2 kwietnia Komisja Europejska zaproponowała uruchomienie unijnego Instrumentu wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych, aby bezpośrednio wspierać systemy opieki zdrowotnej w państwach UE w ich walce z pandemią koronawirusa. Instrument o wartości 2,7 mld euro został właśnie zatwierdzony przez Radę, dzięki czemu bezpośrednie wsparcie może być udzielane tam, gdzie jest najbardziej potrzebne. Instrument ten będzie wykorzystywany wraz z innymi narzędziami UE, takimi jak np. zapasy medyczne rescEU, które równolegle zostały zwiększone o 300 mln euro w stosunku do pierwotnie zaproponowanej kwoty 80 mln euro.
Komisarz Johannes Hahn, odpowiedzialny za budżet, powiedział: – Budżet UE zawsze był głównym narzędziem solidarności UE umożliwiającym reagowanie na sytuacje kryzysowe i szybką pomoc potrzebującym w Europie i poza nią. Dziś ponownie go wykorzystujemy do silnego wsparcia tych, którzy są na pierwszej linii frontu: lekarzy, pielęgniarek, chorych i ich rodzin. Wkład ten będzie również miał zasadnicze znaczenie dla solidarnego monitorowania choroby, umożliwiając przeprowadzanie większej liczby testów oraz wsparcie odpowiednich badań medycznych.
W pierwszym etapie Instrument wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych dla sektora opieki zdrowotnej pomoże sfinansować pilne potrzeby w zakresie zaopatrzenia w produkty medyczne, takie jak maski i respiratory, transport sprzętu medycznego oraz pacjentów w regionach transgranicznych, rekrutację dodatkowych pracowników służby zdrowia, którzy mogą być przemieszczani w różne miejsca w całej Unii, a także budowę mobilnych szpitali polowych.
Instrument wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych umożliwia Komisji bezpośrednie udzielanie zamówień w imieniu państw członkowskich i skoncentrowanie pomocy tam, gdzie jest ona najbardziej potrzebna. Ustalanie priorytetów i mobilizacja będzie odbywać się w ścisłej koordynacji z państwami członkowskimi. W celu zarządzania tą inicjatywą powołano wewnętrzną grupę zadaniową. W średnio- i długoterminowej perspektywie Instrument umożliwi UE wspieranie państw członkowskich w ich wysiłkach na rzecz przeprowadzania masowych testów oraz odpowiednich badań medycznych. W ten sposób Komisja zapewni skoordynowaną reakcję UE w czasie kryzysu, począwszy od obecnego etapu aż do momentu wyjścia i odbudowy po kryzysie. Aby udostępnić środki budżetowe, Komisja potrzebuje również zielonego światła od Parlamentu Europejskiego.
