Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: – Jedynie podejmując globalną i solidarną współpracę, możemy pokonać koronawirusa. Potrzebujemy międzynarodowego podejścia polegającego na współpracy wielu podmiotów, a jak pokazujemy dzisiaj „Drużyna Europy”, czyli Komisja Europejska i państwa członkowskie UE, zobowiązała się do zapewnienia powodzenia programu COVAX i ułatwienia wszystkim ludziom na całym świecie sprawiedliwego dostępu do szczepionki.
Jutta Urpilainen, komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych, powiedziała: – Tylko jeżeli zapewnimy sprawiedliwy dostęp do szczepionki przeciwko COVID-19 na całym świecie, zakończymy pandemię i zapewnimy trwałe ożywienie gospodarcze; współpraca z naszymi krajami partnerskimi ma kluczowe znaczenie, abyśmy mogli doprowadzić do lepszej i zdrowszej odbudowy.
Program COVAX, który jest współkierowany przez Gavi, Sojusz na rzecz Szczepionek i Szczepień, Koalicję na rzecz innowacji dotyczących gotowości na wypadek wystąpienia epidemii (CEPI) i WHO, ma na celu przyspieszenie opracowania i produkcji szczepionek przeciwko COVID19 oraz zapewnienie sprawiedliwego i równego dostępu dla wszystkich krajów na świecie.
W ramach wspólnego zaangażowania UE (Komisji, państw członkowskich i europejskich instytucji finansowych, w szczególności EBI) w celu uruchomienia zasobów na rzecz globalnej reakcji na pandemię koronawirusa, Komisja zamierza zmobilizować do 400 mln euro w postaci gwarancji na rzecz wsparcia programu COVAX i jego podstawowych celów w ramach wysiłków formuły „Drużyna Europy”. Szczegółowe warunki udziału i wkładu UE zostaną określone w najbliższych dniach i tygodniach. „Drużyna Europy” jest gotowa wykorzystać swoją wiedzę fachową i zasoby w pracy w ramach COVAX, aby przyspieszyć opracowanie i produkcję światowej podaży szczepionek dla obywateli na całym świecie, w biednych i bogatych krajach, a także aby zwiększyć skalę tych prac i produkcji.
Udział UE w programie COVAX będzie stanowił uzupełnienie trwających negocjacji UE z przedsiębiorstwami produkującymi szczepionki. Celem tych negocjacji jest zwiększenie zdolności produkcyjnych producentów szczepionek, co zintensyfikuje globalne wysiłki.
Kontekst:
Komisja Europejska stawia sobie za cel zagwarantowanie, że szczepionka będzie dostępna dla wszystkich potrzebujących, a nie tylko dla mieszkańców Unii. Nikt nie jest bezpieczny, dopóki wszyscy nie będziemy bezpieczni. Dlatego Komisja natychmiast odpowiedziała na wezwanie WHO do podjęcia działania i od 4 maja 2020 r. zebrała niemal 16 mld euro w ramach globalnej reakcji na pandemię koronawirusa – globalnej kampanii na rzecz powszechnego dostępu do testów, leczenia i szczepionek przeciwko koronawirusowi oraz na rzecz globalnego ożywienia gospodarczego.
Jako ważny etap w globalnej reakcji na pandemię koronawirusa podjęto działanie na skalę światową mające zapewnić powszechny dostęp do szczepionki przeciwko koronawirusowi, testów i leczenia po przystępnych cenach, czyli kampanię „Globalny cel: zjednoczeni z myślą o przyszłości”, która została uruchomiona w dniu 28 maja przez organizację pozarządową Global Citizen pod patronatem przewodniczącej Ursuli von der Leyen.
W dniu 4 maja Komisja zaproponowała również ramy współpracy w celu skoordynowania globalnych wysiłków i przyspieszenia postępów w opracowywaniu szczepionek przeciwko koronawirusowi, terapii i diagnostyki oraz w celu wzmocnienia systemów opieki zdrowotnej: akcelerator dostępu do narzędzi walki z COVID-19 (ACT Accelerator).
Jego podstawę stanowią trzy partnerstwa w oparciu o trzy priorytety globalnej reakcji na pandemię koronawirusa. Gromadzą one przemysł, centra badawcze, fundacje, organy regulacyjne i organizacje międzynarodowe w celu współpracy w zakresie wszystkich działań niezbędnych do dostarczenia nowych narzędzi i rozwiązań, od badań naukowych po wytwarzanie i wdrażanie.
COVAX jest filarem szczepionkowym akceleratora ACT Accelerator, globalnych ram współpracy w celu przyspieszenia rozwoju, produkcji i sprawiedliwego dostępu wszystkich krajów na całym świecie do testów, leczenia i szczepionek przeciwko COVID-19.
Program COVAX, który jest współkierowany przez Gavi, Koalicję na rzecz innowacji dotyczących gotowości na wypadek wystąpienia epidemii (CEPI) i WHO, został zainicjowany w kwietniu 2020 r. podczas wydarzenia, którego współorganizatorami byli dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia, prezydent Francji, przewodnicząca Komisji Europejskiej oraz fundacja Billa i Melindy Gatesów. Od tego czasu UE jest aktywnie zaangażowana w działalność Gavi, CEPI i innych krajów uczestniczących w tworzeniu narzędzi zarządzania i finansowania COVAX. Ostateczne warunki udziału UE po dzisiejszym wyrażeniu zainteresowania muszą jeszcze zostać doprecyzowane.
Program COVAX ma na celu zakup 2 mld dawek szczepionki do końca 2021 r. w drodze negocjacji ze zróżnicowaną grupą dostawców szczepionek, obejmującą różne technologie naukowe, czas dostawy i ceny. COVAX oparty jest na mechanizmie podziału ryzyka, który zmniejszy ryzyko ponoszone przez producentów w związku z inwestowaniem bez zagwarantowanego popytu, a także przez kraje, które obawiają się braku bezpiecznego dostępu do skutecznej szczepionki.