Z kart historii miasta możemy natomiast wyczytać o pierwszych zmianach wizerunkowych terenów po radziwiłłowskich i ich obiektów jakie dokonał starosta Józef Rudnicki. To dzięki niemu dokonano odbudowy i rozpoczęto remonty zabudowań na potrzeby Bialskiego Starostwa a dawny dziedziniec zadrzewiono stwarzając przestrzeń do spacerów i spotkań, nazwany Parkiem Miejskim. Prace te wykonano w latach 20. tych XIX wieku. Okres powojenny i dekady czasów PRL – u nie sprzyjały podejmowaniu działań mających na celu uporządkowania istniejącego zadrzewienia.
Na przestrzeni wielu lat, niepielęgnowane drzewa próchniały i obumierały, te w najgorszym stanie doraźnie je wycinano. Obecnie również stwarzają zagrożenie. Przy letnich burzach z silnym wiatrem, często całe drzewa lub ich stare konary są powalane na alejki spacerowe bądź na przyległe do parku ulice. Pozostawione po nich pnie butwieją i straszą swoim wyglądem. Poprzez samosiewy „zalesienie” parku zwiększa się, co widoczne jest, zwłaszcza w części nie zrewitalizowanych XVII – wiecznych wałów, będących częścią obwarowań ziemnych typu staroholenderskiego założenia pałacowego Radziwiłłów. Urok tej części parku jest bardzo wątpliwy i jest świadectwem dawnego zaniechania, przez wiele dekad, ochrony zabytku mający dla naszego miasta ogromne historyczne znaczenie mogący pełnić również, atrakcję turystyczną. Dodatkowo wysokie korony drzew, zasiedlone są wronimi gniazdami a spadające z góry ptasie odchody nie zachęcają do odwiedzania tej części parku.
Zgodnie z założeniami I i II etapu rewitalizacji pozbyto się częściowo małowartościowego drzewostanu. Dzięki temu odsłonięto skrywane za nimi cenne radziwiłłowskie zabytki co można zauważyć chociażby przy głównym wjeździe od ulicy Warszawskiej. Nowe, planowe zasadzenia młodych drzew, tworzenie nowych terenów zielonych oraz ich właściwa pielęgnacja sprzyja uzyskaniu nie tylko przestrzeni odpowiedniej dla miejsca rekreacji i wypoczynku ale także stwarza estetyczny kontekst dla istniejących zabytkowych budowli. Możemy mieć nadzieje, że trwająca obecnie kolejna rewitalizacja terenów założenia radziwiłłowskiego, będzie kontynuacją rozpoczętego trendu i odsłoni zabytki w tym kaplicę św. Jozafata Kuncewicza oraz obie wieżyczki wschodnią i zachodnią od strony południowej, tak jak możemy zobaczyć je na starych widokówkach z XIX w. ukazujących założenie pałacowo – obronne Radziwiłłów.
tekst i zdjęcia: Jarosław Domański (Fotos)
opracowanie: Gwalbert Krzewicki
