Wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Frans Timmermans skomentował: – Europejski Zielony Ład ma na celu poprawę jakości życia i dobrobytu naszych obywateli, a jednocześnie ma chronić przyrodę i klimat. Projekty programu LIFE od lat odgrywają ważną rolę i wywierają ogromny wpływ w regionach, w których są realizowane. Inwestycja w wysokości 100 mln euro pomoże chronić cenne siedliska przyrodnicze, zapewnić czystość powietrza oraz zmniejszyć zanieczyszczenie w wielu jeziorach i rzekach Europy.
Komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius powiedział: – Dzięki projektom zintegrowanym programu LIFE władze państw członkowskich mogą wprowadzić odczuwalne zmiany w środowisku i życiu obywateli. Projekty pomogą państwom członkowskim chronić przyrodę, poprawić jakość powietrza i wody oraz tworzyć bardziej zieloną gospodarkę. Pozwoli to zwiększyć naszą odporność na zmianę klimatu.
Projekty zintegrowane podnoszą jakość życia obywateli, ponieważ pomagają państwom członkowskim przestrzegać przepisów unijnych w sześciu dziedzinach: przyroda, woda, powietrze, odpady, łagodzenie zmiany klimatu oraz przystosowanie się do zmiany klimatu. Projekty mają gwarantować, by wdrażanie przepisów w zakresie środowiska i klimatu przebiegało w sposób skoordynowany i na dużą skalę terytorialną, a zarazem pozwalają uzyskać finansowanie z innych źródeł unijnych, od podmiotów krajowych i regionalnych oraz inwestorów prywatnych.
Inwestycja w ramach programu LIFE powinna zapewnić ponad 6,5 mld euro środków dodatkowych, ponieważ państwa członkowskie mogą tu również wykorzystać inne unijne źródła finansowania, w tym fundusze rolne, regionalne i strukturalne czy program Horyzont 2020, a także środki krajowe oraz inwestycje sektora prywatnego.
Te duże projekty przyczynią się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz planu, by Europa do 2050 r. stała się pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu. Pomogą one odtworzyć i chronić ważne ekosystemy i gatunki, przejść na gospodarkę o obiegu zamkniętym, podnieść jakość powietrza i wody, rozwinąć zrównoważone finansowanie oraz zwiększyć odporność na zmianę klimatu w Europie.
Wpływ na sytuację w terenie
- Ochrona przyrody: projekty zintegrowane w Estonii, Irlandii i na Cyprze pomogą chronić przyrodę europejską oraz poprawić zarządzanie unijną siecią obszarów chronionych Natura 2000 Projekty przyniosą korzyści wielu ważnym siedliskom i gatunkom, takim jak lasy, grunty rolne, użytki zielone, obszary przybrzeżne, torfowiska i owady zapylające. Wspomniane siedliska stanowią również cenne pochłaniacze dwutlenku węgla.
- Gospodarka odpadami: realizowany w Grecji projekt na rzecz zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ich ponownego wykorzystywania pozwoli zmniejszyć ilość odpadów komunalnych, które trafiają na składowiska. Opracowanie nowych wskaźników i norm dotyczących odpadów pomoże w budowie gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Jakość powietrza: finansowanie z programu LIFE pomoże Słowacji w przestrzeganiu dyrektyw UE dotyczących jakości powietrza, co zmniejszy narażenie ludności na szkodliwe zanieczyszczenia powietrza. Korzyści z tego odniosą również sąsiadujące z tym państwem Czechy, gdzie występują podobne problemy z jakością powietrza.
- Woda: projekty zintegrowane realizowane w dorzeczach pozwolą chronić i podnieść jakość wody w rzekach i jeziorach w Irlandii i na Łotwie. Dzięki temu te państwa będą mogły wypełnić swoje obowiązki określone w unijnej dyrektywie ramowej wodnej.
- Przystosowanie się do zmiany klimatu: finansowanie z programu LIFE będzie również wspierać większą odporność na zmianę klimatu. Projekty przyczynią się do tego, by kwestię przystosowania się do zmiany klimatu uwzględniano w planowaniu przestrzennym i innych obszarach polityki w Hiszpanii. Ponadto wniosą wkład do budowania potencjału Francji w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu dzięki rozwiązaniom opartym na zasobach przyrody.
Zrównoważone finansowanie: inny projekt zintegrowany we Francji pozwoli uzupełnić znaczące braki w wiedzy w tej dziedzinie oraz pomoże włączyć zielone produkty finansowe w główny nurt.
Opisy wszystkich dziesięciu projektów znajdują się w Q&A.
Kontekst
Program LIFE to instrument finansowy UE na rzecz środowiska i działań w dziedzinie klimatu, który istnieje od 1992 r. Umożliwił on dofinansowanie ponad 5400 projektów w Unii Europejskiej i w państwach trzecich. Aktualnie trwa realizacja około 1100 kolejnych projektów. Budżet programu na lata 2014–2020 wynosi 3,4 mld euro według cen bieżących. Projekty zintegrowane LIFE wprowadzono w 2014 r., aby pomóc państwom członkowskim w przestrzeganiu najważniejszych unijnych przepisów w dziedzinie środowiska, ochrony przyrody i klimatu. W kolejnym długoterminowym budżecie unijnym na lata 2021–2027 Komisja proponuje zwiększenie środków na program LIFE o prawie 60 proc.
