Wieści z Unii: Pomoc w czasie kryzysu

Komisja przyjęła zmienione zasady dotyczące pomocy państwa w sektorze rolnictwa (tzw. pomocy de minimis), zwiększając maksymalną kwotę, którą organy krajowe mogą wykorzystać w celu wsparcia rolników bez konieczności uprzedniego uzyskania zgody Komisji. Decyzja ta pozwoli państwom UE na zwiększenie wsparcia dla rolników bez zakłócania sytuacji na rynku, a jednocześnie spowoduje zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla organów krajowych.

Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, Phil Hogan, stwierdził: – Wniosek Komisji w sprawie nowych zasad pomocy państwa dla sektora rolnego odzwierciedla wartość tej formy wsparcia w czasach kryzysu. Zwiększając maksymalną kwotę pomocy dla rolników, władze krajowe będą miały większą elastyczność i będą mogły szybciej i skuteczniej reagować, by wesprzeć rolników znajdujących się w trudnej sytuacji. W niektórych przypadkach kwota pomocy państwa, która może zostać przyznana rolnikom indywidualnym, zostanie zwiększona o 66 proc. Te nowe zasady będą uzupełniać zwykłe zasady dotyczące zgłoszonej pomocy państwa, które państwa członkowskie mogą w dalszym ciągu stosować.

Maksymalna kwota pomocy, która może zostać przydzielona każdemu gospodarstwu przez okres trzech lat, wzrośnie z 15 tys. do 20 tys. euro. Aby uniknąć ewentualnego zakłócenia konkurencji, każde państwo członkowskie dysponuje maksymalną kwotą krajową, której nie może przekroczyć. Każdy krajowy pułap zostanie ustalony na poziomie 1,25 proc. rocznej produkcji rolnej danego kraju w tym samym okresie trzech lat (wzrost z 1 proc. w obecnych zasadach). Oznacza to wzrost pułapu krajowego o 25 proc.

Jeżeli dany kraj nie wydaje więcej niż 50 proc. całkowitej krajowej puli pomocy na jeden dany sektor rolnictwa, może on nawet zwiększyć kwotę pomocy de minimis przypadającą na gospodarstwo do 25 tys. euro, a krajowy maksymalny pułap do 1,5 proc. rocznej produkcji. Stanowi to 66-procentowy wzrost pułapu na jednego rolnika oraz zwiększenie krajowego pułapu o 50 proc.

W przypadku państw, które zdecydują się na ten najwyższy pułap, zgodnie z nowymi zasadami wymagane będzie utworzenie obowiązkowych centralnych rejestrów na szczeblu krajowym. Pozwoli to na śledzenie przyznawanej pomocy w celu uproszczenia i usprawnienia przyznawania i monitorowania tak zwanej pomocy de minimis. Kilka państw członkowskich prowadzi już takie rejestry, co umożliwi im natychmiastowe zastosowanie wyższych pułapów.

Podwyższone pułapy mogą być stosowane od 14 marca, również z mocą wsteczną w odniesieniu do pomocy spełniającej wszystkie warunki.

Kontekst

Zgodnie z unijnymi zasadami dotyczącymi przyznawania pomocy państwa państwa UE zgłaszają taką pomoc Komisji i nie mogą zastosować środka pomocy przed zatwierdzeniem go przez Komisję. Jeżeli jednak kwoty pomocy są wystarczająco niskie, co ma miejsce w przypadku pomocy de minimis, państwa UE nie muszą powiadamiać Komisji ani uzyskać od niej zgody. Ze względu na wielkość takiej pomocy nie zagraża ona konkurencji ani handlowi na rynku wewnętrznym.

Pomoc de minimis jest zazwyczaj wykorzystywana przez państwa członkowskie, gdy muszą one działać szybko bez ustanowienia programu pomocy zgodnie z zasadami pomocy państwa, zwłaszcza w razie kryzysu. Jest ona również powszechnie stosowana w ściśle określonym celu, na przykład aby zapobiegać chorobom zwierząt lub zwalczać je natychmiast po wystąpieniu ogniska choroby lub aby rekompensować rolnikom szkody spowodowane przez zwierzęta, które nie są chronione na mocy prawa UE lub prawa krajowego, takie jak dziki. Szkody wyrządzone przez gatunki chronione (wilki, rysie, niedźwiedzie itp.) mogą być rekompensowane w ramach zasad dotyczących zgłoszonej pomocy państwa.

Komisja przeprowadziła konsultacje z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami w celu wniesienia wkładu w przegląd zasad de minimis. Wkład ten został uwzględniony przy finalizacji zmian.