Wieści z Unii: Nantes Europejską Stolicą Innowacji 2019

Carlos Moedas, komisarz ds. badań, nauki i innowacji, stwierdził: – Europejskie miasta pokazują światu, w jaki sposób łączyć innowacje mające na celu poprawę odporności miast i zrównoważonego rozwoju z procesami demokratycznymi sprzyjającymi włączeniu społecznemu i otwartym zarządzaniem. Nantes jest doskonałym przykładem tego, w jaki sposób miasto może zaangażować swoich obywateli w stawianie czoła takim wyzwaniom, jak: efektywność energetyczna, starzenie się społeczeństwa, transformacja cyfrowa i włączenie społeczne. W ten sposób innowacje przynoszą korzyści obywatelom.

Johanna Rolland, burmistrz Nantes i prezydent obszaru metropolitalnego Nantes, powiedziała: – Innowacyjność „przez wszystkich i dla wszystkich” znajduje się w centrum naszej polityki. Dlatego z dumą przyjmuję nagrodę Europejskiej Stolicy Innowacji 2019. Jest to dla mnie uznanie jakości dialogu obywatelskiego i dynamiki naszego metropolitalnego ekosystemu innowacji.

Nantes to piąte miasto, które otrzymało tę nagrodę, i drugie po Barcelonie miasto, które nie jest stolicą. Nantes rozwinęło wizję i praktykę otwartego zarządzania, które charakteryzuje ciągły dialog z obywatelami, stowarzyszeniami i ekspertami. Posiada ono również dobrze prosperującą społeczność cyfrową i społeczność przedsiębiorstw typu start-up, która pomaga rozwijać i wdrażać politykę publiczną.

Sztandarowe strategie polityczne i projekty Nantes obejmują:

• „Wielkie debaty” z obywatelami na tematy takie jak transformacja energetyczna: inicjatywa ta objęła ponad 55 000 uczestników, a jej wynikiem był opracowany w 2018 r. plan działania, zawierający 33 ambitne zobowiązania i monitorowany przez komisję składającą się z niezależnych obywateli i zainteresowanych stron.
• „15 miejsc do odkrycia na nowo” (oraz setki podobnych inicjatyw obywatelskich): konkurencyjna procedura wyboru pomysłów przedstawionych przez obywateli, w wyniku której nieużywaną kaplicę zamieniono w gospodarstwo miejskie produkujące grzyby, w dawnej galerii sztuki stworzono centrum informacyjne na temat wytwarzania zerowej ilości odpadów, a w dawnej restauracji otworzono stołówkę solidarnościową, w której ludzie dobrowolnie przygotowują posiłki dla potrzebujących.
• „Laboratorium Miejskie Nantes” pomaga innowatorom w testowaniu nowych rozwiązań w życiu codziennym, zapewniając infrastrukturę fizyczną i cyfrową, np. wydrukowany przestrzennie dom socjalny, stworzony w ciągu zaledwie trzech dni, lub autonomiczny autokar napędzany wyłącznie ulicą na energię słoneczną.
• „Kreatywna fabryka” – system wsparcia dla sektora kreatywnego i sektora kultury – oraz „Fabryka ekoinnowacji” – program wybierający projekty, takie jak odbieranie bioodpadów z restauracji i biur przyczepami rowerowymi do lokalnego kompostowania.
• Program „Nantes – stolica francuskiej technologii” wspiera przedsiębiorstwa typu start-up, scale-up, przyciąganie talentów i przełomowe technologie oraz umożliwia koordynację i promowanie regionalnego ekosystemu innowacji.
• „Ecossolies” – sieć zrzeszająca członków prywatnych i publicznych, którzy opracowują inicjatywy w dziedzinie gospodarki społecznej i solidarnej i propagują je, nagradzając najlepsze rozwiązania w zakresie innowacji społecznych, takie jak projekt Hacoopa dotyczący mieszkalnictwa dla osób starszych lub stowarzyszenie Bout’ à Bout’ mające na celu zmniejszenia oddziaływania zużytych szklanych butelek. A także „MySMARTLife” – innowacyjny projekt europejski na rzecz inteligentnych rozwiązań na potrzeby transformacji miejskiej.

Kontekst

Tegoroczna edycja konkursu „Europejska Stolica Innowacji” została zainaugurowana w lutym 2019 r. Mogły w nim uczestniczyć miasta liczące ponad 100 000 mieszkańców z państw członkowskich UE i krajów stowarzyszonych z programem „Horyzont 2020”. O nagrodę ubiegało się 28 miast z 16 krajów. Niezależne jury wysokiego szczebla złożone z ekspertów reprezentujących różne uczelnie, przedsiębiorstwa, a także trzeci sektor i sektor cywilny wyłoniło laureata i pięć wyróżnionych miast.

Kryteria przyznania nagrody – eksperymentalność, zaangażowanie, rozwój, upodmiotowienie – pomagają przeanalizować, w jaki sposób miasta wykorzystują innowacje i nowe technologie, aby reagować na wyzwania społeczne, angażować szerokie społeczności lokalne w proces podejmowania decyzji i poprawiać jakość życia swoich obywateli.

Konkurs odbył się po raz pierwszy w 2014 r. Laureaci poprzednich edycji to m.in. Barcelona (2014), Amsterdam (2016), Paryż (2017) i Ateny (2018). Nagrody przyznawane są w ramach programu „Horyzont 2020”, unijnego programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji. Kolejna edycja nagrody „Europejska Stolica Innowacji” zostanie zainaugurowana w pierwszym kwartale 2020 r.