Komisja Europejska z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne osiągnięte przez Parlament Europejski i państwa członkowskie UE w Radzie w sprawie wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+). EFS+ będzie głównym instrumentem finansowym służącym wdrażaniu Europejskiego filaru praw socjalnych, wspieraniu miejsc pracy i tworzeniu sprawiedliwego, sprzyjającego włączeniu społecznemu społeczeństwa. Fundusz zapewni również państwom członkowskim bardzo potrzebne zasoby na odbudowę naszych społeczeństw i gospodarek po kryzysie związanym z koronawirusem.
Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom, powiedział: – Gdy wyjdziemy z kryzysu, ten instrument finansowy będzie służył nam do inwestowania w ludzi i do budowania Europy bardziej społecznej oraz bardziej sprzyjającej włączeniu społecznemu. EFS+ pomoże stworzyć więcej równych szans, zapewnić lepszy dostęp do rynku pracy, sprawiedliwsze warunki pracy i lepszą ochronę socjalną. Fundusz skupi się na zwalczaniu ubóstwa i rozwijaniu odpowiednich umiejętności na potrzeby transformacji cyfrowej i ekologicznej, podkreślając wartość i potrzeby młodych ludzi: naszego następnego pokolenia.
Nicolas Schmit, komisarz do spraw miejsc pracy i praw socjalnych, powiedział: – Kryzys naraził na zagrożenia zwłaszcza młodzież, dzieci i społeczności znajdujące się w trudnej sytuacji. Musimy skierować naszą energię na włączenie społeczne. Trzeba stworzyć nowe możliwości zatrudnienia i zwiększyć liczbę wykwalifikowanych i odpornych pracowników, gotowych do przejścia na zieloną i cyfrową gospodarkę. EFS+ pomoże państwom członkowskim odbudować sprawiedliwsze i bardziej integracyjne społeczeństwo, które będzie przeciwdziałać ubóstwu i stworzy możliwości dla wszystkich.
Całkowity budżet EFS+ wynosi 88 mld euro (w cenach z 2018 r.). Fundusz będzie inwestować w ludzi, tworzyć i chronić możliwości zatrudnienia, promować włączenie społeczne, zwalczać ubóstwo, a także rozwijać umiejętności potrzebne do transformacji cyfrowej i ekologicznej. Zgodnie z propozycją Komisji będzie on również zawierał bardziej ambitny wymóg inwestowania w młodzież i przeciwdziałania ubóstwu dzieci.
Zgodnie z porozumieniem politycznym EFS+ będzie:
- Inwestować w młodych ludzi, którzy zostali szczególnie dotknięci kryzysem społeczno-gospodarczym po pandemii koronawirusa. Państwa członkowskie, które są powyżej średniej UE pod względem odsetka młodzieży niekształcącej się, niepracującej ani nieszkolącej się (tzw. młodzież NEET w wieku od 15 do 29 lat), powinny przeznaczyć co najmniej 12,1 proc. środków z EFS+ na pomoc tym młodym ludziom w zdobyciu kwalifikacji lub dobrej jakości zatrudnienia. Wszystkie pozostałe państwa członkowskie muszą przeznaczyć odpowiednią kwotę swoich środków z EFS+ na ukierunkowane działania wspierające środki na rzecz zatrudnienia młodzieży. Komisja wzywa również państwa członkowskie do wykorzystania tej i innych dostępnych możliwości finansowania w celu dalszego zwiększenia inwestycji w środki na rzecz zatrudnienia ludzi młodych.
- Wspierać osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji, dotknięte utratą miejsc pracy i redukcją dochodów: państwa członkowskie będą musiały przeznaczyć co najmniej 25 proc. swoich środków z EFS+ na promowanie włączenia społecznego.
- Zapewnić osobom najbardziej potrzebującym żywność i podstawową pomoc materialną poprzez włączenie do EFS+ obecnego Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD). Wszystkie państwa członkowskie przeznaczą na ten cel co najmniej 3 proc. swoich środków z EFS+.
- Inwestować w dzieci, które ucierpiały w wyniku kryzysu. Państwa członkowskie o poziomie ubóstwa dzieci wyższym niż przeciętny w UE powinny wykorzystać co najmniej 5 proc. swoich środków z EFS+ na rozwiązanie tego problemu. Wszystkie pozostałe państwa członkowskie muszą przeznaczyć odpowiednią kwotę swoich środków z EFS+ na ukierunkowane działania mające na celu zwalczanie ubóstwa dzieci, a Komisja wzywa państwa członkowskie do wykorzystania tej i innych istniejących możliwości finansowania do dalszego zwiększania inwestycji w walkę z ubóstwem dzieci.
- Bezpośrednio wspierać innowacje społeczne przez nowy komponent EFS+ dotyczący zatrudnienia i innowacji społecznych, dysponujący specjalną pulą środków finansowych w wysokości 676 mln euro.
Co dalej?
Po osiągnięciu porozumienia politycznego Parlament Europejski i Rada będą musiały formalnie zatwierdzić rozporządzenie w sprawie EFS+ w celu jego wejścia w życie.
Długoterminowy budżet UE w połączeniu z inicjatywą NextGenerationEU – która jest instrumentem tymczasowym służącym stymulowaniu odbudowy Europy – będą stanowić największy w historii pakiet środków stymulacyjnych, jaki kiedykolwiek finansowano z budżetu UE. Wynosząca łącznie kwota 1,8 bln euro (w cenach z 2018 r.) posłuży odbudowie Europy po pandemii COVID-19. Będzie to Europa bardziej ekologiczna, cyfrowa i odporna.
Ostatni etap przyjęcia kolejnego długoterminowego budżetu UE osiągnięto 17 grudnia 2020 r. Komisja Europejska zaczęła przyznawać środki w ramach nowego długoterminowego budżetu UE od dnia 1 stycznia 2021 r.
Z kolei, aby Komisja mogła rozpocząć zaciąganie pożyczek w ramach NextGenerationEU, konieczna jest jeszcze ratyfikacja decyzji w sprawie zasobów własnych przez wszystkie państwa członkowskie zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi.
Kontekst
Fundusz będzie wspierać państwa członkowskie w walce z kryzysem spowodowanym pandemią koronawirusa, w osiągnięciu wysokiego poziomu zatrudnienia, sprawiedliwej ochrony socjalnej oraz stworzeniu wykwalifikowanej i odpornej siły roboczej, przygotowanej do przejścia na zieloną i cyfrową gospodarkę.
Tym samym EFS+ daje swój wkład w finansowanie wdrażania zasad Europejskiego filaru praw socjalnych poprzez działania w dziedzinie zatrudnienia, umiejętności i kształcenia oraz włączenia społecznego.
