, a także finansowanie platform służących wymianie doświadczeń na szczeblu lokalnym i regionalnym na temat zwalczania dyskryminacji na rynku mieszkaniowym i segregacji mieszkaniowej.
Plan działania będzie realizowany poprzez mobilizację finansowania UE i tworzenie partnerstw ze wszystkimi zaangażowanymi podmiotami: migrantami, społecznościami przyjmującymi, partnerami społecznymi i gospodarczymi, społeczeństwem obywatelskim, władzami lokalnymi i regionalnymi oraz sektorem prywatnym. Wzmocniona zostanie pozycja społeczności przyjmujących i wspierana będzie ich rola, która polega na opracowywaniu i wdrażaniu środków i programów integracyjnych. Równocześnie podkreśla się rolę odpowiedzialności zainteresowanych osób za udział w życiu społeczeństwa przyjmującego. Celem planu jest również dążenie do unowocześnienia dostępu do usług za pomocą narzędzi cyfrowych. Ponadto plan przyczyni się do rozwoju wiedzy naukowej w celu wspierania dalszego rozwoju polityki i zapewnienia dobrego monitorowania wyników.
Kontekst
Na dzień dzisiejszy około 34 mln mieszkańców UE urodziło się poza UE (około 8 proc. ludności UE), a 10 proc. młodych ludzi (w wieku 15–34 lat) urodzonych w UE ma co najmniej jednego rodzica urodzonego za granicą. Migranci i obywatele UE pochodzący ze środowisk migracyjnych odgrywają ważną rolę w społeczeństwie europejskim i w różnych sektorach naszej gospodarki, m.in. pracując w zawodach o krytycznym znaczeniu. Niemniej stoją oni przed wyzwaniami, jeśli chodzi o dostęp do edukacji, zatrudnienia, opieki zdrowotnej oraz włączenie społeczne (zob. statystyki).
Plan działania na rzecz integracji i włączenia społecznego uzupełnia obecne i przyszłe strategie UE na rzecz wspierania równości i spójności społecznej, tak aby wszyscy byli w pełni zaangażowani w europejskie społeczeństwa i mogli w pełni w nich uczestniczyć. Będzie on realizowany wraz z zapowiadanym planem wdrożenia Europejskiego filaru praw socjalnych oraz unijnym planem działania przeciwko rasizmowi. Będzie również ściśle powiązany z unijnymi ramami strategicznymi na rzecz równouprawnienia, włączenia społecznego i udziału Romów, strategią na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025, strategią na rzecz równości osób LGBTIQ 2020–2025, planowaną strategią zwalczania antysemityzmu oraz sprawozdaniem na temat obywatelstwa UE.
